همشهری آنلاین- الناز عباسیان: «ما بایستی کاری کنیم که دانش‌آموز ما دارای هویت ملی بشود. مهمتر از علم‌آموزی یا لااقل در حد علم‌آموزی این است که او احساس هویت بکند، یک انسان با هویت ساخته بشود، یک هویت ملی، هویت احساس اعتماد به نفس ملی پیدا بکند. از عمق جان کودک ما با افتخارات کشور آشنا بشود این چیزی است که امروز وجود ندارد ... شما بین بچه‌های مدرسه‌تان، مدارس‌تان نظرخواهی کنید ببینید چند درصد کاظمی آشتیانی را با آن همه خدمات، با آن ارزش وجودی که این مرد، این جوان داشت می‌شناسند و رونالدو را چند درصد می‌شناسند؟» این جملات بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با معلمان بود که به اهمیت شناخت نسل جدید از هویت ملی و دانشمندان این مرز و بوم تاکید دارد. اما به راستی دکتر کاظمی آشتیانی کیست که رهبری از او نام بردند؟ امروز ۱۴ دی ماه سالروز درگذشت این دانشمند بزرگ است که در ادامه نگاهی کوتاه به زندگی پرثمر او داریم.
موسس پژوهشکده رویان
نام دکتر سعید کاظمی آشتیانی با افتخاراتی چون «پژوهشکده رویان»، «سلولهای بنیادین»، «درمان ناباروری»، «بانک بند ناف» و ... پیوند خورده است. کسی که در ۱۸ سالگی هم‌زمان با قبولی در رشته فیزیوتراپی و ورود به دانشگاه علوم پزشکی ایران، در هنرستان تدریس می کرد. با تعطیلی دانشگاه‌ها و حضور در جبهه، توانست پس از ۱۱ سال مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشکده علوم توانبخشی بگیرد. در این میان، سال ۶۱ با همکاری دو نفر از همکارانش، جهاد گروه پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران تأسیس کرد و تا سال ۷۰ مسئول بخش طرح‌ها و تحقیقات آن بود. از سال ۷۱ رئیس جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران شد و تا آخر عمرش، در این مسئولیت باقی بود.
تحقق رویای فرزند آوری
تا سال ها پیش فرزندآوری برای بسیاری رویای دست نیافتنی بود. حتی در دهه ۶۰ بیشترین ارزی که برای درمان از کشور خارج می‌شد بعد از بیماری‌های قلبی، مربوط به درمان ناباروری بود. این موضوع دغدغه ای شد برای دکتر کاظمی و از فیزیوتراپی به جنین‌شناسی تغییر رشته داد. هم‌زمان در دانشگاه علوم پزشکی ایران هم کنگره‌هایی در زمینه درمان ناباروری برگزار می‌شد که بعد از کنگره، طرح درمان ناباروری در ایران را در شورای جهاد دانشگاهی مطرح کردند که بعد از پذیرفته شدن این طرح، سعید با توجه به مسئولیت بخش تحقیقات جهاددانشگاهی، این مأموریت را بر عهده گرفت تا مرکزی برای درمان ناباروری در کشور تأسیس کند. جایی که در طول حدود ۳۰ سال گذشته، هزاران زوج نابارور را خوشحال و صاحب فرزند کرده است. چه خانواده ها که به همت علم و تلاش دکتر و همکاران شان از خطر جدایی و تنهایی رها شدند.
کاظمی آشتیانی در همین دوران، درسش را در رشته علوم تشریح با گرایش «جنین‌شناسی» در دانشگاه تربیت مدرس پی گرفت و سال ۷۶ با رتبه ممتاز شد. او پس از پیگیری و تلاش فراوان درباره راه‌اندازی مؤسسه رویان، سرانجام موفق به راه‌اندازی این مرکز شد و در آبان سال ۱۳۷۷ شد. در همین دهه و هم‌زمان با مدیریت جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران و پژوهشکده رویان در دانشگاه تربیت مدرس به ادامه تحصیل در رشته علوم تشریح با گرایش جنین‌شناسی پرداخت و در سال ۱۳۷۶ با رتبه ممتاز موفق به اخذ درجه دکتری شد. اما داستان تولد رویان به سال ۱۳۷۰ برمی‌گردد که اولین گام انتخاب نام برای مجموعه برداشته شد و انتخاب نام «رویان» برای مؤسسه و کلمه «یاخته» برای مجله پژوهشی، از پیشنهادهای ارزنده دکتر کاظمی بود. این دانشمند انقلابی ۱۴ دی سال ۸۴ در سن ۴۴ سالگی قلب و نفسش از حرکت ایستاد.
جوان مؤمن انقلابی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی هایشان بارها از این دانشمند مؤمن و جهادگر یاد کرده اند. در بخشی از سخنرانی ایشان در 13 مهر سال 1385 چنین گفتند: «ما امروز وقتی به آن گذشته نگاه می کنیم، می بینیم حرکت کشور در این زمینه‌ها، یک حرکت غیر قابل تصوری است؛ حرکت، خیلی خوب بوده. کار کردیم، نتیجه‌اش را هم داریم مشاهده می کنیم. همین رویان - که آقای دکتر گُورانی گزارش دادند - و این ماجرای سلولهای بنیادی که این ها با امکانات کم توانستند به آن دست پیدا کنند و پیشرفتی که در این زمینه کرده‌اند و در این سمیناری که دو سال قبل در اینجا تشکیل شد و دانشمندان دنیا، آمدند و با آنها مصاحبه شد و گواهی و اظهار شگفتی کردند؛ اینها یک داستانهایی است که واقعاً جا دارد به عنوان مایه‌های افتخار، جلوِ چشم ما باشد. ما شخصیت هایی از قبیل مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی - که حالا من مقیّدم از این جوان پاکباخته‌ی مؤمنِ فاضلِ کارآمد، و مدیر حقیقتاً انقلابی و مؤمن اسم بیاورم - داریم و الان هم در کشور، فراوان هستند و در بخشهای مختلف دارند کار میکنند؛ و کارهای خوبی هم انجام گرفته است.»