همشهری آنلاین-فرناز محمدزاده: ساعت‌ها در ترافیک ماندن، بنزین را هم کم و کمتر و چراغ آن را روشن می‌کند. بنزین هم که می‌خواهی بزنی باید ساعت‌ها در صف‌های طولانی پمپ بنزین معطل بمانی تا بعد از گذشت زمان طولانی نوبت خودروی شما شود و بتوانید باک بنزین را پر کنید. گاهی حتی برای رسیدن به پمپ بنزین باید تغییر مسیر هم بدهی و مدت زمان بیشتری را هم در ترافیک معطل باشی. کمبود پمپ بنزین در پایتخت این معضل را برای شهروندان تهرانی ایجاد و بنزین زدن را به یک کار سخت تبدیل کرده است؛ چراکه ماندن در ترافیک و صف‌های طولانی بعد از یک روز کاری شلوغ، نمی‌تواند امری سهل و آسان باشد.
الزام شورای شهر برای ایجاد جایگاه‌های سوخت
ایجاد جایگاه‌های سوخت کوچک‌مقیاس در این دوره مدیریت شهری در دستور کار قرار گرفت و پس از گذشت چند سال که هیچ جایگاه سوختی در پایتخت ایجاد نشده بود و حتی جایگاه‌های سوخت موجود نیز از رده خارج شده بودند، برنامه‌ریزی برای ساخت آن آغاز شد. شورای ششم شهر نیز در قالب طرحی شهرداری تهران را ملزم کرد تا برای ایجاد جایگاه‌های سوخت کوچک‌مقیاس اقدامات لازم را انجام دهد و متناسب با شرایط هر منطقه و وسعت آن، نسبت به ایجاد این جایگاه‌ها اقدام کند.
کسری جایگاه سوخت در ۷منطقه
در این رابطه، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر اعلام می‌کند: «وضعیت جایگاه‌های سوخت‌رسانی در شهر تهران هم به لحاظ توزیع جغرافیایی و هم به لحاظ تعداد جایگاه‌ها و نازل‌ها مطلوب نیست.»
سیدجعفر تشکری‌هاشمی در ادامه می‌افزاید: «زمین‌های کوچک که می‌توان در آنها جایگاه سوخت احداث کرد در مناطق هستند و باید شهرداران مناطق نقش مؤثرتری داشته باشند.» او با اشاره به اینکه بسیاری از مناطق شهر تهران از جمله مناطق ۱، ۲، ۳، ۴، ۷، ۹و ۲۱ بیشترین کسری جایگاه‌های سوخت را دارند، می‌گوید: «هدف شورای شهر تهران حل مشکلات شهروندان است. صف پمپ‌های بنزین بسیار طولانی شده و باید با ساخت جایگاه‌های متعدد در سطح محلات این مشکل برطرف شود.»
توسعه جایگاه‌های سوخت با کمک بخش خصوصی
کمبود جایگاه‌های سوخت در پایتخت و عدم‌ایجاد جایگاه‌های جدید در طول یک‌دهه اخیر به کمبود جایگاه در سطح شهر دامن زده و حتی مناطق وسیعی چون ۴، ۱، ۵ و ۲۱ را با مشکل جدی روبه‌رو کرده است؛ به‌طوری که در این مناطق صف‌های طولانی در یک پمپ‌بنزین، ترافیک عجیبی به محدوده اطراف آن تزریق کرده است. در این رابطه علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران گفته بود که «اگر با کمک بخش خصوصی ایجاد جایگاه‌های سوخت به نحو مطلوب انجام شود، مشوقی است که در بخش‌های دیگر هم به شهرداری کمک کنند.»
نیاز تهران به ۱۱۰ جایگاه سوخت جدید
براساس نیازسنجی‌هایی که صورت گرفته است در حال حاضر تهران در کل به ۱۱۰جایگاه سوخت نیاز دارد تا مشکلات فعلی تا حد چشمگیری رفع شود؛ برهمین اساس شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران این مسئولیت را بر عهده گرفته است تا کمبودهای موجود را رفع و رجوع کند. معاون توسعه، سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری این شرکت با اشاره به آخرین وضعیت ایجاد جایگاه‌های سوخت کوچک‌مقیاس در پایتخت به خبرنگار همشهری می‌گوید: از ابتدای سال۱۴۰۱ حسب دستور معاون وقت خدمات شهری، بحث ساخت جایگاه‌های سوخت کوچک‌مقیاس در دستور کار قرار گرفت؛ بر همین اساس پیگیری‌هایی در این‌باره انجام دادیم و نمونه‌های آن را در کلانشهرها بررسی کردیم. بحث‌های فنی مرور و مکاتبات با شرکت پخش فرآورده‌های نفتی انجام شد.
عدم ایجاد جایگاه سوخت در ۸سال اخیر
فردین رحمان‌نژاد در ادامه به کمبود جایگاه‌های سوخت در تهران اشاره کرد و گفت: حدود ۷ و ۸ سال است که هیچ جایگاه سوخت جدیدی راه‌اندازی نشده است که این موضوع دلایل مختلفی ازجمله نداشتن توجیه اقتصادی برای سرمایه‌گذاران و سخت بودن فرایند مجوزها دارد.
