به گزارش همشهری آنلاین مدیر توسعه گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در این باره به همشهری می‌گوید: «مراسم کومسا از اول صبح نزدیک‌ترین جمعه به نیمه اردیبهشت شروع می‌شود و در باور اهالی اورامانات این مراسم برای همیاری و همفکری است.»
آوات مکاری می‌افزاید: «امسال در این مراسم یک روزه با برپایی نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات کردستان، دف‌نوازی، اجرای شمشال هورامی (آواز کردی) و شعرخوانی از گردشگران استقبال می‌کنیم.»
مکاری ادامه می‌دهد: «منطقه هورامان تخت در ۶۰ کیلومتری جنوب مریوان با جمعیتی بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ نفر در میان کوه‌های سر به فلک کشیده تخت‌ثانی، پیررستم، مله‌اسب و کوسالان محصور است. برای برگزاری این مراسم نه تنها بومگردی‌های روستا بلکه در خانه روستاییان به روی گردشگران باز است.»
کومسای در هورامی از ۲ کلمه «کو» به معنی جمع شدن و «مسای» به معنی یادگیری تشکیل شده است. در گذشته در چنین روزی که حدود ۴۵ روز از آغاز بهار می‌گذرد، بزرگان هورامان برای برنامه‌ریزی امورات منطقه دور هم جمع می‌شدند. مراسم کومسا در انجمن ریش‌سفیدان و عاقلان که از سوی «پیر شالیار» بنیانگذاری شده، ریشه دارد. پیرشالیار مردی بزرگوار بوده و کرامات خاصی داشته مقبره پیر شالیار، در اورامان قرار دارد.
مکاری در توضیح بیشتر می‌گوید: «به دلیل طبیعت بسیار زیبای اورامان‌تخت در فصل بهار، هزاران نفر از مردم منطقه و دیگر شهرهای کشور برای دیدن مراسم کومسا به شهر هورامان تخت می‌آیند. صبح زود راهی مزار پیرشالیار می‌شوند و پس از جمع شدن، ماموستای هورامان نطقی ایراد می‌کند. سپس قصیده‌خوانی شروع می‌شود که محتوای مذهبی داشته و بسیاری از آنها در مدح پیامبر (ص) و پیرشالیار است. در ادامه دف‌نوازی و ذکر دروایش از جمله‌ی برنامه‌های آن روز است.»
از دیگر جلوه‌های این مراسم، رسم شکستن سنگ است. قطعه سنگی در اطراف مزار پیرشالیار وجود دارد که بنا بر اعتقاد اهالی هورامان، هر مقدار از آن شکسته شود سال دیگر سبز شده و جای آن را می‌گیرد. مردم در این روز با سنگ‌های دیگری که در محوطه یافت می‌شود بر روی این سنگ سفید زده و مقداری که از آن جدا می‌شود را همراه خود برای تبرک به خانه می‌برند. مکاری می‌گوید که برخی از اهالی ریگ کوچکی از این سنگ را در ظرف حبوبات می‌گذارند و به برکت داشتن آن معتقدند.
مراسم کومسا تا ظهر و مراسم ناهار به طول می‌انجامد. ناهاری که در مراسم کومسا در این روز طبخ می‌شود، بیشتر دلمه و نوعی نان محلی به نام کلانه است. پس از صرف نهار مراسم به پایان می‌رسد و اهالی به خانه‌های خود برمی‌گردند.
بیشتر بخوانید:
این جاده‌های ایران در بهار هم برفی هستند