همشهری آنلاین - گروه سیاسی: حادثه تروریستی ۱۳دیماه کرمان در سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی منجر به شهادت بیش از ۹۰نفر شد که تعداد زیادی از اتباع افغان نیز در میان آنها حضور داشتند. در همان ساعات اولیه عملیات انتحاری ۲تروریست، اگرچه برخی رسانههای معاند خارجی و غیرهمسوی داخلی بهدنبال انتساب این حوادث به اتباع کشور همسایه شرقی بودند، ولی شهادت جمع کثیری از شهروندان افغان در کنار ایرانیها، ضد این روایت را رقم زد. برای کندوکاو پیرامون این ماجرا، با روحالله خضریپور، مدیرکل امور اتباع و مهاجران خارجی استان کرمان درباره شهدا و مجروحان افغانی حادثه کرمان گفتوگو کردیم.
چه اقداماتی برای شناسایی شهدای افغان حاضر در مراسم سالگرد شهادت سردار سلیمانی انجام شده است؟
ما ۱۴شهید افغان در واقعه تروریستی کرمان داشتهایم. ۱۲نفر از این تعداد همان ابتدا شهید شده بودند و ۲نفر از مجروحان نیز شهید شدند؛ یک نفر همان روز اول و یک نفر فردای حادثه. از جمع این ۱۴شهید، ۱۳نفر اهل سنت هستند و نفر چهاردهم نیز یک کودک است که مادرش ایرانی و شیعه است و پدرش از اتباع افغانستانی و اهل سنت است.
مجروحان چه تعداد هستند و چه شرایطی دارند؟
انفجار گلزار شهدای کرمان ۱۹نفر مجروح افغانستانی داشته است که از این تعداد ۱۳نفر درمان شدهاند و ۶نفر در بیمارستان بستری هستند؛ ۳نفر در آیسییو هستند که حال یک نفر از آنها چندان مساعد نیست.
شهدا و مجروحان مقیم کرمان بودند؟
شهدای ایرانی حادثه تروریستی کرمان از استانهای مختلف مثل شیراز، مشهد، تهران، قم و شهرهای دیگر هستند، ولی شهدای افغان همگی مقیم استان کرمان بودند و مجوز اقامت داشتند؛ هیچکدام غیرمجاز نبودند و دلداده سردار سلیمانی بودند. پیکر یک نفر از این شهدا بنا به وصیت خودش برای خاکسپاری به افغانستان منتقل و آنجا دفن شد.
شهدا و مجروحان حادثه بیشتر از گروههای دوستانه بودند یا خانوادگی آمده بودند؟
این شهدا عموما خانواده هستند. ما در جمع شهدای افغان جمعهای ۴نفره، ۳نفره و ۲نفره با نسبت خانوادگی داریم؛ بهعنوان مثال ۲خواهر به همراه مادر و داییشان در این حادثه شهید شدهاند یا در مورد دیگری مادر به همراه فرزندش شهید شده است.
با خانواده این شهدا ملاقات داشتهاید؟
بله. ما به خانواده این شهدا مراجعه کردیم. برای خود ما هم سؤال بود که اتباع افغان با چه احساس و انگیزهای بر مزار شهید سلیمانی حاضر شدهاند. این خانوادهها عکسهای زیادی بر سر مزار شهید سلیمانی داشتند و متوجه شدیم برخی از آنان بهصورت هفتگی ازجمله پنجشنبهها به زیارت آرامگاه شهید سلیمانی میروند. یکی از این شهدا به برادرش گفته بود دارم به مزار حاج قاسم میروم تا شفای بچه تو را بگیرم. وقتی به خانواده شهدای افغان در این حادثه سرکشی میکنیم، نسبت به ایران و سردار سلیمانی ابراز ارادت کامل و صددرصدی میکنند.
