به گزارش همشهری آنلاین، موضوع بیکاری و در مقابل آن اشتغالزایی در جامعه از مهمترین و حیاتیترین مطالبتی است که مردم همواره از دستگاههای مختلفی چون دولت و مجلس دارند. درمورد عملکردهای مربوطه به این موضوع و وضعیت حال حاضر بیکاری در کشور؛ همچنین بررسی موانعی که ما را در رسیدن به کاهش بیکاری، محروم میگذارند با احسان قمری، کارشناس مسائل اقتصادی گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.
آمار بیکاری در وضعیت فعلی
قمری در ابتدا گفت: در پاییز ۱۴۰۲، بر اساس دادههای مرکز آمار ایران نرخ بیکاری به پایینترین سطح خود در طول سالیان پس از انقلاب اسلامی رسیده است و عدد آن ۷/۶ درصد است. همچنین اشتغال ناقص هم از ۱۰/۶ درصد به ۸/۶ درصد کاهش پیدا کرده است که بیانگر بهبود فضای کار و اشتغال در کشور است. مضاف بر آنچه که گفته شد نرخ بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی ما امروزه چیزی در حدود ۱۱/۴ درصد است. اهمیت این موضوع این است که به همان اندازه که تعداد فارغالتحصیلان بنا به بهبود کیفیت آموزش عالی بیشتر میشود، تعداد آنها بایدکاهش پیدا کند.
رسیدن به اشتغال کامل دور از ذهن نیست
وی افزود: مجلس و دولت بنا به اخذ سیاستهای مناسب و درخور میتوانند در بالا بردن سطح تولید در کشور و از آن سو کاهش بیکاری کنشگری مؤثر داشته باشند. وقتی ۴۰درصد بیکاران ما را فارغالتحصیلان دانشگاهی شکل میدهند، نشان میدهد وظیفه دولت و مجلس در راستای ایجاد فضای تولید سنگین است. اساساً اهداف مهم دولت از سیاستهای مالی کنترل بیکاری و از آن سو مهار تورم است. لذا سیاستهای مالی دولت و سیاستهای پولی بانک مرکزی باید به شکلی باشد که اشتغال کامل را در سطح جامعه با چیزی در حدود بیکاری ۲یا۳درصدی فراهم آورد که این درصد را بیکاری اصطکاکی مینامند. بنا به آنچه که گفته شد رسیدن به اشتغال کامل با سیاستهای دولت و مجلس دور از ذهن نیست.
رویکرد دولت حمایت از مشاغل خانگی است
این اقتصاددان ادامه داد: اما در حوزه قانونگذاری باید گفته شود این تقنینها درمورد مالیتستانی باید به نحوی صورت بگیرد که به اشتغالزایی در جامعه مدد برساند. به طور مثال اگر گفته شود مجموعهای اگر فلان تعداد افراد بیکار دارای تخصص و فارغ التحصیل را جذب کند، سقف مالیاتیاش کاهش پیدا میکند، بیشک این مجموعهها و نهاد را برای جذب نیروی صاحب تخصص و نیازمند به تجربه راغب خواهند شد. اقداماتی در این مدت صورت گرفته که در راستای کسب و کار بسیار مفید و ارزنده بودند، نظیر اقدام وزارت کار و رفاه اجتماعی در تسهیل صدور مجوزهای شغلی بالاخص مشاغل خانگی. این اقدام که نشاندهنده حمایتهای دولت از کسب و کار خانگی است، به یک سری زیرساخت نیاز دارد از جمله بحث اینترنت، چرا که معمولا این مشاغل در پلتفرمهای مجازی است و دولت میتواند با فراهم آوردن زیرساخت مربوطه در تسریع و بهبود این سری کسب و کارها اثر مثبت داشته باشد.
قمری ادامه داد: یکی از مهمترین اقدامات وزارت کار طراحی زیستبوم اشتغال و اطلس الگوی اشتغال دستگاه ها بود. کنترل نیروی کار غیرمجاز از اتباع، مدیریت بهتر مالیتها، جذاب نمودن برخی مشاغل و... همگی اقدامات مؤثری است که میتواند در افزایش تولید و کاهش بیکاری اثرگذار باشد.