به گزارش همشهری آنلاین، از چند دهه پیش ابزار هایی در بازار های مالی دنیا به کار گرفته شدند که توانستند ضریب نفوذ بورس ها را در جوامع افزایش دهند و موجب مشارکت بخش زیادی از مردم در بازار های مالی شوند. این ابزار ها که به صندوق های سرمایه گذاری معروف شدند زمینه ای را فراهم کردند تا منافع سرمایه گذاری در بورس فقط نصیب عده ای خاص نشود و همه مردم بتوانند در سود و زیان بورس شریک شوند.
تا قبل از آغاز فعالیت این ابزارهای مالی در دهه ۴۰ میلادی، فقط متخصصان مالی، توانایی سرمایه گذاری در بازار های سهام را داشتند اما به کارگیری صندوق های سرمایه گذاری موجب شد افرادی که اطلاعاتی از بازار سرمایه نداشتند نیز برای نخستین بار وارد بازارهای مالی شوند.
آن طور که داده های آماری نشان می دهد ضریب نفوذ صندوق های سرمایه گذاری در بازار های مالی به قدری پر سرعت بوده که اکنون ارزش آنها از مرز ۶۰ تریلیون دلار فراتر رفته است و میلیون ها نفر در سراسر جهان از طریق این صندوق ها در بورس های جهان سرمایه گذاری می کنند.
یک بررسی مقایسهای نشان می دهد در سال ۱۹۸۰، از هر ۱۶ خانوار آمریکایی ۱ خانوار مالک واحدهای سرمایهگذاری بوده است، در حالی که در سال ۲۰۰۶ این آمار به از هر ۳ خانوار، یک خانوار رسیده و در حال حاضر از هر ۵ شهروند آمریکایی، ۲ شهروند مالک واحد سرمایهگذاری در صندوقهای مشترک است. واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای مشترک نزدیک به ۴۷ درصد دارایی مالی خانوارهای آمریکایی را تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید
چرا طلای دست دوم و آب شده نخریم؟ | بهترین شیوه سرمایه گذاری و کسب سود در بازار طلا
تاسیس صندوق های سرمایه گذاری در ایران
صندوق های سرمایه گذاری در ایران نیز از یک دهه پیش فعالیت خود را در بازار سرمایه آغازکردند و آن طور که آمار ها نشان می دهد درحال حاضر در حدود ۳۰۰ صندوق سرمایه گذاری در ایران فعال هستند و ارزش دارایی های تحت اختیار این صندوق ها به ۸۶۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. مقایسه آمارصندوق های سرمایه گذاری در ایران نشان می دهد که این صندوق ها مانند سایر نقاط دنیا از سرعت رشد بسیار بالایی برخودار بودند.
طبق داده های موجود ارزش کل دارایی های در اختیار صندوق های سرمایه گذاری در ابتدای دهه ۹۰ رقمی کمتر از ۱۰۰۰ میلیارد تومان بود اما این میزان در طول ۱۲ سال گذشته بایک رشد پرسرعت ۸۶ هزار درصد افزایش یافته است. در این مدت تعداد افرادی که در این صندوق ها سرمایه گذاری کرده اند با رشد ۲۳ هزار درصدی از از ۲۰ هزار نفر در ابتدای دهه ۹۰ به ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیده است.
تعداد کل صندوق های سرمایه گذاری نیز در این مدت از ۵۵ صندوق به حدود ۳۰۰ صندوق بدون احتساب صندوق های بازارگردانی رسیده است و همچنین تنوع صندوق های سرمایه گذاری نیز با افزایش زیادی مواجه شده است که خود به خوبی گویای میزان رشد این ابزار های مالی در ایران است.
بازده صندوق های سرمایه گذاری
مروری بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری درایران نیز نشان می دهد که میزان بازده صندوق های سرمایه گذاری در سهام دریک سال گذشته به محدوده ۴۲ درصد رسیده که این میزان متناسب با تورم سالانه و حتی بیش از بازده ۳۵ درصدی شاخص کل بورس تهران در این دوره بوده است. این میزان بازده در شرایطی به دست آمده است که بسیاری از سهامداران به دلیل نوسان های بازار و نزول های فرسایشی شاخص بورس از زیان های های سنگین گلایه دارند.
در همین مدت میزان بازده صندوق های سرمایه گذاری از نوع صندوق در صندوق نیز نزدیک به ۳۹ درصد و صندوق های بازارگردانی ۳۱.۵ درصد بوده است. ضمن اینکه سرمایه گذاران در صندوق های با درآمد ثابت نیز توانستند که به طور میانگین در یک سال گذشته ۲۱.۵ درصد سود بدون ریسک دریافت کنند.
مقایسه بازده شش ماهه و یک ساله صندوق های سرمایه گذاری
نوع صندوق |
ارزش خالص دارایی ها- میلیارد ریال |
بازده شش ماهه-درصد |
بازده یک ساله-درصد |
در سهام |
۱,۰۸۹,۱۶۷.۹۹ |
۵.۴۹ |
۴۱.۷ |
صندوق در صندوق |
۸,۵۳۴.۴۹ |
۸.۶ |
۳۸.۹۴ |
اختصاصی بازارگردانی |
۱,۷۴۷,۹۴۰.۰۲ |
۰.۹۷ |
۳۱.۴۱ |
مختلط |
۶۴,۴۸۷.۲۷ |
۵.۱۲ |
۳۱.۳۴ |
صندوق کالایی |
۲۴۸,۹۰۰.۳۱ |
۱۵.۱۷ |
۲۹.۰۳ |
جسورانه |
۳,۶۸۸.۵۶ |
-۲.۰۵ |
۲۱.۹۵ |
در اوراق بهادار با درآمد ثابت |
۵,۴۵۷,۰۵۲.۶۳ |
۱۱.۰۵ |
۲۱.۴۸ |