همشهری آنلاین - زهرا رفیعی: جمعیت صدف‌هایی که این جواهر زنده، از دلش بیرون می‌آید آنقدر کم شده که صید آن در خلیج فارس غیر مجاز اعلام شده است. جوانترها اقبال کمتری به صید با روش سنتی نشان می‌دهند چرا که تجهیزات غواصی جدید کارشان را راحت‌تر کرده است.
۱۲ دقیقه در عمق ۱۲ متری
روش صید قدیمی‌ها به طور کلی با امروزی ها متفاوت است. صیادان قدیمی، با وسیله‌ای به نام نظاره، کف دریا و محل تجمع صدفها را تعیین می‌کردند. حداقل ۱۰ تا ۱۲ دقیقه نفسشان را حبس می‌کردند و بدون عینک به اعماق ۶ تا ۱۲ متر می‌رفتند. این روش صید توانایی جسمی بسیار بالایی می‌طلبد. صیادانی مثل آقای عبدالرحمان و آقای کندرانی تا ۱۵ سال پیش به این روش صید می‌کردند ولی وقتی تجهیزات صیادی بیشتر و صید آسان شد، جمعیت صدف‌های لب‌سیاه که به محلی به آنها «مُهار» می‌گویند رو به کاهش گذاشت. کیفیت مروارید این گونه بالا و زمان تولید مروارید در آن طولانی‌تر است. صدفها به مانند مرجان‌ها باعث شفافیت آب می‌شوند. برخی از گونه‌های صدفها مهاجرت می‌کنند ولی گونه‌ای که مروارید تولید می‌کند در کف دریا جابجا نمی‌شود. رشد صدفها به مانند مرجان‌ها کند است. صدفها رسوبات معلق کربنات کلسیم را که باعث کدورت آب می‌شود، به طرف خود جذب و به تنشان اضافه می‌کنند.
جای خالی مزرعه مروارید
ماکان فریزندی، غواص و فعال محیط زیست در جزیره کیش: سازمان حفاظت محیط زیست صید مروارید را غیرقانونی اعلام کرده است. اگر کسی این کار را انجام دهد، تخلف است. در دنیا پرورش مروارید در مزرعه انجام می‌شود. مردم محلی در قالب تعاونی‌ها صدفها را از دریا جمع‌آوری می‌کنند، متخصصین با جراحی در درون صدفها هسته‌گذاری می‌کنند و بعد از ۲-۱ سال دوباره با جراحی، هسته تبدیل شده به مروارید را در می‌آورند. پس از سه دوره برداشت، صدف به مصرف غذایی می‌رسد. بعضا در مرحله آخر به جای هسته گذاری، زیر باله صدف، پلاک پلاستیکی می‌گذارند و سیستم دفاعی صدف، دور این پلاک بافت می‌سازد در نتیجه شما پلاکی خواهید داشت مثلا با نام خودتان از جنس صدف. دو دهه قبل در کیش چنین مزرعه‌ای وجود داشت ولی چندان دوام نیاورد. مزارع پرورش صدف باید در دل دریا باشد. هر جایی صدف پرورش نمی‌یابد. در ایران امکان حفاظت دائمی مزارع پرورش صدف وجود ندارد و کمتر کسی حاضر است در این زمینه سرمایه‌گذاری کند. در دنیا اعضای تعاونی‌ها به دلیل سود بالایی که نصیبشان می‌شود از زیستگاه صدفها مراقبت می‌کنند. تا زمانی که دسترسی به صدف در طبیعت آسان و رایگان باشد کسی به فکر ایجاد مزرعه صدف نمی‌رود. اگر مزرعه مروارید راه‌اندازی شود، جوامع محلی کمتر به منابع طبیعی دست می‌زنند.
تجهیزات بیشتر، توانایی کمتر
عبدالله احمدی، فعال محیط زیست: صید مروارید در بنادر نخیلو، مقام و جزیره‌های لاوان و مارو انجام می‌شود. مردم بومی در فاصله ماه‌های خرداد تا مرداد به سراغ این کار می‌روند. صیادان با تجهیزات غواصی نهایتا به عمق ۲.۵ تا ۳ متر می‌روند. این کار به دلیل مخاطراتی که دارد طرفدار زیادی هم ندارد. دستگاه کمپرسوری که با شلنگ اکسیژن را به غواص می‌رساند به ریه صیاد آسیب می‌زند و بعضا منجر به فوت غواص شده است. صیادان معتقدند که صید ماهی کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد بخصوص وقتی می‌بینند که کشتی‌های بزرگ دریا را خالی می‌کنند از صید. در مرواریدهای گرد و بزرگ، پول خوبی هست ولی دفرمه‌ها قیمت چندانی ندارد. ۲۰ الی ۳۰ مروارید قیمتی بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان دارد.
بیشتر بخوانید: