همشهری آنلاین - محمد بلبلی: بازارهای فرش تبریز، اصفهان و مشهد ازجمله مهم‌ترین بازارهای فرش در خارج پایتخت هستند اما به گواه کارشناسان و فعالان بازار، بازار فرش تهران به‌عنوان قلب تپنده بازار فرش‌های دستباف ایران شناخته می‌شود.
بازار فرش تبریز
سرای فرش یا بازار مظفریه در بازار تبریز یکی از مکان‌های دیدنی این شهر محسوب می‌شود. بازار مظفریه با توجه به تاریخ درج شده در آن، توسط حاج‌شیخ جعفر قزوینی بنا شده است. در آن زمان مظفرالدین شاه قاجار به‌عنوان ولیعهد در تبریز سکونت داشت. پس از ساخت بازار، مظفرالدین‌شاه قاجار از آن بازدید کرد و بازار مورد تحسین ولیعهد قرار گرفت.
به همین دلیل بازار فرش تبریز را به‌نام ولیعهد قاجار نامگذاری کردند. این بازار مملو از فرش‌های اصیل دستباف و فرش‌کرک ابریشمی، تابلو فرش‌های ابریشمی با طرح‌های بسیار زیبا و خاص است. فرش‌های سرای فرش شامل فرش‌های شهرستان‌های سراب، اهر، ورزقان، هریس، مرند، کلیبر، مراغه و میانه است. همچنین فرش‌های شمال‌غرب کشور ارومیه، اردبیل و خوی نیز در آن به فروش می‌رسد. طبق توافق فعالان در بازار فرش مظفریه، هیچ‌گونه فرش ماشینی در این بازار برای فروش وجود ندارد.
علاوه بر فروشندگان فرش، بهترین متخصصان شناخت نخ و فرش، رفوگران و طراحان فرش نیز در این بازار مشغول به‌کار هستند. بازار مظفریه یا سرای فرش بازار تبریز در بلوار شهدا، بازار تبریز، در کنار بازار کاغذچی واقع شده است. ساعات کار بازار فرش بین ساعت ۰۱ صبح تا ۲ بعدازظهر است.
به غیراز تیمچه مظفریه، تیمچه امیر، سرای حاج تقی، سرای جعفریه، تیمچه بادامچی‌لر، سرای شاهزاده بزرگ، سرای میرزامحمد، بازار رنگی، سرای‌خان، بازار دلاله زن کوچک، تیمچه و سرای حاج علی‌اکبر، سرای حاج صفرعلی، تیمچه حاج رحیم، تیمچه قندفروشان، بازار شتربان، سرای حاج حسین جدید، تیمچه میراسماعیل، سرای شاهزاده کوچک، تیمچه ملک، سرای میرزا جلیل و سرای میرزا شفیع نیز در بازار شهر تبریز به فروش فرش اختصاص دارد.
بیشتر بخوانید:
چه کنیم تا فرش‌های دستباف پوسیده نشوند؟ | بهترین زمان برای شست و شوی فرش
اگر قصد سرمایه گذاری روی فرش دارید حتما این نکات را بخوانید | زبان چند هزار ساله فرش
راز بازگشت فرش های لاکی | چگونه فرش های افغان بافت را از فرش ایران تشخیص دهیم؟
بازار فرش اصفهان
بازار فرش اصفهان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین بازارهای این شهر است. این بازار نیز مانند دیگر بناهای تاریخی اصفهان یادگار دوران صفویه است. ساخت این بازار در زمانی انجام شد که ساخت بازارهای سنتی ایران با راسته‌های تخصصی رایج بود. اغلب فعالان حوزه فرش در بازار اصفهان این شغل را از نیاکان خود به ارث برده‌اند. به همین‌خاطر هریک از آنها، کارشناسان خبره فرش دستباف در اصفهان هستند. این افراد نه‌تنها پیشینه و تاریخچه فرش دستباف بلکه میراثی ارزشمند از بهترین فرش‌های دستباف ایران را در اختیار دارند.
