همشهری‌آنلاین – گروه سیاسی: سید ابراهیم رئیسی در شرایطی در هفتمین نشست مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز در الجزیره حضور یافت که رویکردهای مختلف مدنظر، بیش‌از هرچیز از متفاوت بودن این سفر حکایت دارد. از تقویت همگرایی اسلامی در حمایت از مردم مظلوم غزه گرفته تا گسترش همکاری‌های چندجانبه در حوزه انرژی و توسعه پیوندها و مناسبات ایران با کشورهای آفریقایی، از مهم‌ترین محورهای مورد توجه در جریان این سفر بوده که با رایزنی‌های متنوعی نیز همراه شد.
سخنرانی رئیسی در مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز از یک‌سو و رایزنی‌های دوجانبه با سران کشورهای عضو ازسوی دیگر، نشان می‌دهد الجزایر مقصد مهمی برای پیگیری راهبردهای محوری جمهوری‌اسلامی در حوزه سیاست‌خارجی بوده؛ راهبردهایی که بیش‌از هرچیز بر «دیپلماسی منطقه‌ای» و «همگرایی همسایگی و اسلامی» استوار شده‌است و به اذعان ناظران بین‌المللی، طی بیش‌از دو سال اخیر توانسته بر معادلات منطقه تاثیرگذار باشد.
تقویت همگرایی در حوزه انرژی
تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه انرژی و همگرایی راهبردی به‌منظور مقابله موثر با رویکردهای هژمونیک دولت‌های غربی را باید از مهم‌ترین محورهای هفتمین نشست مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز دانست که با نقش‌آفرینی موثر جمهوری‌اسلامی و پیشنهادهای راهبردی رئیس‌جمهور ایران همراه شد.
رئیسی در سخنان خود دراین نشست، بر ضرورت تقویت همگرایی اعضا باهدف مقابله با «انحصارزدایی در فناوری‌های مرتبط با تجارت گاز» تاکید کرد؛ راهبردی که می‌تواند با گسترش همکاری‌ها، به‌ویژه در حوزه علمی و فناوری، بر تعیین‌کنندگی اعضا در بازارهای انرژی جهان بیفزاید.
درچنین شرایطی، آن‌گونه که از بیانیه پایانی نشست سران مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز برمی‌آید، راهبردی ترسیمی ازسوی جمهوری‌اسلامی، مورد توجه اعضا قرار گرفته و دراین بیانیه نیز بازتاب یافته‌است. براین اساس شرکت کنندگان در بیانیه پایانی بر اهمیت همکاری و هماهنگی بین اعضا به‌منظور توسعه تحقیقات، نوآوری و انتقال دانش و فناوری‌های مرتبط با گازطبیعی و همچنین تبادل شیوه‌ها و ایجاد امکانات و قابلیت‌های بهتر تاکید کردند.
۷ راهبرد ویژه درباره مساله فلسطین
تقویت همگرایی اسلامی به‌منظور حمایت موثر از مردم مظلوم فلسطین، به‌ویژه در غزه و تشکیل جبهه منسجم اسلامی باهدف مقابله با سیاست‌های ضدانسانی رژیم‌صهیونیستی و حامیان غربی‌اش را باید از دیگر محورهای مهم رایزنی‌های رئیس‌جمهور ایران در الجزیره دانست.
اگرچه بخش مهمی از سخنرانی رئیسی در هفتمین نشست مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز به تحولات جاری در سرزمین‌های اشغالی اختصاص داشت، اما رئیس‌جمهور در گفت‌وگوهای دوجانبه با سران کشورهای حاضر دراین نشست نیز با تشریح دیدگاه‌های جمهوری‌اسلامی دراین حوزه، بر تقویت همگرایی دولت‌های اسلامی برای حمایت از مردم مظلوم غزه و مقابله موثر با جنایت‌های رژیم‌صهیونیستی تاکید کرد. رئیسی در برنامه‌های مختلف سفر به الجزایر به تبیین محورهای مهمی پرداخت که می‌تواند زمینه‌ساز تشکیل جبهه متحد ضدصهیونیستی شود؛ محورهایی که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
- برقراری آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط
- رفع محاصره و ارسال اضطراری کمک‌های انسانی
- رسیدگی به جنایت‌های ارتکابی رژیم‌صهیونیستی و آمریکا و دیگر حامیان این رژیم در دادگاه صلاحیت‌دار بین‌المللی
- اخراج رژیم‌صهیونیستی از سازمان ملل و همه مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی
- اعمال تحریم جهانی ملت‌ها و دولت‌ها علیه رژیم‌صهیونیستی
- قطع کامل روابط پیدا و پنهان با رژیم‌صهیونیستی ازسوی دولت‌های اسلامی
- رجوع به آرای مردم فلسطین در هر کجای جهان اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی، به‌عنوان یک راه‌حل سیاسی پایدار
اولویت توسعه مناسبات با کشورهای آفریقایی
توسعه همکاری‌ها با کشورهای آفریقایی، به‌عنوان یکی از اولویت‌های «دیپلماسی منطقه‌ای» دولت‌سیزدهم را باید از دیگر محورهای مهم رایزنی‌های رئیس‌جمهور در الجزایر به‌حساب آورد. این درحالی است که کارشناسان معتقدند با توجه به اشتراکات سیاسی تهران و الجزیره، توسعه مناسبات دو کشور می‌تواند به‌مثابه گشایش دروازه‌های جدید به سوی «قاره فرصت‌ها» باشد.
