طراحی اتاق سرور به عنوان یک جزء حیاتی از زیرساخت فناوری اطلاعات، نقش بسیار مهمی در اطمینان از عملکرد بهینه و امنیت سیستم‌های کامپیوتری دارد. تمام اطلاعات شرکت و سازمان در این اتاق قرار گرفته و انجام می شود. کارایی این اتاق به گونه ای است که بدون وقفه اقدامات مربوط به آن انجام می شود. پس به طراحی تخصصی و تکنیکی نیاز است. اگر اتاق سرور را به دو بخش سازه و نرم افزاری تقسیم کنید، کارکرد صحیح این دو به پایه درست و بدون ایراد نیاز دارد و وابسته است. طراحی اتاق سرور به شما کمک می کند تا از کارکرد اتاق سرور اطمینان حاصل کنید.
اتاق سرور چیست؟
اتاق سرور یا اتاق داده (Server Room یا Data Center) یک فضای مخصوص برای نصب و مدیریت تجهیزات مرتبط با شبکه‌ها و سرورها است. این اتاق‌ها به عنوان مرکز کنترلی برای ذخیره و پردازش اطلاعات در یک سازمان عمل می‌کنند. در اینجا 2 نکته مهم درباره اتاق سرور ذکر شده است:
1. نصب تجهیزات:
اتاق سرور محلی است که تجهیزات مرتبط با شبکه مانند سرورها، سوئیچ‌ها، روترها، و تجهیزات امنیتی نصب می‌شوند. این تجهیزات به گونه‌ای تنظیم و مدیریت می‌شوند که بهترین عملکرد و امنیت را فراهم کنند. نصب تجهیزات در اتاق سرور یک فرآیند حیاتی است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، مهندسی موثر، و پیش بینی نیازهای آینده است. در این فرآیند، تجهیزات مرتبط با شبکه و سرورها به گونه‌ای نصب می‌شوند که بهینه‌ترین عملکرد و اطمینان فراهم شود.
2. حفظ امنیت:
حفظ امنیت در اتاق سرور یکی از نکات حیاتی است که نقض آن می‌تواند منجر به از دست رفتن اطلاعات حساس و توقف عملیات سازمان شود. امنیت اطلاعات در اتاق سرور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. دسترسی به این اتاق معمولاً توسط افراد مجاز و با سطح دسترسی مشخص امکان‌پذیر است تا از نفوذ غیرمجاز جلوگیری شود.
اهمیت پشتیبانی شبکه
پشتیبانی شبکه به عنوان یک عنصر بحرانی در محیط های IT و سازمان‌ها شناخته شده است. این بخش از عملکرد سازمان مسئولیت‌ها و وظایف مهمی را بر عهده دارد که در زیر به برخی از اهمیت‌های آن اشاره می‌شود:
پایداری سیستم‌ها: پشتیبانی شبکه به حفظ پایداری سیستم‌ها و جلوگیری از وقفه در فعالیت‌های روزانه کسب و کار کمک می‌کند. هر اختلال در شبکه می‌تواند منجر به توقف فعالیت‌ها، افزایش هزینه‌ها و از دست دادن مشتریان شود.
حفاظت از داده‌ها: پشتیبانی شبکه نقش مهمی در حفاظت اطلاعات دارد. این امر شامل پیکربندی صحیح فایروال‌ها، نظارت بر دسترسی‌ها، و اجرای سیاست‌های امنیتی است.
کارایی بهینه‌سازی شبکه: تیم پشتیبانی شبکه مسئول بهینه‌سازی اجزای فیزیکی و نرم‌افزاری شبکه است. این به بهبود عملکرد، افزایش سرعت انتقال داده و بهبود تجربه کاربری کمک می‌کند. به گفته ایمن شبکه هوشمند؛ پشتیبانی شبکه باید برای هر سازمانی که با داده ها و سیستم های شبکه کار می کند از اولویت بالایی برخوردار باشد. علاوه بر محافظت از دارایی ها و یکپارچگی داده ها در برابر سو استفاده های خارجی، پایداری و امنیت شبکه همچنین می تواند ترافیک شبکه را با کارایی بیشتری مدیریت کند، عملکرد شبکه را افزایش دهد و از اشتراک داده ایمن بین کارمندان و منابع داده اطمینان حاصل کند. ابزارها و برنامه های کاربردی بسیاری در دسترس است که می تواند به شما کمک کند تا شبکه های خود را از به‌روز نگه دارید. باید مجموعه ای از راه حل های نگهداری شبکه ارائه شود که از استیبل بودن شبکه در سراسر شرکت مطمئن باشید.
