همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: معلوم نیست حالا که دمای اقیانوس آرام به‌طور ملموسی در یک هفته اخیر پایین آمده، آیا نشان‌دهنده پایان ال‌نینوست؟ قرار است ال‌نینو با شدت بیشتری برگردد؟ دوران خنثی شروع شده‌است یا قرار است وارد دوران لانینو شویم؟
ال‌نینو پدیده‌ای طبیعی است که هر ۲ تا ۷ سال یک‌بار رخ می‌دهد و تا چندماه و در مواردی حتی تا یک یا ۲ سال ادامه پیدا کند. ال‌نینو پیش از شناخته شدن پدیده تغییرات اقلیمی هم در دهه‌های اخیر وجود داشته است. ولی این دو بر هم تأثیر مضاعف می‌گذارند. ال‌نینو به‌طور طبیعی باعث ناهنجاری‌هایی چون سیل، خشکسالی و قحطی می‌شود؛ در نتیجه ترکیب آن با پدیده تغییر اقلیم می‌تواند شرایط آب‌وهوایی را به‌معنای واقعی غیرقابل پیش‌بینی کند. ولی قدر مسلم در چندماه آینده مشخص خواهد شد که آب‌و هوای‌زمین چه در پیش رو دارد.
ابهامات دانشمندان
- دانشمندان نمی‌دانند گرمای شدید اخیر در جهان (شکستن رکوردهای افزایش دما) به‌دلیل سرعت گرفتن تغییر اقلیم است یا نه؟ یعنی زمین در آستانه ورود به فاز تازه تغییر اقلیم است یا خیر؟
- به‌احتمال ۶۰درصد لا نینا در فاصله خرداد تا مرداد ظاهر می‌شود و ۸۵درصد شانس آن هست که تا پاییز اتفاق بیفتد.
- بعد از این لانینا خواهد شد یا دوره خنثای ال نینو؟ و آیا دوره خنثی تا تیرماه ادامه خواهد یافت؟ با شروع لانینا فصل بسیار فعالی از توفندها در اقیانوس اطلس خواهیم داشت و احتمالا سرعت تغییر اقلیم کم خواهد شد.
- مشخص نیست، ال‌نینوی بعدی در سال ۲۰۲۴ چگونه ظاهر می‌شود چون روند دمایی اقیانوس‌های جهان تاکنون چیز دیگری را نشان داده است.
- اگر لانینا در راه باشد، گرمای بی‌سابقه ماه‌های اخیر به چه معنا بوده است؟
بیشتر بخوانید: چرا پیش بینی بارش‌ها درست از آب درنیامد؟
اگر ال نینو تمام شود چه چیز در انتظار آب و هوای ایران است؟
محمدرضا جاویدی تحلیلگر مستقل علوم جوی: پدیده طبیعی ال‌نینو تضعیف شده و به‌نظر می‌رسد به سمت حالت خنثای خود می‌رود. با این همه هنوز نمی‌توانیم با قطعیت این را پیش‌بینی کنیم؛ چرا که ممکن است پس از دوره خنثی دوباره تقویت شود. اگر این دوره ال‌نینو تمام شود، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که در ایران، بارش‌ها طی سال‌های آتی رنگ و بوی بهتری بگیرد. امسال از خرداد ماه، مانسون احتمالا فعال‌تر و خبرسازتر خواهد شد. به‌نظر می‌رسد درصورت تمام شدن ال‌نینو وسعت بروز مانسون در ایران نیز بیشتر شود یعنی تا مرکز کشور (سیستان و بلوچستان، کرمان، نیمه جنوبی فارس، ارتفاعات جنوبی زاگرس و تا حدودی زاگرس مرکزی) کشیده شود. امسال تابستان داغی خواهیم داشت. نکته مبهم دیگر که باید بر آن تأکید کرد، لزوم مدیریت منابع آبی در بخش کشاورزی است؛ چرا که از یک سو نمی‌توانیم بگوییم خشکسالی تمام‌شده است و از سوی دیگر تأثیر پدیده تغییرات اقلیمی که ناشی از افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو است، همچنان برقرار است. مردم بدانند که تغییرات اقلیمی، امکان پیش‌بینی با تجهیزات پیشرفته را به ۴۸ ساعت رسانده است و فقط می‌توان به‌صورت محدود و منطقه‌ای پیش‌بینی درست‌تری ارائه کرد.