صندوق‌ های سرمایه‌گذاری چقدر و چگونه سود می‌ دهند؟

به گزارش همشهری آنلاین، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری از روش‌های غیرمستقیم مدیریت دارایی‌ها در بورس محسوب می‌شود. این صندوق‌ها با تشکیل سبدی متنوع از اوراق بهادار، سرمایه سرمایه‌گذاران خود را مدیریت می‌کنند و به عنوان راهکاری آسان و کم‌ریسک برای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شوند.

سیاوش پرویزی‌نژاد، رئیس اداره امور صندوق های سرمایه‌گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار، با بیان اینکه در حال حاضر ۴۳۵ صندوق سرمایه‌گذاری فعال در بازار وجود دارد، به همشهری گفت: با توجه به عملکرد مناسب صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تاکید و اراده سازمان بورس بر آن است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسعه بیشتری پیدا کنند.

در گفت‌وگوی زیر، ما با رئیس اداره امور صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد پشتوانه قانونی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نحوه مدیریت صندوق‌ها و عملکرد و بازدهی این صندوق‌ها صحبت کرده‌ایم.

به عنوان پرسش نخست، قانون در مورد صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه می‌گوید؟

در بند شماره ۲۰ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار آمده است: صندوق سرمایه‌گذاری، نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند. همچنین، در بند ۶ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار می‌خوانیم که صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس کانون‌ها و نهادهای مالی موضوع این قانون بر عهده سازمان بورس و اوراق بهادار است. در بند «ه» ماده ۱، ماده ۲ و ماده ۳ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به‌منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی آمده است: صندوق سرمایه‌گذاری، نهاد مالی است که منابع مالی حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند.

در ماده ۲ آمده است سازمان ثبت اسناد و املاک کشور موظف است صرفاً با مجوز سازمان، صندوق‌های موضوع بندهای (۱۹) و (۲۰) ماده (۱) قانون «بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران» و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک موضوع بند (۱) ماده (۱۴) قانون «ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن» مصوب ۱۳۸۷/۲/۲۵ و سایر صندوق‌هایی را که به موجب مقررات قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران نهاد مالی محسوب می‌شوند، ثبت کند. این صندوق‌ها از تاریخ ثبت دارای شخصیت حقوقی هستند. در ماده ۳ عنوان شده است در ازای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های موضوع ماده (۲)، گواهی سرمایه‌گذاری بانام صادر می‌شود. مـسئولیت سرمایه‌گذاران در این صنـدوق‌ها محدود به میزان مبلغ سرمایه‌گذاری آن‌هاست.

در حال حاضر چه تعداد صندوق سرمایه‌گذاری داریم؟

تا پایان پاییز امسال تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال در بازار سرمایه به ۴۳۵ صندوق رسیده است.

ردیف	نوع صندوق سرمایه‌گذاری	ویژگی	تعداد
۱	در اوراق بهادار با درآمد ثابت	در اوراق بهادار با درآمد ثابت	۱۳۹
۲	مختلط	مختلط	۲۱
۳		با تضمین اصل مبلغ سرمایه‌گذاری	۵
۴	در سهام	در سهام	۱۰۰
۵		در سهام-بخشی	۱۱
۶		در سهام سهامی اهرمی	۵
۷		در سهام شاخصی	۶
۸	بازنشستگی تکمیلی	-	۱
۹	صندوق در صندوق	-	۴
۱۰	در اوراق بهادار مبتنی بر کالا	فلز طلا	۱۳
۱۱		سایر کالاها	۲
۱۲	جسورانه	-	۱۶
۱۳	خصوصی	-	۵
۱۴	پروژه	-	۱
۱۵	زمین و ساختمان	-	۴
۱۶	املاک و مستغلات		۲
۱۷	اختصاصی بازارگردانی	-	۱۰۰
	جمع		۴۳۵

صندوق‌های سرمایه‌گذاری از کجا مجوز می‌گیرند و چه کسانی آن‌ها را مدیریت می‌کنند؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری وفق بند ۶ ماده قانون بازار اوراق بهادار مجوز تأسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت می‌کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری وفق بند د ماده ۴ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید دارای ارکان اداره‌کننده مثل مدیر صندوق و همچنین دارای ارکان نظارت‌کننده مثل متولی و حسابرس صندوق هستند. مدیر صندوق، مسئولیت اداره صندوق و عملیات اجرایی صندوق را بر عهده دارد و بر اساس اساسنامه صندوق در قبال رعایت صرفه و صلاح سرمایه‌گذاران مسئولیت دارد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در کجا سرمایه‌گذاری می‌کنند؟