بخش اول: اهمیت طراحی صحیح اتاق سرور
اتاق سرور به عنوان محیطی استراتژیک برای نگهداری تجهیزات IT، تأثیر زیادی بر عملکرد و استقرار سیستم‌های اطلاعاتی دارد. طراحی صحیح این فضا نه تنها از لحاظ عملکرد بلکه از نظر امنیت و انرژی نیز حائز اهمیت است.
بخش دوم: استانداردهای جهانی در طراحی اتاق سرور
برخی از استانداردهای جهانی که در طراحی اتاق سرور مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل موارد زیر می شود که بهتر است آنها را در نظر بگیرید:
1. TIA-942
استاندارد TIA-942 توسط انجمن صنعتی تجهیزات انتقال اطلاعات (TIA) ارائه شده است و به طراحی و اجرای اتاق‌های سرور می‌پردازد. این استاندارد به جزئیات فیزیکی مانند ترتیب سیم‌ها و تجهیزات کابلینگ، امنیت، و سیستم خنک‌کننده نیز می‌پردازد.
2. ISO/IEC 27001
این استاندارد به امنیت اطلاعات متمرکز است و الزامات امنیتی از جمله کنترل دسترسی، مدیریت ریسک، و پشتیبانی اطلاعات را برای اتاق‌های سرور تعیین می‌کند. همچنین می توان اضافه کرد که این بخش از اتاق سرور به خدمات پشتیبانی شبکه ارتباط دارد و جزئی از خدمات در نظر گرفته می شود.
3. ASHRAE TC 9.9
این استاندارد توسط انجمن حرفه‌ای گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع (ASHRAE) ارائه شده و به بهینه‌سازی مصرف انرژی و مدیریت حرارت در اتاق‌های سرور می‌پردازد.
4. Uptime Institute’s Tiers
استانداردهای Tier از TIA-942 مشتق شده‌اند و به تعیین سطوح مختلف اطمینان و توان مجازی اتاق سرور می‌پردازند.
بخش سوم: نکات کلیدی در راه اندازی اتاق سرور
برخی نکات کلیدی که در اجرای اتاق سرور باید مدنظر قرار گیرند عبارتند از:
1. خنک‌کنندگی مؤثر
استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده با کارایی بالا و توزیع مناسب هوا به منظور حفظ دما در محدوده مطلوب.
2. ایمنی و امنیت
اعمال کنترل‌های دسترسی فیزیکی و منطقی، نظارت ۲۴/۷ و مدیریت مطلوب دسترسی به اتاق.
3. مدیریت کابلینگ
استفاده از سیستم‌های مدیریت کابلینگ جهت بهبود نظم و کاهش خطرات مرتبط با کابل‌ها.
4. زیرساخت انرژی
اطمینان از تأمین منابع انرژی پایدار و امکانات پشتیبانی در مواقع اضطراری.
بخش چهارم: فواید استفاده از استانداردهای جهانی
استفاده از استانداردهای جهانی در طراحی اتاق سرور فواید زیادی دارد، از جمله:
1. بهبود عملکرد
استفاده از استانداردها به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از بهترین روش‌ها و تجهیزات در طراحی اتاق سرور استفاده کنند و عملکرد سیستم‌ها را بهبود بخشند.
2. اطمینان از امنیت
استانداردهای مرتبط با امنیت اطلاعات تضمین می‌کنند که اتاق سرور از لحاظ فیزیکی و الکترونیکی به طور کامل تأمین شده و از نقاط ضعف در مواجهه با تهدیدات مختلف محافظت می‌شود.
3. بهبود مدیریت
تعیین استانداردهای قابل اجرا باعث بهبود فرآیند مدیریت اتاق سرور می‌شود و امکان ارزیابی و بهینه‌سازی عملکرد را فراهم می‌کند.
نتیجه‌گیری
استفاده از استانداردهای جهانی در طراحی اتاق سرور نه تنها به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نیازهای فنی و ایمنی را برآورده سازند، بلکه عملکرد بهینه و پایدار سیستم‌های اطلاعاتی را نیز تضمین می‌کند. با پیشرفت تکنولوژی و افزایش پیچیدگی شبکه‌ها، رعایت استانداردها از اهمیت بیشتری برخوردار است و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبودهای لازم را در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات خود ایجاد کنند. مرکز داده و اتاق سرور در ایمن نت یکی از خدماتی است که باید با نیروهای متخصص و مجرب انجام شود. شروع کار با نقشه و طراحی اولیه کارفرما انجام می شود و پس از تایید طرح ها، اقدامات نهایی می شود.