همشهری آنلاین: روزنامه پاکستانی دان در گزارشی تحلیلی به بررسی تحولات ایران پس از شهادت آیت الله رئیسی پرداخته است. در این گزارش آمده است: «ایران پس از درگذشت نابهنگام رئیس جمهور «سید ابراهیم رئیسی»، در مقطعی حساسی قرار دارد . حضور گسترده مردم در مراسم تشییع جنازه او در تهران در روز چهارشنبه نه تنها نمایش عزاداری گسترده بود، بلکه نمایشی از همبستگی و تداوم ثبات سیاسی بود. در همین حال، حضور رهبران بینالمللی در مراسم تشییع جنازه رئیس جمهور ایران، بهویژه از کشورهای عربی، نشانهای ظریف برای تغییر موقعیت استراتژیک ایران در صفحه شطرنج دیپلماتیک خاورمیانه بود.»
همه چشم ها به ایران است!
در ادامه گزارش دان آمده است: «ایران بهعنوان یک بازیگر مهم منطقهای پس از درگذشت رئیسجمهور رئیسی بهویژه به دلیل جنگ چند ماهه در غزه، به دقت در سراسر جهان رصد میشود. ناظران به شدت علاقه مند هستند که بدانند چگونه تهران در انتقال قدرت از رئیس جمهور فقید به رئیس جمهور جدید حرکت می کند؟ برخلاف گمانه زنی ها مبنی بر ایجاد خلاء قدرت پس از آیت الله رئیسی، تهران در واکنش به این حادثه سازماندهی و کنترل خود بر اوضاع را نشان داد و آیت الله خامنه ای بلافاصله محمد مخبر، معاون رئیس جمهور را به عنوان سرپرست رئیس جمهوری منصوب کرد تا انتخابات آتی را که اکنون برای ۲۸ ژوئن تعیین شده، مدیریت کند. همچنین در پی جان باختن امیر عبداللهیان، وزیرخارجه ایران در همین سانحه، علی باقری کنی، دیپلمات کلیدی به عنوان وزیر امور خارجه موقت منصوب شد.»
انعطاف ایران
این روزنامه پاکستانی در ادامه می افزاید: «توانایی ایران در تحمل بحران های شدید بی سابقه نیست. با نگاهی به تاریخ ایران به ویژه در دهه ۱۹۸۰ که با جنگ ایران و عراق مواجه شد، قدرت چارچوب نهادی و انعطاف ایران در برابر بحرانها را می توان دید. در ۳۰ اوت ۱۹۸۱، زمانی که رئیس جمهور رجایی و نخست وزیرش محمدجواد باهنر، در یک انفجار کشته شدند و خلأ سیاسی در سال های اولیه جنگ ایران و عراق ایجاد شد، ایران دچار خلا قدرت بزرگی شد. انفجار دفتر نخست وزیری ایران در آن زمان تنها چند ماه پس از آن رخ داد که آیتالله محمد بهشتی، رئیس قوه قضائیه و چند تن از شخصیتهای کلیدی سیاسی نیز در یک انفجار بمب جان خود را از دست داده بودند. این حوادث پشت سر هم، همراه با سوءقصد به جان آیتالله خامنهای که در آن زمان یک سیاستمدار بود، میتوانست کشور را بیثبات کند، اما این گونه نشد، چون انعطاف پذیری در قانون اساسی ایران گنجانده شده است و همین انعطاف پذیری نیز پس از درگذشت آیت الله خمینی در سال ۱۹۸۹ انتقال آرام قدرت را تسهیل کرد.»
بیشتر بخوانید:
سخنرانی نصرالله به مناسبت گرامیداشت شهادت آیتالله رئیسی و همراهان
تصاویر عزاداری پر شور مردم کشمیر برای رییس جمهور ایران و همراهانش
ثبات سیاست خارجی
این گزارش در ادامه می نویسد: «تأثیر احتمالی درگذشت آیت الله رئیسی بر سیاست خارجی ایران احتمالاً از نظر تغییرات استراتژیک در محدوده قانون خواهد بود، چون در درجه اول به دلیل نقش محوری رهبر معظم انقلاب آیتالله خامنهای در تعیین جهتگیری سیاست خارجی کشور، علیرغم تغییرات در ریاست جمهوری، سیاست خارجی ایران تداوم و ثبات قابل توجهی را از خود نشان داده است و بعید است که ما شاهد تغییرات عمیق در سیاست خارجی پس از آیت الله رئیسی باشیم.»
میراث سیاست خارجی آیت الله رئیسی
روزنامه پاکستانی دان در انتهای گزارش خود به میراث سیاست خارجی دوران آیت الله رئیسی پرداخته و در این ارتباط نوشته است: «در دوران رئیس جمهور آیت الله رئیسی، ایران سیاست نگاه به شرق خود را ادامه داد و با یک جهت گیری استراتژیک به دنبال تقویت روابط با قدرت های شرقی مانند چین و روسیه برآمد که این جهت گیری نشان دهنده بی اعتمادی عمیق نسبت به غرب بود. بی اعتمادی که با شکست توافق هسته ای بیشتر شد.»
در ادامه گزارش آمده است: «همچنین تمرکز دولت رئیسی بر تقویت روابط اقتصادی و سیاسی با کشورهای غیرغربی، به ویژه از طریق سفرهایش به آفریقا و آمریکای لاتین، با هدف کاهش آسیبپذیری اقتصادی به دلیل تحریمهای غرب و تنوع بخشیدن به روابط بینالملل ایران بود. علاوه بر این، روابط ایران با روسیه بویژه در حوزه نظامی در دوران آیت الله رئیسی به طور قابل توجهی عمیق تر شد. از سوی دیگر یکی از دستاوردهای قابل توجه سیاست خارجی ایران در زمان آیت الله رئیسی، بهبود و ارتقای روابط با عربستان سعودی بود. این را نیز باید توجه داشت که بهبود روابط تهران با جهان عرب از سفر قیس سعید، رئیس جمهور تونس و سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر به تهران برای شرکت در مراسم تشییع جنازه رئیس جمهور ایران مشهود بود. این اولین دیدار رهبران تونس و مصر از ایران بود و نشان داد که روابط ایران و جهان عرب در حال گسترش است.»