همشهری آنلاین - گروه سیاسی: اکسپرس تریبون تنها روزنامه بین‌المللی پاکستان که به زبان انگلیسی منتشر می‌شود در گزارشی درباره سفر سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور به پاکستان از امنیت مرزها و خط لوله گاز ایران و پاکستان به‌عنوان دو موضوع مهم مدنظر ایران برای طرح در نشست‌های مشترک نام برد.
در بخش‌هایی از این گزارش آمده است:
خط لوله گاز برای آصف‌علی زرداری رئیس‌جمهور پاکستان موضوع گفت‌وگوی ناخوشایندی است، اما با توجه به اینکه زندگی و معیشت بیش از ۲۴۰ میلیون پاکستانی به این سوخت گره خورده است، یافتن راه‌حل برای حاکمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
در سال ۲۰۲۱ تخمین زده شد که ایران نزدیک به هزار و ۲۰۳ تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی دارد که پس از روسیه دومین منبع گاز طبیعی است.
پروژه گاز ایران و پاکستان در جریان مذاکرات دو کشور در سوم خرداد ۱۳۸۸ میان روسای جمهور به امضا رسید. تامین گاز به میزان ۷۵۰ تا یک میلیارد فوت معکب در روز برای مدت ۲۵ سال در این پروژه پیش‌بینی شده بود و قرار بود از میدان گازی پارس در ایران به مرز پاکستان در نزدیکی گوادر تحویل شود.
این پروژه با طول خط لوله هزار و ۱۵۰ کیلومتر در داخل ایران و ۷۸۱ کیلومتر در داخل پاکستان قرار بود توسط هر کشور در خاک خودش احداث شود.
یک سال بعد، در سال ۲۰۱۴، وزیر نفت وقت پاکستان، شاهد خاقان عباسی، به دولت ایران گفت که به دلیل تحریم‌ها علیه ایران، بانک‌ها و پیمانکاران حاضر به ادامه پروژه در سمت پاکستان نیستند.
ده سال بعد، پاکستان دوباره با ایده ساخت خط لوله بازی می‌کند و در فوریه سال جاری، دولت موقت پاکستان ساخت اولین بخش لوله‌گذاری به فاصله ۸۰ کیلومتری از مرز ایران تا گوادر در بلوچستان پاکستان را تصویب کرد.
دونالد لو، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در آسیای جنوبی و مرکزی، بلافاصله پاکستان را به خاطر برنامه‌هایش برای واردات گاز از ایران محکوم کرد، زیرا پاکستان را در معرض تحریم های آمریکا قرار می دهد.
خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان در اوایل ماه جاری به رسانه‌ها گفت: «اگر همسایه‌ای به ما گاز با نرخ رقابتی می‌دهد، پس حق ما خرید آن است».
چین، یونان، ایتالیا، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه، عراق و تایوان در گذشته از سوی آمریکا برای واردات نفت از ایران معافیت‌هایی دریافت کرده بودند اما این معافیت‌ها از آوریل ۲۰۱۹ به بعد تمدید نشدند که منجر به کاهش قابل توجه صادرات نفت ایران شد. با این حال، چین به واردات نفت خام ایران ادامه داده و به صراحت اعلام کرده است که حاضر به تبعیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیست.
این سوال مطرح است که اگر ایران دوباره از برنامه خارج شود، شاید پاکستان بتواند به آسیای مرکزی برای تامین گاز طبیعی نگاه کند، که ایالات متحده نباید مخالفتی با آن داشته باشد.
سال گذشته، اسلام‌آباد و عشق آباد یک طرح اجرایی مشترک برای احیای پروژه خط لوله گاز ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند امضا کردند که هدف آن صادرات ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال از طریق یک خط لوله پیشنهادی به طول هزار و ۸۰۰ کیلومتر از ترکمنستان است.
سولری گفت: خط لوله تاپی (TAPI) تا زمانی که افغانستان و هند وارد عمل نشوند، فعال نخواهد شد و صادقانه بگویم در آشفتگی ژئوپلیتیک کنونی که در آن قرار داریم، این اتفاق به این زودی‌ها رخ نخواهد داد.
با چالش تضمین عرضه ثابت گاز با قیمت مقرون به صرفه، تهدیدهای احتمالی تحریم‌ها و مجازات‌های مرتبط با ایران، سولری یادآوری کرد که تعهد پاکستان برای تغییر ۶۰درصد انرژی‌ها به انرژی تجدیدپذیر تا سال۲۰۳۰ تنها شش سال زمان دارد.
زکریا پیشنهاد کرد: «می‌توانیم در خانه‌ها مانند کاتماندو (پایتخت نپال)، به جای استفاده از گاز طبیعی برای گرم کردن آب از انرژی خورشیدی استفاده کنیم و وقتی هوا ابری بود، از پشتیبانی انرژی الکتریکی برای گرم کردن آب بهره ببریم و به جای گسترش شبکه گاز به شهرهای کوچکتر با هزینه بالا، یارانه گاز را به ال پی جی (گاز نفت مایع) تخصیص داد تا سوخت پاک‌تری برای خانه‌ها با قیمت مقرون به صرفه فراهم شود.»
سولری گفت: پاکستان باید به دنبال سرمایه‌گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر باشد» اما اشاره کرد که ممکن است از نظر تجاری تامین این انرژی متناسب با نیازهای کشور مقرون به صرفه نباشد.