ردیف	نوع صندوق سرمایه‌گذاری	موضوع فعالیت اصلی صندوق
۱	در اوراق بهادار با درآمد ثابت	عمده دارایی‌های صندوق در گواهی سپرده و سپرده بانکی و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود؛ مانند اوراق مرابحه، اسناد خزانه اسلامی و اوراق مشارکت شهرداری‌ها
۲	مختلط	دارایی‌های صندوق به سرمایه‌گذاری در سهام و حق تقدم سهام و اوراق بهادار با درآمد ثابت به صورت مساوی اختصاص داده می‌شود.
۳	در سهام	عمده دارایی‌های صندوق به سرمایه‌گذاری در سهام و حق تقدم سهام قابل معامله در بورس یا فرابورس اختصاص می‌یابد.
۴	بازنشستگی تکمیلی	منابع نیروی کار و کارفرما به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص می‌یابد تا در زمان بازنشستگی یا قطع همکاری نیروی کار منافعی را برای سرمایه‌گذار ایجاد کند.
۵	صندوق در صندوق	منابع جمع‌آوری‌شده از سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاص می‌دهند.
۶	در اوراق بهادار مبتنی بر کالا	منابع را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری کرده و در گواهی سپرده کالایی عمدتاً سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند.
۷	جسورانه	منابع را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری می‌کنند و به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپی اختصاص می‌دهند؛ یا در شرکت‌های غیرسهامی عام و مشمول اصل ۱۴۱ قانون اساسی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
۸	خصوصی
۹	پروژه	منابع را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری می‌کند و با خرید سهام شرکت پروژه، منابع لازم را به پروژه تزریق می‌نماید.
۱۰	زمین و ساختمان	منابع جمع‌آوری شده از سرمایه‌گذاران را به خرید زمین و ساخت پروژه ساختمانی اختصاص می‌دهد
۱۱	املاک و مستغلات	منابع را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری می‌نماید و به خریدوفروش املاک و مستغلات مبادرت می‌ورزد.
۱۲	اختصاصی بازارگردانی	در راستای تأمین نقدینگی و تحدید دامنه نوسان قیمت سهام اقدام به خریدوفروش سهام یک ناشر یا سهامدار عمده می‌نماید و امکان سرمایه‌گذاری عموم مردم در این صندوق وجود ندارد.

ارزش دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری چقدر است؟

از سال ۱۳۸۶ تا کنون شاهد روند افزایش تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری بوده‌ایم و ارزش دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری ۹.۰۰۰ هزار میلیارد ریال است.

‌کم‌ریسک‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری کدامند؟

کم‌ریسک‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت هستند. سرمایه‌گذاران در زمان سرمایه‌گذاری حتماً باید اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های مذکور را مطالعه کنند. از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت به سمت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط، در سهام، سهامی اهرمی، خصوصی و جسورانه که حرکت می‌کنیم میزان ریسک سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری چقدر و چگونه سود می‌دهند؟

تعدادی از سایت‌ها و نرم‌افزارهای متعلق به شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی مثل سایت fipiran.com رتبه‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را از نظر بازده به عموم نمایش می‌دهند که سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به ذائقه سرمایه‌گذاران و میزان ریسک‌پذیری، از بین انواع مختلف صندوق‌های سرمایه‌گذاری دست به انتخاب زمینه سرمایه‌گذاری بزنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا ساختار قابل معامله دارند که در حال حاضر ۱۷۴ صندوق قابل معامله هستند. واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها از طریق شبکه کارگزاری یا از طریق اپلیکیشن‌های آنلاین تریدینگ کارگزاری‌ها خرید و فروش می‌شوند یا ساختار مبتنی بر صدور و ابطال دارند که با مراجعه به مدیر صندوق یا مدیر ثبت صندوق امکان صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری آنها فراهم می‌شود. تقسیم سود عمدتاً در صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت می‌تواند اتفاق بیفتد. این صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مقاطعی که در امیدنامه صندوق مشخص شده است میزان نرخ تقسیم خود را مشخص می‌کنند و در زمان مربوطه سود ایجادشده در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های خود را بین دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری تقسیم می‌کنند. همچنین، در صورت تمایل سرمایه‌گذاران به خروج از سرمایه‌گذاری خود، در صندوق‌های قابل معامله از طریق سیستم شرکت‌های کارگزاری دارایی خود را به رکن بازارگردان و یا دیگر سرمایه‌گذاران واگذار می‌کنند. در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، با مراجعه به مدیر یا مدیر ثبت صندوق و با ارائه درخواست ابطال، سهم سرمایه‌گذار از دارایی‌های صندوق به او پرداخت خواهد شد.