همشهری آنلاین-فرخنده رفائی: بخش زیادی از آلودگی هوای شهرها ناشی از سوخت خودروهاست و خودروهای سنگین دودزا نقش بسیار مهم‌تری در این آلایندگی دارند. پلیس راهور پایتخت، تاکنون شیوه‌های مختلف محدودیت را برای تردد خودروهای سنگین اجرا کرده که ممنوعیت ورود کامیون‌های دودزا به تهران و وضع جریمه برای تردد آنها ازجمله این برنامه‌هاست. در حال حاضر نیز تردد کامیون‌ها و همه خودروهای سنگین دیگر در معابر شهری تهران به ساعات نیمه‌شب تا ۵ صبح محدود شده است، اما در کنار تمام این محدودیت‌ها آنچه می‌تواند در کنترل آلایندگی خودروها نقش داشته باشد، رفع نقص فنی آنهاست. در حال حاضر ۳۲مرکز ثابت و سیار معاینه فنی خودروهای سبک و ۳مرکز معاینه فنی خودروهای سنگین در حال سرویس‌دهی به شهروندان است و قرار شده تا پایان امسال تعداد این مراکز افزایش یابد.
افزایش تعداد مراکز معاینه فنی سنگین
به‌گفته محمدمهدی میرزایی قمی، سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، این ستاد با سازمان پایانه‌ها در حال رایزنی است که با توجه به ساخت پایانه شرق، در آنجا برای ساخت مرکز معاینه فنی خودروهای سنگین محلی درنظر گرفته شود. میرزایی قمی در توضیح دلیل این امر گفت: پایانه شرق پایانه برون‌شهری است و بیشتر ترددهایی که در آن انجام می‌شود مربوط به‌خودروهای سنگین، به‌ویژه اتوبوس و مینی‌بوس است. به‌گفته سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، قرار است درصورت توافق با سازمان پایانه‌ها، تامین زمین مورد نیاز برای ساخت خط جدید معاینه فنی صورت گیرد و تجهیز و آوردن خط معاینه فنی سنگین نیز توسط ستاد معاینه فنی انجام شود.
میرزایی قمی با اشاره به ضرورت اطمینان از سلامت فنی اتوبوس‌ها گفت: ایجاد یک مرکز معاینه فنی در پایانه تازه‌تاسیس شرق باعث می‌شود سفرهای برون‌شهری اتوبوس‌ها که با ایمنی و جان تعداد زیادی از مردم سروکار دارد، با اطمینان بیشتری از این پایانه انجام شود. افزون بر اتوبوس‌ها، دیگر خودروهای سنگین ازجمله کامیون‌ها و اتوبوس‌های درون‌شهری نیز با ایجاد این مرکز می‌توانند از خدمات آن برخوردار شوند. این درحالی است که براساس نتایج آزمون‌های انجام شده، بیش از نیمی از خودروهای سنگین در نخستین مراجعه به مراکز معاینه فنی نمی‌توانند استانداردهای لازم را کسب کنند.
۵۱درصد خودروهای سنگین نقص فنی و ایمنی دارند
سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با استناد به آزمون‌های انجام شده در مراکز معاینه فنی در اسفند سال گذشته اعلام کرد: تحلیل نتایج آزمون خودروهای سنگین مراجعه‌کننده به مراکز شهر تهران نشان می‌دهد ۵۱درصد از خودروهای سنگین دارای نقص فنی و ایمنی هستند و در مرتبه نخست موفق به دریافت معاینه فنی نمی‌شوند. میرزایی قمی، ذرات معلق را یکی از مهم‌ترین آلاینده‌ها در شهر تهران دانست که براساس آخرین بررسی‌ها، سهم اتوبوس‌های شرکت واحد در انتشار آن بیش از ۵درصد است.
تهران چند مرکز معاینه فنی دارد؟
تهران در حال حاضر دارای ۱۷مرکز ثابت و ۱۵مرکز سیار معاینه فنی خودروهای سبک است و در مجموع خدمات‌رسانی به شهروندان را با ۴۹خط فعال انجام می‌دهند. به‌گفته سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، برای ایجاد یک تا ۳مرکز معاینه فنی سبک در مناطق ۴، ۵ و ۲۲ رایزنی‌ها و هماهنگی‌های لازم انجام شده که تا پایان امسال دست‌کم یکی از این مراکز به بهره‌برداری می‌رسد. مراکز معاینه فنی خودروهای سنگین نیز در حال حاضر ۳مرکز است که با ۳خط فعال در مراکز بسیج، جنت‌آباد و پایانه غرب، بررسی ایمنی فنی خودروهای سنگین را انجام می‌دهند. درصورت ایجاد مرکز معاینه فنی در پایانه شرق، ظرفیت مراکز معاینه فنی خودروهای سنگین در تهران به ۴مرکز افزایش پیدا می‌کند.
عملکرد مدیریت شهری ششم در افزایش این مراکز
نکته قابل توجهی که با بررسی تعداد مراکز معاینه فنی به چشم می‌خورد، رشد چشمگیر تعداد مراکز معاینه فنی سیار در دوره اخیر مدیریت شهری است. آمارها نشان می‌دهد تعداد مراکز سیار معاینه فنی تهران طی ۳۰ماه فعالیت مدیریت شهری ششم بیش از دوبرابر شده و از ۷مرکز به ۱۵مرکز افزایش یافته است. افزون بر این، نگاهی به اعتبارات مصوب برای افزایش و تجهیز مراکز معاینه فنی تهران نیز حاکی از توجه مدیران کنونی شهر به این موضوع است. براساس آمارهای ارائه شده، بودجه هزینه‌ای ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران از مجموع ۴۰میلیارد تومان در بودجه۱۴۰۲ و متمم آن، به ۵۰میلیارد تومان در بودجه۱۴۰۳ شهرداری تهران افزایش یافته است. به‌گفته رئیس ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، نوسازی تمام تجهیزات خطوط و آزمون‌های مراکز معاینه فنی شهرداری تهران در دستورکار قرار گرفته است. میرزایی قمی در این خصوص به همشهری گفت: برنامه مهم ستاد معاینه فنی برای امسال به‌روزرسانی همه تجهیزات مراکز معاینه فنی است، به این معنا که با خرید تجهیزات جدید شامل دستگاه‌های تست ایمنی و آلایندگی، این تجهیزات در همه مراکز به‌روزرسانی خواهد شد.