روزنامه همشهری- سیدمحمد فخار: آخرین پیگیری در این‌باره را دوم دی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه کلنگ‌زنی اجرای حریم تئاترشهر انجام داد و گفت: «روزگاری قرار بود پهنه رودکی شکل بگیرد و به داد تئاترشهر برسد، ولی به سرانجام نرسید و معلوم نشد چه شد!»
وعده پهنه
نخستین‌بار از ایجاد یک گذرگاه فرهنگی در سال ۷۸در تهران خبر داده شد که قرار بود ۲رأس تالار وحدت و تئاترشهر را به هم متصل کند، اما هیچ‌گاه این ایده از مراحل وعده جلوتر نرفت تا آنکه در سال ۹۶ برای نخستین‌بار شورای شهر پنجم از تحقق این ایده فرهنگی با عنوان «پهنه فرهنگی رودکی» خبر داد. خسرو طالب‌زاده، عضو شورای راهبردی پهنه رودکی عنوان کرد که از دهه۸۰ تا سال۹۶، ۶کار مطالعاتی گسترده روی پهنه رودکی انجام شده است!
این پهنه که از شمال به خیابان انقلاب، جنوب به نوفل لوشاتو، شرق به حافظ و غرب به خیابان ولیعصر می‌رسید، می‌خواست ۴راسته موسیقی، کتاب، صنایع‌دستی و نمایش نیز به‌وجود بیاورد. دلیل اهمیت پهنه رودکی اتصال نقاط شاخص فرهنگی و اجتماعی و ۳۸بنای تاریخی فرهنگی بود. این محدوده ۱۰سینما و چند سالن تئاتر نیز داشت. در این مسیر قرار بود میان نقاط شاخصی همچون تالار وحدت، تالار حافظ، بوستان ارفع، خانه ارامنه، انجمن خوشنویسان ایران، تئاتر شهرزاد و تئاترشهر تردد سواره‌رو حذف شود و پیاده‌راه سنگفرش شده‌ای ایجاد شود. همچنین معابر تاریخی نظیر خیابان استاد شهریار، خیابان نوفل لوشاتو، خیابان لاله‌زار و خیابان ۳۰تیر را هم در مسیر این پهنه فرهنگی قرار دهد. به همین منظور در بودجه سال ۱۳۹۷تهران رقم ۱۰میلیارد تومان برای ایجاد این پهنه درنظر گرفته شد و مناطق ۱۱، ۶و ۱۲را پای کار آورد. در سال ۹۸نیز آنگونه که محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی وقت شورای شهر گفت: «۲ردیف اعتباری جدید تحت عنوان اجرای برنامه‌های فرهنگی پهنه رودکی و تملک، توسعه و تجهیز ۲خانه در پهنه رودکی در بودجه سال ۹۸ شهرداری تهران الحاق شد که جمعا مبلغ ۱۴میلیارد تومان را به‌خود اختصاص داد.» اما هیچ‌گاه این پهنه به نقطه وعده داده شده نرسید!
۲۷ماه وعده
۲تیر ۱۳۹۹ یعنی پس از ۲۷ماه وعده ایجاد پهنه فرهنگی رودکی، ۱۵۰۰مترمربع از آن با عنوان پیاده‌راه شهریار به بهره‌برداری رسید. حق‌شناس در این‌باره گفت: امیدوارم تلاش‌ها برای تکمیل این پهنه «آرام آرام» به نتیجه برسد تا حال و هوای فرهنگی شهر تغییر کند! مساحت پهنه رودکی ۳۵کیلومترمربع بود و پیاده‌راه افتتاح شده، تنها ۴درصد از چیزی بود که باید افتتاح می‌شد. البته کاش طرح با همین سرعت لاک‌پشتی نیز پیش می‌رفت. برای سال ۱۴۰۰سهم بودجه تهران از این طرح به صفر رسید تا پهنه رودکی در زمان مدیریت شهری سابق از اساس فراموش شود.