او با اشاره به مصوبه شورای شهر مبنی بر الزام شهرداری تهران بر ایجاد جایگاه‌های سوخت کوچک‌مقیاس می‌افزاید: براساس این مصوبه، در مناطق ۲۲گانه باید ۱۱۰جایگاه سوخت کوچک‌مقیاس ایجاد شود که تقریبا اگر تقسیم‌بندی بخواهیم انجام دهیم در هر منطقه ۵جایگاه سوخت باید ایجاد شود. زمانی که این مصوبه ابلاغ شد با معاون وقت امور مناطق شهرداری هماهنگی‌ها انجام دادیم و یک تفاهمنامه مشترک میان این معاونت با معاونت خدمات شهری صورت گرفت و مقرر شد برای انجام این کار، توجیه اقتصادی وجود داشته باشد و محل ساخت حاشیه بزرگراه‌ها، پارک‌ها و گذرها باشد. همچنین طبق این تفاهمنامه، شرکت ساماندهی کارگزار مناطق در ساخت جایگاه‌های
سوخت شد.
استانداردهای انتخاب زمین برای ساخت جایگاه سوخت
این مسئول شهری با اشاره به تفاهمنامه مشترک معاونت امور مناطق و خدمات شهری شهرداری تهران، می‌گوید: مناطق ۲۲گانه ۱۰۰ فقره زمین را تحویل داد و این زمین‌ها براساس استاندارهای شرکت پخش فراوردهای نفتی، بررسی شد. براساس این استاندارها؛ جایگاه‌های سوخت باید ۵۰ متر از مدرسه، ۳۵ متر از محل مسکونی، حریم برق و آب‌های زیر سطحی دور باشند.
جمع‌بندی ایجاد جایگاه سوخت در ۱۵ زمین
رحمان‌نژاد با تأکید بر اینکه ۱۰۰زمین اعلام‌شده بررسی و بازدید میدانی‌شان انجام شد، ادامه می‌دهد: در همین راستا، ۲۰ تا ۲۵زمین تأیید اولیه را گرفتند و مدل‌های مالی آن را برآورد کردیم. با نظر هیأت کارشناسان دادگستری نوع نقشه‌هایی که می‌توانیم پیاده کنیم، مشخص شد؛ بر همین اساس ۲قرارداد انتهای سال۱۴۰۱ با ۲شرکتی که مورد تأیید شرکت پخش بودند و سابقه ایجاد جایگاه در کلانشهرهای مختلف را داشتند، منعقد کردیم. پس از آن، این قراردادها به شرکت پخش فرآورده‌های نفتی ارسال شد که در مرحله اول ۱۲جایگاه و در مرحله دوم ۳جایگاه دیگر تأیید شد که مجموعا ۱۵جایگاه تأیید شده است.
نامه‌نگاری با دستگاه‌های ۱۶گانه
او می‌گوید: بعد از نامه‌نگاری با دستگاه‌های ۱۶گانه مثل آب، برق، استاندارد، کار، زیرساخت، محیط‌زیست و... نهایتا برای ۹جایگاه تجهیز کارگاه انجام شد و حتی برخی از آنها تا ۷۰درصد پیشرفت فیزیکی دارند، ۳مورد دیگر نیز معارضان حقیقی و حقوقی داشتند که مجبور شدیم از دستور کار خارج کنیم و ۳مورد دیگر نیز در حال مذاکره با معارضان‌شان هستیم. سایر موارد نیز از همان ابتدا در کمیسیون عرضه سوخت تأیید نشد.
ایجاد ۲ جایگاه سوخت بزرگ مقیاس در تهران
معاون توسعه، سرمایه‌گذاری و بهره برداری شرکت ساماندهی شهر تهران در ادامه می‌افزاید: همچنین اخیرا مناقصه‌ای برگزار کردیم و سرمایه‌گذار مربوطه برای ایجاد ۵ جایگاه سوخت دیگر مشخص شده، که در مرحله انعقاد قرارداد است. علاوه براین موارد ۲ جایگاه بزرگ مقیاس دیگر هم با همکاری سازمان بهشت زهرا و منطقه ۲ (بلوار معارف) تاییدیه از کمیسیون عرضه سوخت را دریافت کرده، استعلام‌ها اخذ و فراخوان برگزاری مناقصه را نیز زده‌ایم.
کمبود زمین واجد شرایط در پایتخت
رحمان‌نژاد معتقد است که زمین واجد شرایط در تهران نداریم و طی هماهنگی‌ای که با معاونت امور مناطق انجام دادیم قرار است مجددا مناطق زمین‌های جدید را معرفی کنند؛ چراکه بسیاری از زمین‌های قبلی در مرحله اول بررسی از دستور کار خارج شدند. او می‌افزاید: معاونت خدمات شهری طی مکاتبه با مناطق ۲۲گانه این اجازه را به شهرداران داده تا اگر تمایل دارند در مناطق خودشان اقدام به ساخت جایگاه سوخت کنند؛ برهمین اساس مناطقی مانند ۴ اعلام آمادگی کرده‌اند تا در این راستا اقدام کنند که برای همین زمینی را تحویل شرکت ساماندهی نداده‌اند.
پیچیدگی بوروکراسی، دلیل کندی روند ساخت جایگاه سوخت
این مسئول شهری با اشاره به اینکه در تمام مناطق شهر تهران با توجه به کمبود اراضی و سطح بالا بودن استانداردها برای صدور مجوز دارای کمبود زمین هستیم، گفت: در مناطق بزرگ‌تر هم این معضل وجود دارد؛ بر همین اساس روند ساخت جایگاه‌های سوخت با کندی روبه‌رو شده است. درحال حاضر در برخی از مناطق به‌دلیل تراکم جمعیت و حرایمی که طبق قانون درنظر گرفته‌اند، ایجاد جایگاه سخت شده و ازاین‌رو در اجرای مصوبه شورای شهر مشکل داریم.