کودکان زیر یک سال در این روزهای اردیبهشتی همزمان با رویش گل‌های محمدی، مهمان یک رسم دیرینه در شهرهای استان سمنان و خراسان هستند؛ آیین گل غلتان.

به گزارش همشهری آنلاین به گزارش همشهری، گل غلتان یکی از معروف‌ترین آیین‌های استان سمنان است که برای نوزادانی که زیر یک سال هستند یا یک سال دارند، انجام می‌شود. این مراسم از سوی اقوام نزدیک مانند مادر، خاله، عمه و مادربزرگ برگزار می‌شود. آیین گل غلتان بیشتر در شهرهای مختلف شهرستان دامغان اجرا می‌شد و خاستگاه این مراسم به شهر دامغان و امیریه استان سمنان می‌رسد. اما امروزه این مراسم در شهرهای دیگر سمنان مانند میامی، شاهرود، کلاته خیج و دیزج هم اجرا می‌شود.

دومین اثر معنوی ثبت شده بعد از نوروز

گل غلتان در سال ۱۳۸۹ به عنوان اولین میراث معنوی سمنان به نام شهر امیریه به ثبت ملی رسید و دومین اثر معنوی کشور بعد از عید باستانی نوروز است. شهر امیریه به دلیل قدمت برگزاری این مراسم به شهر مهربانی‌ها لقب گرفته‌است. این مراسم در شهرهای کاشان، خراسان رضوی و گناباد نیز برگزار می‌شده و قدمتی بیش از صد سال دارد.


راه و رسم یک مراسم پر از گل

در روزهای قبل از اجرای مراسم، زنان خانواده اول صبح به باغ‌های گل محمدی می‌روند و با ذکر صلوات و خواندن شعرهای محلی، گل‌های محمدی را برای اجرای مراسم گل غلتان نوزاد جمع‌آوری می‌کنند. بعد از جمع‌آوری گل‌های محمدی چیده شده، همه‌ گل‌ها پر پر می‌شود و تیغ و گل‌برگ‌ها از گل جدا می‌شود و داخل پارچه‌ سفید ریخته می‌شود. معمولا مادربزرگ نوازاد را به حمام می‌برد و بعد او را در میان گل‌های روی پارچه قرار می‌دهند و روی نوزاد گلبرگ می‌ریزند. سپس چهار طرف پارچه را اعضای خانواده می‌گیرند و با صلوات و شعرخوانی نوزاد را در میان گل برگ‌ها می‌غلتانند و تطهیر می‌کنند. در پایان مراسم از مهمانان نیز پذیرایی می‌شود.

گل غلتان یا گل خندان؟

در باور مردم این منطقه غلتاندن نوزاد در میان گل‌های محمدی باعث نشاط و طراوات نوزاد می‌شود و او را از بیماری دور می‌کند. پیچاندن نوزادان در پارچه‌ سفید و غلتاندن در گلبرگ به مانند غسل تعمید در ادیان دیگر است. اما این رسم به یک افسانه‌ قدیمی ایرانی به نام «گل خندان» برمی‌گردد که در آن، انسان‌های پاک و مقدس تولد یک نوزاد را نوید می‌دادند. شاید گل غلتان، آیین گل خندان باشد، یعنی نوزادی که به دنیا می‌آید با خود برکت و خوشبختی برای خانواده‌اش به همراه دارد.

دعوت به پانزدهمین جشنواره گل غلتان

این آیین کهن سبب شده تا جشنواره‌ای نیز در شهر امیریه برگزار شود. این طور که مجتبی اکبرپور، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان دامغان خبر می‌دهد پانزدهمین جشنواره گل غلتان نوزادان در شهر امیریه دامغان ۱۹ تا ۲۱ اردیبهشت در محل بنای تاریخی ارگ سپهسالار و عمارت دختر ناصرالدین‌شاه شهر امیریه برگزار می‌شود و میزبان تمام گردشگران است.

بیشتر بخوانید:
مادر هلاکوخان مغول چطور در ایران مدرسه ساز شد؟ | ماجرای نخستین مدرسه دخترانه جهان چیست؟