به گزارش همشهری آنلاین، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست افتتاحیه شورای حکام آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای ایران گفت: در رابطه با موضوع برنامه هسته‌ای ایران، آخرین گزارش من در مورد راستی آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را در اختیار دارید. توجه داشته باشید که ذخایر اورانیوم غنی شده ایران همچنان در حال افزایش است، گرچه سطح اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد اندکی کاهش یافته است.
وی همچنین در بیانیه خود مدعی شد: آژانس تداوم آگاهی در رابطه با تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم را از دست داده است. سه سال است که ایران اجرای پروتکل الحاقی خود را به طور موقت متوقف کرده است.
پیشتر ایران در تاریخ ۵ اسفند ۱۳۹۹ اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد. دولت آمریکا و پایتخت‌های اروپایی، بدون اینکه اقدامی جدی و موثر برای بازگشت به تعهدات برجامی انجام داده باشند، توقع دارند که ایران اقدامات کاهش تعهدات خود را به تعویق بیندازد.
حجت‌الاسلام روحانی رئیس‌جمهور وقت ایران، پیشتر در جلسه هیئت دولت با اشاره به قانون مصوب مجلس درباره کاهش اجرای تعهدات هسته‌ای اظهار داشت: دولت با وجود آنکه صراحتا نظرش را درباره این قانون اعلام کرده است، اما قانون را اجرا خواهد کرد. آنچه اجرا خواهد شد این است که ایران اجرای پروتکل الحاقی را از ۵ اسفند متوقف خواهد کرد اما قرار نیست هیچ بازرسی از ایران اخراج شود.
روحانی با اشاره به اینکه درخواست فرصت رسمی کشورهای اروپایی از ایران پس از خروج ترامپ از برجام اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با توجه به درخواست‌های مکرر کشورهای اروپایی در مجموع یکسال صبر کرد و حسن نیت ایران به همه دنیا ثابت شد.
گروسی در ادامه بدون توجه به گزارش‌ها و توضیحات پیشین ایران در خصوص ۲ مکان باقی مانده، مدعی شد: هیچ پیشرفتی در حل و فصل مسائل پادمان باقی مانده وجود نداشته است. ایران توضیحات فنی معتبری برای حضور ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نکرده است یا آژانس را از مکان‌های فعلی هسته‌ای و یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است.
وی همچنین درباره گزارش اصلاح‌شده ایران در خصوص تراز مواد هسته‌ای در تأسیسات هسته‌ای اصفهان (UCF) هم گفته است: اینجانب متوجه گزارش‌های مواد هسته‌ای که ایران در خصوص ناترازی‌های موجود در مواد هسته‌ای در UCF ارائه کرده هستم. بر مبنای این گزارش‌ها، آژانس معتقد است که ناترازی‌های موجود در مواد هسته‌ای در UCF برطرف شده‌اند. اینجانب به علاوه خاطرنشان می‌کنم که این نشان می‌دهد میزان اورانیوم موجود در پسماندهای جامد که برای رقیق‌سازی از آزمایشگاه چندمنظوره جابر ابن حیان به تأسیسات اتمی اصفهان ارسال شده‌اند کمتر از میزان اعلام‌شده توسط ایران در سال ۲۰۰۳-۲۰۰۴ بوده است. این عامل جدید نیازمند بررسی‌های بیشتری از سوی آژانس است.
گروسی در ادامه اظهارات خود مدعی شد: ایران همچنین نیاز به اجرای کد اصلاحی ۳.۱ دارد که یک تعهد قانونی برای ایران است. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.
این ادعاهای گروسی در حالی مطرح شده که به دنبال خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و ناتوانی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان و فرانسه و انگلستان در اجرای تعهدات خود، ایران بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، تمام اقدامات شفاف‌ساز داوطلبانه فراتر از موافقت‌نامه پادمان جامع خود از جمله اجرای کد اصلاحی ۳/۱ شده (همان‌طوری که در بند ۶۵ پیوست برجام مشخص شده است) را متوقف کرد. تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام بود و این واقعیت آشکار نمی‌تواند مبنایی برای آژانس و دیگر کشورهای غربی برای خواسته‌های فراتر از ان‌پی‌تی و همچنین خودداری از انجام تعهدات خود باشد.
مدیرکل آژانس همچنین با این ادعا که ایران به طور یکجانبه اجرای بیانیه مشترک را متوقف کرده، اظهار داشت: این شک و تردید را ایجاد می‌کند که ایران به آنچه ما توافق کرده‌ایم پایبند بماند. من همچنین عمیقا متاسفم که ایران هنوز تصمیم خود را برای لغو انتصاب چندین بازرس با تجربه آژانس را ملغی نکرده است.
در بحث لغو انتصاب بازرسان آژانس گروسی باید به جای فرافکنی به اصل موضوع بپردازد. وی مدعی است که ایران بر اساس ملیت بازرسان آنان را اخراج کرده و نباید انتصاب آنان را لغو می‌کرد. این در حالی است که طبق قانون ایران حق دارد نه تنها قبل از انتصاب بازرسان بلکه حتی بعد از آن نیز انتصاب آنان را لغو نماید.
گروسی سعی دارد با پرداختن به این موضوع و نادیده گرفتن حق طبیعی ایران، برنامه صلح آمیز هسته‌ای کشورمان را سیاسی کرده و جو روانی علیه ایران به پا کند. این در حالی است که چنین رویکردی آشکارا با اصل راهنمای بیان شده در مقدمه بیانیه مشترک ۴ مارس ۲۰۲۳ که در آن آژانس متعهد شد با ایران با رعایت کامل حقوقش براساس موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) تعامل داشته باشد، در تضاد است.
وی همچنین در آخر تاکید کرد که تنها از طریق تعامل سازنده و معنادار می‌توان به همه این نگرانی‌ها رسیدگی کرد و از ایران خواست که به طور کامل و بدون ابهام با آژانس همکاری کند.