به این نتیجه رسیده‌ام که ما به‌طور مستمر در حال ارتقای هوش عمومی خود نسبت به کشف آتیه بازار و جهت آن هستیم، بنابراین شاید اکنون نتوانیم با قطعیت از یک گذشته مطمئن تاریخی نسبت به پیش‌بینی یک ماه پیش رو بهره چندانی بگیریم.
در این چند سطر تلاش بر این است که تا حد ممکن با دسته‌بندی چندگانه بازیگران بازار اثرات آنها بر نتیجه قیمت‌ها و در نتیجه روند بازار ریشه یابی شود.
1- آنهایی که فارغ از هر نتیجه انتخاباتی به خروج از بازار و برگشت پس از تعیین تکلیف انتخابات معتقدند.
این بازیگران عبارت آشنای «پس از تعیین تکلیف حداکثر با ازدست‌دادن بازدهی 10درصد دوباره وارد خواهم شد و در عوض از خطرات احتمالی محیط پرتلاطم سیاسی دور خواهم بود» به معامله مطمئن بدون ریسک با از دست دادن بازدهی در محدوده 10 درصد می‌پردازند.این افراد عموما دارای سرمایه پایین بوده و مشکل چندان بالایی برای ورود دوباره برای کسب سهام ارزنده بازار ندارند و عموما نزدیکی معناداری به استیشن‌های معاملاتی برای کسب سهام صفی دارند.
2- گروهی که رفتار بر مبنای فاندامنتال و سود‌سازی سهم در پیش می‌گیرند و انتخابات را یک شکاف گذرا در بازار تلقی کرده و به آن و نوسانات آن هیچ توجهی نمی‌کنند.
عموما شرکت‌ها و افراد با سرمایه بزرگ هستند و از شرایط متلاطم قبل از انتخابات فقط برای تحصیل سهام مورد علاقه خود با جا به جایی دیگر سهام خود بهره می‌گیرند.
3-گروهی که حضور فعال و روزانه‌ای در بازار دارند و به‌اصطلاح نوسان گیر هستند(Speculators) و شرایط بازار قبل از انتخابات تا حد زیادی می‌تواند متاثر از رفتارهای این گروه باشد.
به‌نظر می‌آید با تلاقی زمان رونق بورس با ایام انتخابات پیش‌بینی رفتار این گروه مخصوصا پس از یک دوره رکود سخت باشد اما شرایط اتفاق افتاده در چند روز گذشته چنین می‌نماید که در حال حاضر با خروج از بازار سعی در کسب نقدینگی مناسب دارند تا با توجه به روزهای حساس‌تر پیش رو و نوسانات سهام تصمیم به برگشت به بازار در روزهای آخر انتخابات (خرید ریسک) با قیمت‌های مناسب‌تر کنند یا اینکه منتظر روزهای پس از انتخاب بوده و برگشت کم‌ریسک تری به بازار داشته باشند.
4- سخن آخر اینکه برداشت فوق به معنی تایید یا ردهیچ کدام از رفتارهای ذکر شده نیست بلکه به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود ترجیحا با شناخت روحیات خود در تقابل با روان‌شناسی بازار سهام بهترین تصمیم و استراتژی مشخص را اتخاذ نموده و از آن به بهترین وجهی در راستای کسب منافع خود بهره گیرند.
* مدیرعامل کارگزاری فارابی