اغلب این افراد به‌دلیل علاقه به فرش دستباف و آگاهی از ارزش بالای آن مجموعه‌ای تماشایی از فرش دستباف ایرانی را در اختیار دارند. فرش صیرفیان یکی از برندهای معتبر فرش دستباف ایرانی محسوب می‌شود. ۲ تخته فرش از این برند معتبر در کاخ نیاوران و یک تخته فرش در سازمان ملل متحد نگهداری می‌شود. رضا صیرفیان، بنیانگذار این برند فرش دستباف بوده است.
او در ابتدا تنها به خرید و جمع‌آوری فرش‌های نفیس می‌پرداخت. پس از مدتی تصمیم گرفت برای تولید فرش نفیس دستباف اقدام کند، بنابراین با کمک بهترین طراحان و بافندگان فرش و مواداولیه مرغوب به تولید فرش دستباف نفیس پرداخت.
برند فرش صیرفیان خیلی زود نزد مردم و تجار شهرت و اعتبار یافت، به مرور زمان دیگر اعضای خاندان صیرفیان نیز در رونق این کسب‌وکار سهیم شدند. در نتیجه فرش صیرفیان به یکی از برترین برندهای فرش دستباف اصفهان تبدیل شد. از ورودی‌های غربی بازار قیصریه به‌راحتی می‌توانید وارد بازار فرش اصفهان شوید. این بازار در کنار بازارچه نو و مسجد سرخی واقع شده است. ساعات کار این بازار بسته به فصول مختلف و میزان حضور گردشگران در اصفهان متغیر است.
بازار فرش شاه‌عباسی تهران
بازار فرش شاه‌عباسی تهران نیز یکی از مراکز معروف فرش فروشی تهران است. اغلب افراد تنها بازار فرش دستباف تهران را در بازار بزرگ تهران می‌دانند. درحالی‌که پاساژ عباسی میدان فردوسی نیز به‌عنوان بازار فرش تهران از قدمت و اعتبار زیادی برخوردار است. این مجموعه بیش از ۵۰ سال قدمت دارد و هنوز یکی از مراکز معروف فرش فروشی تهران به‌شمار می‌رود. این مجموعه در محدوده مرکز تهران و در میدان فردوسی واقع شده است.
بازار فرش شاه عباسی میدان فردوسی در ابتدا فقط به عرضه فرش دستباف اختصاص داشت. انواع مختلف فرش دستباف در اندازه‌ها، طرح‌ها و قیمت‌های مختلف در این بازار به فروش می‌رسید. با گذر زمان و رواج فرش ماشینی میان مردم در بازار فرش شاه عباسی تهران نیز تغییراتی ایجاد شد.
اکنون در کنار فرش‌های دستباف، تابلوفرش و فرش ماشینی نیز در برخی فروشگاه‌های این مجموعه عرضه می‌شود. یکی از امتیازات بازار فرش عباسی تهران حضور فروشندگان مجرب و قابل اعتماد است. بسیاری از افراد حاضر در این مجموعه سابقه درخشانی در بازار فرش تهران دارند. به همین دلیل پاساژ فرش شاه عباسی میدان فردوسی یکی از بهترین گزینه‌ها برای خرید فرش دستباف در تهران است.
بازار فرش مشهد
بازار فرش مشهد که به نام راسته بازار فرش نیز شناخته می‌شود، قدمتی دیرینه دارد و به دوران صفوی می‌رسد. این بازار تنها قسمتی از بازار بزرگ قدیم در نزدیکی میدان بیت‌المقدس و حرم امام رضا(ع) است. بازار فرش‌فروشان در ابتدا در حاشیه حرم مطهر قرار داشت اما بعدها به‌دلیل گسترش حرم، بخش عظیمی از آن تخریب شد و اکنون تنها بخش کوچکی از آن باقی‌مانده است. این بازار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تولید و فروش فرش دستباف در ایران شناخته می‌شود.
در این بازار می‌توانید انواع فرش‌های دستباف مشهد با طرح‌ها و نقش‌های متنوع، از جمله مشهد، افشار، ترکمن، بلوچ و کردی را پیدا کنید. در این بازار می‌توانید فرش‌های دستباف نفیس و ارزشمندی را پیدا کنید که قدمت برخی از آنها به چند صد سال می‌رسد. علاوه بر فروشندگان فرش در این بازار می‌توانید با استادکاران و هنرمندان فرش‌باف نیز ملاقات کنید و از تجربیات آنها بهره‌مند شوید.