همشهری آنلاین - محسن امین: «نگاه عمده کشورهای آفریقایی به ایران، نگاه مثبت و مبتنی بر احترام است؛ چون هم در تاریخ روابط با این کشورها شاهد همزیستی مبتنی بر منافع متقابل و احترام بودیم که مصداقش شکل‌گیری جوامع ایرانی تبار در شرق و جنوب شرقی آفریقاست؛ مانند تانزانیا و کنیا و حتی ماداگاسکار، اشتراکات دینی با برخی از کشورها نیز از دلایل دیگر بوده و اینکه ایرانی‌ها هیچگاه نگاه استعماری و استثماری به مردم کشورهای آفریقایی نداشته اند؛ بنابراین نگاه مردم آفریقا به ایرانی‌ها مثبت است و همین امر فرصت بزرگی است در افزایش روابط تجاری و اقتصادی که باید از آن بهره لازم را در توسعه روابط و رفع موانع تجاری برد.»
این سخنان را سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران می گوید. استدلالی که قبل از اینکه تجاری و اقتصادی باشد، زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی را مورد توجه قرار داده است. اما از منظر اقتصادی، آفریقا واقعا جای جذابی است. سرزمینی که مهد استعمار اروپایی‌ها بوده و هنوز هم ثروت بالایی دارد. ثروتی که بخشی از آن، جمعیت جوان بالای آن است. جوان‌هایی که هم توان خلق ثروت دارند و هم بازار خوبی برای کشورهایی هستند که کالایی برای عرضه دارند.
کاشت در اوگاندا، برداشت در تهران!
کشاورزی در آفریقا کسب‌وکار پربازدهی است؛ به‌ویژه در کشورهایی مثل اوگاندا که از نعمت فراوانی آب برخوردار هستند. علیرضا پیمان پاک، قائم‌مقام وزیر جهادکشاورزی با بیان اینکه می‌توانیم تا سال ۱۴۰۴ تجارت ایران و قاره آفریقا را به حداقل ۳ میلیارد دلار برسانیم، کشاورزی فرازمینی را یکی از بهترین زمینه‌های همکاری و تجارت با آفریقایی‌ها معرفی می‌کند و می گوید:« به‌عنوان مثال، در اوگاندا که به منابع غنی آب دسترسی دارد و بخش خصوصی ایران در حوزه کشت فراسرزمینی فعالیت‌های قابل توجهی داشته و حدود ۴ هزار هکتار زمین مرغوب توسط ایرانی‌ها زیرکشت است.»
او تأکید می‌کند:« ایران بیش از۱۰ میلیارد دلار نهاده کشاورزی و مواداولیه وارد می‌کند که می‌توان از ظرفیت کشور اوگاندا در کشت فراسرزمینی بیشتر استفاده کرد تا محصولات کشاورزی موردنیاز از این طریق و با قیمت مناسب‌تر وارد ایران شود.» او یادآوری می‌کند:« در دولت‌های گذشته حجم مبادلات ایران با قاره آفریقا کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار بوده، اما سال گذشته دولت سیزدهم توانست این عدد را به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار برساند.»
خیز ایران برای تجارت ۲۰میلیاردی
«افزایش مراکز تجاری، تعامل با رایزنان بازرگانی و سفرای کشورهای آفریقایی بیانگر نگاه ویژه دولت به افزایش و توسعه روابط با قاره آفریقاست. رویه‌ای که می‌تواند مقدمه‌ای بر تجارت پر رونق با آهنگی پر شتاب تا سالی ۲۰میلیارد دلار با کشورهای این قاره ثروتمند باشد.»
اینها را روح‌الله لطیفی، سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران می گوید. او که سابقه سال‌ها فعالیت در باشگاه تجار ایران و آفریقا را داشته، معتقد است آفریقا با دارا بودن ۱.۳ میلیارد جمعیت، در۵۴ کشور، بهشت فرصت‌های تجاری، معدنی، کشاورزی و بازاری بزرگ است:« قابلیت ورود به این کشورها در حوزه‌های مختلف صنعتی، معدنی، کشاورزی، نفتی، عمرانی و غذایی برایمان فراهم است و بسیاری از قدرت‌های جهانی نیز به‌دنبال رقابت در این قاره هستند تا هم از بازار این کشورها بهره ببرند و هم از ظرفیت‌های پر شمار خدادادی آن. طبیعی است کشور ما هم در راستای منافع مشترک با کشورهای آفریقایی و در چارچوب منافع ملی خود باید از این ظرفیت تا دیر نشده بهره بگیرد؛ چون هم آفریقایی‌ها نسبت به ما نگاه منفی ناشی از سابقه استعمار و استثمار ندارند و هم صنایع و تولیدات ایرانی در این بازار ارزان بوده و با ذائقه بسیاری از این کشورها همخوانی دارد.»
صادرات مستقیم به۴۰کشور آفریقایی
سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران درباره مقاصد اصلی صادرات ایران به کشورهای آفریقایی می‌گوید: «در حال حاضر به بیش از ۴۰ کشور آفریقایی صادرات مستقیم داریم. غنا، آفریقای جنوبی، تانزانیا، نیجریه وموزامبیک، ۵ مقصد نخست صادرات کالاهای ایرانی در سال‌جاری بوده اند و کنیا، سودان، لیبی و سومالی در رتبه‌های بعدی قرار دارند و ایران در تجارت مستقیم با آفریقا توانسته به صادرات یک میلیارد و ۱۵۵ میلیون دلاری و واردات ۹۳ میلیون دلاری برسد که با وجود رشد ۲برابری نسبت به سال ۹۹ از کل تجارت این قاره فقط یک هزارم و از واردات این قاره دوهزارم را به‌خود اختصاص دهد.»
ایران با وجود بیش از ۱۵ کشور نفتی در آفریقا، می‌تواند در بخش‌های مختلفی چون خدمات فنی، مهندسی، اورهال کردن پالایشگاه‌ها، تبدیل نفت به مشتقات آن، راه‌اندازی نیروگاه‌های برق، گاز سوزکردن خودروها به واسطه گرانی بنزین و گازوئیل و راه‌اندازی پمپ‌های سی ان جی یا ال پی جی در این کشور نقش‌آفرینی کند.