همشهری آنلاین - فتانه احدی: سید مسعود موسوی، عضو کانون وکلای مرکز گفت: از دیرباز در برخی کشورها به ویژه کشورهای مسلمان هموار سنت مهریه وجود داشته و دارد واین سنت جایگاه خاصی در کشور ایران دارد.
او افزود: مهریه به معنای مالی است که در هنگام عقد نکاح (دائم و موقت) مرد به همسر خود می‌پردازد یا متعهد می‌شود که در آینده پرداخت کند و درخصوص نوع و میزان مهریه قابل ذکر است که زوجین با توافق هم میزان مهر را تعیین می‌کنند (به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد نکاح زن مالک مهر می‌شوند و می‌توانند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن صورت دهد).
این حقوقدان ادامه داد: در عرف جامعه مهریه درج شده در سند نکاحیه بدون تغییر باقی می‌ماند و قابل افزایش نیست. مطابق رأی شماره ۴۸۸ مورخ ۱۳۸۸/۰۶/۱۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد واقع شده است و افزایش مهر بعد از عقد شرعا صحیح نیست و ترتیب آثار مهریه بر آن خلاف موازین شرع شناخته می‌شود و هر گونه افزایش مهریه باطل است و زوجه نمی‌تواند با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی نسبت به افزایش مهریه بعد از عقد نکاح اقدام کنند ولیگاهی، بنا برتوافقات و دلایلی بین زوجین در طول زندگی مشترک افزایش ویا کاهش میزان مهریه پیش می‌آید که از لحاظ حقوقی برای افزایش و کاهش مهریه بعد از عقد نکاح صرفا از طریق بخشی از روش‌ها و با وجود شرایط لازم این امر امکان‌پذیر است و در غیر شرایط و موارد ذیل توافق زوجین فاقد اثر و ضمانت اجرای قانونی خواهد بود.
موسوی ادامه داد: شرایطی که برای افزایش یا کاهش مهریه توسط زن و شوهر نیازمند است تا تعهدات تحقق یابد و الزام آور باشد.این شرایط به این شرح است:
- زوج باید قصد و رضا داشته باشند یعنی از روی اکراه و اجبار نباشد.
- اهلیت داشته باشند یعنی طرفین عقد زوجین عاقل بالغ و مختار بود و محجور و سفیه و مجنون نباشند
- موضوع معین و مشخص باشد مبهم نباشد
- مثلا سند رسمی یک‌باب آپارتمان با مشخصات دقیق ثبتی
همان‌گونه که بیان شد افزایش مهریه در سند ازدواج در قانون پیش‌بینی نشده است و دارای منع قانونی است. ولی زوجینی که قصد افزایش میزان مهریه را دارند می‌توانند با دارا بودن شرایط ذکر شده در قالب سایر تعهدات مالی و عقود من جمله عقد صلح و هبه ذکر و تعریف شده در قوانین جاریه در دفتر خانه اسناد رسمی مهریه را براساس توافق طرفین اضافه کنند که این ازدیاد میزان مهریه جزوه مهریه محسوب نمی شود و به دلیل اینکه یک تعهد مستقل از سوی زوج به زوجه است که عنوان و امتیاز مهریه را ندارد.