نکته قابل توجه این دیدارها برای شما چه بوده است؟
ما میدانستیم که این خانوادهها از اهل سنت هستند، ولی وقتی به آنها مراجعه کردیم، دیدیم خیلی دوستدار و همراه جمهوری اسلامی و سردار شهید سلیمانی هستند. ما این پیشبینی را داشتیم که ممکن است این اتباع افغان گلایههایی داشته باشند، ولی نهتنها گلایه نمیکردند، بله به شهیدشان افتخار میکردند. این شرایط برای خود من هم جالب بود؛ اهل سنت بسیار همراه بودند. حتی وقتی ما برای دفن شهدای این خانوادهها به آنها گفتیم که میتوانید براساس آداب خودتان آنها را دفن کنید، گفتند نه، ما شیوه دفن شما را قبول داریم.
از همان بدو حادثه برخی تبلیغات سوگیرانه نسبت به نقش اتباع در حادثه تروریستی کرمان دیده میشد. واقعیت حضور اتباع افغانستان در استان کرمان چیست؟
واقعیت قضیه خلاف چنین تبلیغات مغرضانهای بود. شهدای افغان از اهل سنت بودند و همین مسئله نشان داد مردم از شیعه و سنی، هر انسان آزاده و خدمتگزار بهخودشان را دوست دارند. ما این امر را بهصورت مستند دیدیم. خانواده و اطرافیان این شهدا عکسهای متعددی از گذشته و حال خودشان بر سر مزار شهید سلیمانی داشتند. حتی روز سالگرد سردار سلیمانی یکی از این افراد که با برادرش بوده است، سر مزار سردار رفته و عکس هم گرفته است؛ برادرش عکس ۲نفری خودشان را نشان داد و گفت: این عکس نیمساعت قبل از شهادت برادرم گرفته شده است. این فرد میگفت حتی فیلم هم گرفتیم و داشتیم برمیگشتیم که این اتفاق افتاد.
نقل قول خاصی از خانواده شهدای افغان در این دیدارها دارید؟
مادر شهید احمدی گفت که شهید در حضور من و پدرش به ما گفت که من شهید میشوم و من را جای دیگری غیر از گلزار شهدا دفن نکنید. در یک مورد دیگر تصویری از حضور در حرم امام رضا(ع) به ما نشان داده شد. اینها نشان میدهد که آنها اهل سنتی هستند که دوستدار اهلبیت(ع) هستند. اگرچه دشمنان دنبال اختلافافکنی هستند، ولی خانواده شهدای افغان دوستدار اهلبیت(ع) بودند و حتی در یک مورد ابراز گلهمندی یا ناراحتی از سوی آنها صورت نگرفت. من بالای سر مزار هر ۱۳شهید افغانستانی که در کرمان دفن شدند، حضور پیدا کردم. مراسم این شهدا نیز با کرامت و بسیار باشکوه برگزار شد. مراسم روز اول با حضور همه مردم و تشییع و خاکسپاری همزمان شهدای ایرانی و افغانستانی انجام شد. مراسم خاکسپاری یک شهید نیز که به روز دوم موکول شد، بسیار باشکوه بود و هیچچیز از روز اول کم نداشت. شهید «بامری» جزو مجروحان بود که روز دوم دفن شد و تعداد ایرانیان حاضر در مراسم خاکسپاری او بسیار چشمگیر بودند. یکی از مولویهای محترم اتباع سر مزار شهید درباره دشمن واحد و امت واحده خیلی خوب صحبت کرد. این اثبات میکند که بحث شیعه و سنی که دشمن مطرح و از آن بهرهبرداری میکند دیگر در این مواقع جواب نمیدهد و رنگ باخته است. سابق بر این شاید برخی تبلیغات میتوانست به اختلافات شیعه و سنی دامن بزند، ولی الآن آگاهیها بسیار زیادتر شده است. دیگر نگاههای افراطی گذشته وجود ندارد و تعدیل شده و داریم در کنار هم زندگی میکنیم.