سفر رئیس‌جمهور ایران به الجزایر، آن‌هم پس‌از چیزی در حدود ۱۴ سال، از اهمیت راهبردی ویژه‌ای برای توسعه همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای برخوردار است. در واقع تقویت همکاری‌های تهران – الجزیره می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری عصر جدیدی در مناسبات ایران با کشورهای آفریقایی، به‌ویژه در شمال این قاره قلمداد شود.
مهم‌ترین اهداف سفر رئیس‌جمهور
یک کارشناس مسائل آفریقا در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین با اشاره به مهم‌ترین اهداف سفر رئیس‌جمهور به الجزایر گفت: انجام این سفر در شرایط کنونی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، چند هدف راهبردی ویژه را پیگیری می‌کند که از اولویت‌های سیاست‌خارجی جمهوری‌اسلامی نیز به‌حساب می‌آید.
جعفر قنادباشی با تاکید بر اینکه پیگیری اهداف راهبردی چند وجهی دراین سفر، سبب شده حضور رئیس‌جمهور در الجزایر با دیگر سفرهای خارجی وی کاملا متفاوت باشد، افزود: نخستین نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد، گسترش روابط با کشورهای اسلامی، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین رویکردهای سیاست‌خارجی جمهوری‌اسلامی است؛ موضوعی که دراین سفر به‌صورت ویژه پیگیری شد.
وی با توجه به اینکه تقویت مناسبات با دولت‌های اسلامی، همانند دیپلماسی منطقه‌ای طی یک دهه گذشته چندان مورد توجه قرار نگرفته‌است، ادامه داد: دولت‌سیزدهم نشان داده از عزم لازم برای بهبود مناسبات دراین حوزه برخوردار است.
دو هدف اساسی
این کارشناس مسائل آفریقا عنوان کرد: دومین موضوعی که پیرامون سفر رئیس‌جمهور به الجزایر باید مورد توجه قرار گیرد، تقویت مناسبات با کشورهای آفریقایی است. در واقع گسترش همکاری‌ها با الجزایر، در کنار دیگر دستورکارها در حوزه آفریقا، می‌تواند بستر مناسبی برای بهره‌گیری مطلوب از ظرفیت‌های گسترده موجود در این قاره فراهم کند.
قنادباشی با تاکید بر اینکه پیگیری راهبردهای ترسیم شده به‌منظور گسترش مناسبات با کشورهای حوزه آفریقا به‌ویژه ازسوی رئیس‌جمهور درحال انجام است، اظهارکرد: افزایش سطح مناسبات با الجزایر دراین زمینه از اهمیتی راهبردی برخوردار است، چراکه تهران و الجزیره علاوه‌بر برخورداری از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های گسترده اقتصادی، از اشتراکات سیاسی زیادی نیز برخوردارند که چشم‌انداز روشنی پیش‌روی مناسبات دوجانبه ترسیم می‌کند.
وی با اشاره به رایزنی‌های انجام شده دراین سفر در بخش انرژی عنوان کرد: با توجه به اینکه بخش انرژی و به‌ویژه حوزه نفت و گاز جایگاه مهمی در اقتصاد ایران دارد، رایزنی‌های همگرایانه را باید از اصلی‌ترین محورهای این سفر دانست. در واقع گسترش همکاری‌ها میان کشورهای گازخیز در چارچوب چنین مجمعی، سبب می‌شود این کشورها با توان بیشتری از منافع خود در عرصه انرژی در مقابل رویکردهای منفعت‌طلبانه غربی‌ها محافظت کنند.
قنادباشی با تاکید بر اینکه پس‌از آغاز جنگ در اوکراین بحث نفت و گاز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرها در عرصه بین‌المللی مطرح شده‌است، ادامه داد: دولت‌های غربی می‌کوشند با ابزارهای مختلف، کشورهای تولیدکننده گاز را درمسیر امتیازدهی قرار دهند. در چنین شرایطی همگرایی دولت‌های تولیدکننده مانع استمرار چنین سوءاستفاده‌هایی خواهد شد.
تشکیل جبهه وسیع‌تر ضد صهیونیستی
این کارشناس مسائل آفریقا با بیان اینکه مساله فلسطین را باید از دیگر محورهای اساسی هفتمین نشست مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر دانست، گفت: ایران و الجزایر را باید از کشورهای پیشقراول در حمایت از مردم مظلوم فلسطین به‌حساب آورد.
قنادباشی افزود: رایزنی‌های همگرایانه ایران دراین حوزه، از جمله در الجزیره، می‌تواند مسیر شکل‌گیری جبهه اسلامی – منطقه‌ای وسیع‌تر به‌منظور حمایت از مردم غزه و مقابله با جنایات رژیم‌صهیونیستی را هموار کند. ایران و الجزایر نشان داده‌اند می‌توانند دولت‌های اسلامی را بیش‌از گذشته به اتخاذ راهبردهای عمل‌گرایانه در قبال تحولات جاری در سرزمین‌های اشغالی رهنمون کنند؛ رویکردی که در رایزنی‌های رئیس‌جمهور در الجزیره نیز مشهود بود.