همشهریآنلاین – گروه سیاسی: اگرچه برخی میکوشند با ارائه آمارهایی از نرخ مشارکت در انتخابات دورههای گذشته، حرف خود را به کرسی بنشانند، اما اساسا مقایسه آنها با یکدیگر، قیاس معالفارقی است که راه به خطا میبرد. برخی بررسیها نشان میدهد حداکثر میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری، که در سال ۱۳۸۸ رقم خورد حدود ۸۵ درصد بوده و در مقابل، حداکثر میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورایاسلامی در سال ۱۳۷۴ (مجلس پنجم) با نرخ حدود ۷۱ درصد رقم خوردهاست.
مقایسه حداکثر نرخ مشارکت دراین دوره سطح از انتخابات گویای چیزی در حدود ۱۴ درصد اختلاف بوده که نشاندهنده تفاوت رویکردهای جامعه به این انتخابات است؛ رویکردی که در سایر انتخابات، مانند شوراها و مجلس خبرگان نیز قابل مشاهده است.
ازسوی دیگر متوسط نرخ مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری حدود ۶۶ درصد است؛ آماری که در انتخابات مجلس به حدود ۵۷ درصد میرسد. چنین آمارهایی نشاندهنده تفاوتهای ماهوی انواع انتخابات درایران است و شاخصهایی مانند ایجاد دوقطبیهای رقابتی و... در میزان مشارکت مردم در انتخابات تاثیر محوری دارد. بنابراین اساسا میانگین میزان مشارکت در انتخابات مجلس، پایینتر از انتخابات ریاستجمهوریاست و ربط دادن آن به «مخالفت با نظام» آدرس غلط دشمنان ایران و معاندان بهحساب میآید. در ادامه به بررسی آمارهای مشارکت انتخاباتی در ایران طی حدود ۴ دهه گذشته میپردازیم.
نرخ مشارکت در دوازده دوره انتخابات مجلس شورایاسلامی
مجلس اول (سال ۱۳۵۸) : ۵۲ درصد
مجلس دوم (سال ۱۳۶۳) : ۶۵ درصد
مجلس سوم (سال ۱۳۶۷) : ۶۰ درصد
مجلس چهارم (سال ۱۳۷۱) : ۵۸ درصد
مجلس پنجم (سال ۱۳۷۴) : ۷۱ درصد
مجلس ششم (سال ۱۳۷۸) : ۶۷ درصد
مجلس هفتم (سال ۱۳۸۲) : ۵۱ درصد
مجلس هشتم (سال ۱۳۸۶) : ۵۵ درصد
مجلس نهم (سال ۱۳۹۰) : ۶۴ درصد
مجلس دهم (سال ۱۳۹۴) : ۶۲ درصد
مجلس یازدهم (سال ۱۳۹۸) : ۴۲ درصد
مجلس دوازدهم (سال ۱۴۰۲) : ۴۱ درصد
نرخ مشارکت در سیزده دوره انتخابات ریاستجمهوری
دوره اول (۱۳۵۸) : ۶۷/۵ درصد
دوره دوم(۱۳۶۰) : ۶۴/۵ درصد
دوره سوم (۱۳۶۰) : ۷۴/۵ درصد
دوره چهارم: (۱۳۶۴) : ۵۵ درصد
دوره پنجم (۱۳۶۸) : ۵۵ درصد
دوره ششم (۱۳۷۲) : ۵۱ درصد
دوره هفتم (۱۳۷۶) : ۸۰ درصد
دوره هشتم (۱۳۸۰) : ۶۷ درصد
دوره نهم (۱۳۸۴) : مرحله اول: ۶۳ درصد/ مرحله دوم: ۶۰ درصد
دوره دهم (۱۳۸۸) : ۸۵ درصد
دوره یازدهم (۱۳۹۲) : ۷۳ درصد
دوره دوازدهم (۱۳۹۶) : ۷۳/۵ درصد
دوره سیزدهم (۱۴۰۰) : ۴۹ درصد
نرخ مشارکت در شش دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا
دوره اول (۱۳۷۷) : ۶۴/۵ درصد
دوره دوم (۱۳۸۱) : ۵۰ درصد
دوره سوم (۱۳۸۵) : ۶۵ درصد
دوره چهارم (۱۳۹۲) : ۶۲ درصد
دوره پنجم (۱۳۹۶) : ۶۹ درصد
دوره ششم (۱۴۰۰) : حدود ۵۰ درصد
نرخ مشارکت در شش دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری
دوره اول (۱۳۶۱) : ۷۷ درصد
دوره دوم (۱۳۶۹) : ۴۱ درصد
دوره سوم (۱۳۷۷) : ۴۶ درصد
دوره چهارم (۱۳۸۵) : ۶۰ درصد
دوره پنجم (۱۳۹۴) : ۶۲ درصد
دوره ششم: (۱۴۰۲) : ۴۱ درصد
میانگین مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری
۶۶/۶ درصد
میانگین مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی
۵۷/۳ درصد
میانگین مشارکت در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا
۶۰ درصد
میانگین مشارکت در انتخابات مجلسخبرگان رهبری
54/5 درصد