همشهری آنلاین: ساختار متفاوت رسانهای در غرب که در آن روزنامهنگاری افشاگرانه با دسترسی آزاد به اطلاعات ممکن است، به این حرفه اثرگذاری و اهمیتی آرمانخواهانه میبخشد و از روزنامهنگاران شخصیتهای جذابی برای درام میسازد. اما در ایران، روزنامهنگاری از جاذبه و هیجان نمایش دادهشده در فیلمهای هالیوودی فاصله دارد و اغلب کارگردانان ایرانی برای هیجانانگیز نشان دادن این حرفه مجبور به غلوهای نسنجیده و غیرواقعی نشان دادن فضای روزنامهنگاری کشورند. جالب است که برخی از کارگردانان ایرانی که در فیلمهایشان سراغ شخصیتهای روزنامهنگار رفتهاند، یا شخصا تجربه کار روزنامهنگاری داشتهاند یا به نوعی به طور غیرمستقیم با این حرفه و الزامات و محدودیتهایش آشنا بودهاند؛ ولی این آشنایی در ارائه تصویری باورپذیر از حرفه روزنامهنگاری به کارشان نیامده است. در ادامه ۵ فیلم هالیوودی را که قهرمانانشان روزنامهنگار هستند و در قطب خیر فیلم قرار دارند، معرفی کردهایم.
«یک شب اتفاق افتاد» (فرانک کاپرا، ۱۹۳۴)
الن، دختر نازپرورده خاندانی ثروتمند، از ازدواج ناخواستهای که پدرش برای او ترتیب داده میگریزد. خبرنگاری کارکشته به نام پیتر وارن که به تازگی از کارش اخراج شده و قصد اثبات تواناییهایش را به مدیرش دارد، تصمیم به تهیه گزارشی از این ماجرا میگیرد و این دو در فرار از میامی به نیویورک همراه هم میشوند. نقش وارن را کلارک گیبل بازی میکند، با همان آقامنشی جذاب آشنایش. کمدی رمانتیکی دیدنی و گرم و دلچسب که شخصیت خبرنگارش محترم و از خود گذشته و همدلیبرانگیز است.
«همه مردان رئیسجمهور» (آلن جی. پاکولا، ۱۹۷۶)
فیلم داستان رسوایی واترگیت است که به استعفای نیکسون از رئیس جمهوری امریکا منجر شد. دو روزنامهنگار به نامهای باب وودوارد (رابرت ردفورد) و کارل برنستاین (داستین هافمن) پرونده استراق سمع از دفتر حرب دموکرات به دستور رئیس جمهور وقت، نیکسون، را پی میگیرند و با افشاگریشان نقطه عطفی را در تاریخ امریکا رقم میزنند و به روزنامهنگاری تحقیقی و افشاگرانه اعتبار میبخشند.
«اسپات لایت» (توماس مک کارتی، ۲۰۱۵)
چند روزنامهنگار در بخشی با عنوان «اسپات لایت» در روزنامه بوستون گلوب روی پروندهای که به سوءاستفاده جنسی کشیشها از بچهها مربوط میشود، با صرف وقت و تلاش خستگیناپذیر کار میکنند تا نشان دهند چه رسوایی عظیمی در دل یک از مهمترین نهادهای مذهبی جهان جریان داشته، اما برای سالها روی آن سرپوش گذاشته شده است. فیلم ضمن به تصویر کشیدن تعهد، زکاوت و روحیه کار گروهی اعضای گروه «اسپات لایت»، احساسات شخصی آنها را هم درباره این فاجعه اخلاقی منعکس میکند.
«پست» (استیون اسپیلبرگ، ۲۰۱۷)
داستان این فیلم در مورد پنهانکاریای است که چهار رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا را تحت تأثیر قرار داد. اولین رئیس زن واشینگتن پست، کاترین گراهام (مریل استریپ) و سردبیر شجاع این روزنامه، بنجامین سی. بردلی (تام هنکس) میخواهند وارد نبردی بیسابقه با دولتیها بشوند تا بتوانند اسنادی را از پنتاگون افشا کنند. شجاعت گراهام و عزم راسخ بردلی در انجام کار درست مهمترین نکتهای است که از این فیلم در خاطر میماند.
«او گفت» (ماریا شریدر، ۲۰۲۲)
این فیلم به داستان دو خبرنگار زن نیویورک تایمز میپردازد که هاروی واینستاین، تهیه کننده معروف هالیوودی، را رسوا کردند و به سالها سوء استفاده جنسی او و سکوت زنانی که قربانی او شده بودند خاتمه دادند. فیلم روایتی مستند از مصائب و موانع موجود در راه تحقیق و اثبات فساد جنسی هاروین واینستاین است و مراحل مختلفی را که دو شخصیت روزنامهنگار پشت سر میگذارند تا به حقیقت ماجرا برسند با نمایش جزئیات کارشان دربرمیگیرد.