قطب قطاب
در سال۱۴۰۰رسانه‌ها از پهنه رودکی با عنوان بزرگ‌ترین قطب فرهنگ، هنر و گردشگری تهران یاد کردند که قرار بود آرامشی در بحبوحه ترددهای شهری مرکز شهر ایجاد کند، اما این قطب به انجام نرسید. نرسیدن بودجه، بی‌اعتنایی مدیران همان دروه، چندبرابرشدن قیمت اقدامات عمرانی و همه‌گیری کرونا موجب شد پهنه رودکی از مرز خیابان حافظ به سمت شرق پیش نرود. البته نگاه شهردار وقت به پیاده‌راه شهریار که ۴درصد نخست پهنه رودکی بود هم ناامیدکننده بود. پیروز حناچی در تیر ۹۹درباره این پیاده‌راه گفت: «این پیاده‌راه به‌عنوان یک فضای عمومی برای استفاده همه مردم مناسب‌سازی شده و چنین فضاهایی طبعا به عرضه انواع محصولات خوراکی و غیرخوراکی تبدیل می‌شود.» ۲هفته پس از این سخنان، نخستین غرفه‌های عرضه محصولات و سوغاتی‌های شهرهای مختلف در پیاده‌راه ایجاد شد تا قطب فرهنگی تبدیل به محل فروش قطاب و پولکی شود.
لزوم تعیین‌تکلیف طرح
براساس قسمت ج بند ۳ماده هفتادوهشتم برنامه ۵ساله سوم، شهرداری تهران موظف شد به‌منظور توسعه سرانه فضاهای فرهنگی و هنری شهر تهران پهنه رودکی حدفاصل خیابان‌های انقلاب، ولیعصر، نوفل‌لوشاتو و حافظ را جزو خوشه‌ها و راسته‌های فرهنگی اولویت‌دار خود قرار دهد. زهرا شمس‌احسان، رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در این‌باره به همشهری می‌گوید: براساس برنامه ۵ساله سوم، شهرداری تهران موظف شده پهنه رودکی را تکمیل کند، اما اکنون بیش از ۴سال است که طرح تهیه شده برای این پهنه منجر به ایجاد محدودیت‌هایی در تراکم و نوع کاربری‌ها برای شهروندان این محدوده شده است و باید هر چه زودتر تعیین‌تکلیف شود.
شمس‌احسان گفت: در سال ۹۷به‌دلیل اهمیت موضوع برای کمیسیون فرهنگی اجتماعی وقت، جلسات منظمی در این راستا شکل گرفت و شرکت توسعه فضاهای فرهنگی موظف به تهیه طرح برای این پهنه شد. به‌گفته عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، پهنه رودکی درست است که پهنه ارزشمندی در مرکز تهران محسوب می‌شود، اما عنوانی از آن در طرح‌های موضعی سند طرح جامع و طرح‌های موضعی پیوست طرح تفصیلی ذکر نشده و براساس ماده۸آیین‌نامه نحوه بررسی و تصویب طرح‌های توسعه و عمران محلی، ناحیه‌ای، منطقه‌ای و ملی مصوب سال ۱۳۷۸هیأت وزیران، اگر طرحی ایجاد مغایرت اساسی کند باید بعد از تصویب در کمیسیون ماده۵به تصویب شورای‌عالی شهرسازی و معماری برسد.
وی افزود: اکنون بیش از ۵سال است که طرح تهیه شده برای این پهنه که منجر به ایجاد محدودیت‌هایی در تراکم و نوع کاربری‌ها برای شهروندان این محدوده شده، هیچ‌یک از مراحل تصویب را از شورای شهر تا شورای‌عالی شهرسازی و معماری نگذرانده، ولی باعث شده اجازه ساخت‌وساز بر مبنای طرح تفصیلی مصوب به شهروندان داده نشود و سردرگمی، نارضایتی و بلاتکلیفی را برای آنها در پی داشته باشد. شمس‌احسان از مسئولان امر درخواست کرد هر چه سریع‌تر نسبت به تعیین‌تکلیف وضعیت این پهنه مطابق قانون، اقدامات لازم را به عمل آورند.