به گزارش همشهری آنلاین، کسری بودجه دولت ریشه اصلی خلق تورم در ایران است هر چه هزینه های دولت افزایش یابد میزان کسری بودجه افزایش می یابد و این موضوع فشار بر سیستم بانکی را هم افزایش می دهد چراکه در دوره هایی که کسری بودجه افزایش می یابد فشار دولت بر استفاده از منابع بانکی افزایش می یابد در چنین شرایطی افزایش قیمت ارز نیز می تواند به صورت مستقیم از طریق افزایش هزینه های تولید بر تورم دامن بزند. با این توضیحات اغلب کارشناسان اعتقاد دارند راهکار اصلی برای کنترل تورم کمک به کاهش کسری بودجه دولت، بهبود ناترازی بانک ها و کاهش ناترازی نظام ارزی در کشور است.
ناترازی های سه گانه
علی روحانی معاون وزیر اقتصاد نیز در این باره می گوید: تورم را می توانیم معادل ناترازی بودجه، نظام بانکی و ارز در نظر بگیریم. اخیرا نیز ناترازی به صندوق های بازنشستگی رسیده است که می توان آن را ذیل ناترازی بودجه در نظر گرفت.
به گفته او اگر تامین مالی در اقتصاد به گونه ای باشد که نیاز به خلق پول افزایش یابد تورم رشد می کند.
معاون سیاست گذاری اقتصادی وزارت اقتصاد اضافه می کند: در بودجه دولت اگر مخارج در بودجه یا فرابودجه بیش از منابع باشد فشارش از طریق استقراض بر شبکه بانکی وارد می شود و منجر به ناترازی بانکی می شود. همچنین اگر حوزه ارز دچار ناترازی باشد در کوتاه مدت منجر به خلق تورم می شود.
بیشتر بخوانید
عزم راسخ بانک مرکزی برای تقویت حکمرانی ریال | فرزین: مرکز مبادله را مرجع نرخ ارز می‌کنیم
صفر تا صد دریافت ضمانت وام از صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک | سقف پرداخت وام به شرکت ها چقدر است؟
روحانی ادامه می دهد: مجموعه این ناترازی ها در بودجه، نظام بانکی و ارزی به تامین مالی نیاز پیدا می کند و این از محل رشد نقدینگی جبران می شود.
او توضیح می دهد: البته اثر افزایش قیمت ارز بر تورم عمدتا کوتاه مدت است یعنی اینکه بلافاصله منجر به رشد تورم می شود پس این نگاه که جهش قیمت ارز در بلند مدت و میان مدت عامل تورم است صحیح نیست.
ضعف بنیه تولیدی
محمد قاسمی ششده عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طبا طبایی نیز معتقد است: اگر بخواهیم ریشه های تورم را منظر تولید بررسی کنیم متوجه می شویم که مهمترین ناترازی کشور، ضعف مفرط در بنیه تولیدی کشور است و هر شوک ارزی تبدیل به افزایش هزینه تولید می شود و این موضوع تقاضا برای سرمایه درگردش را از سوی بنگاه های اقتصادی افزایش می دهد.
او اضافه می کند: با افزایش تقاضا برای سرمایه در گردش بانک ها مجبور به پرداخت تسهیلات می شوند و این موضوع به ترازنامه بانک ها منتقل می شود و در نهایت از طریق ایجاد ناترازی در سسیتم بانکی منجر به افزایش تورم می شود.
قاسمی با بیان اینکه زنجیره های تولید در ایران کامل نیست می گوید: سیاست های ارزی در ۶۰ سال اخیر همواره واردکننده را نسبت به صادر کننده پیروز کرده است.
او تاکید می کند: به جای اینکه هدف اصلی سیاست های ارزی بر نرخ ارز متمرکز باشد، باید به سمت افزایش عرضه ارز متمرکز باشد و راهکار آن نیز افزایش رقابت پذیری در عرضه اقتصاد و رشد صادرات است که می تواند منجر به تعادل بازار ارز شود.