همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: آمار دقیقی از جمعیت گربهسانان در کشور نداریم. در مورد جمعیت گونه یوزپلنگ که به شدت در معرض انقراض است نیز آمار دقیقی وجود ندارد چه برسد به گونههایی که در معرض انقراض هستند ولی توجه ها به آنها به اندازه یوزپلنگ، زیاد نیست. اخیرا دیده شدن بزرگترین گربه سان ایرانی در کشور زیاد شده است. از جایجای ایران خبر میرسد که دوستدار طبیعت یا محیطبانی پلنگی را بر سر صخرهای دیده است. آماربرداری حیوانات گوشتخوار مانند پلنگ مانند علفخواران نیست که بتوان از طریق سرشماری، به عدد مشخص یا تقریبی رسید. پلنگها قلمرو وسیعی دارند و به ندرت از قلمرو خود خارج میشوند. اگر پلنگی در اطراف روستا دیده شود، نشان دهنده کاهش طعمه در زیستگاه و تعارض با انسان است.
مشاهده پلنگ لزوما خوب نیست
مرضیه موسوی کارشناس دفتر حفاظت حیات وحش سازمان محیط زیست: زیستگاه اصلی پلنگ کوهستان و غذای اصلی آن کل و بز است. زمانی که وضعیت طعمه خوب باشد، جمعیت پلنگ هم افزایش مییابد البته پلنگ در نقاط مختلف ایران دیده میشود چون گونهای منعطف است این در حالیست که زیستگاه یوزپلنگ مناطق دشتی است و بیشتر فلات مرکزی ایران را پوشش میدهد. دیده شدن پلنگ توسط انسان بستگی به نوع منطقهای دارد که پلنگ در آن رویت شده است. اگر این گونه بیشتر در اطراف مناطق مسکونی مانند روستا مشاهده شود، نشاندهنده وجود تعارض بین انسان و پلنگ است. زمانی که گونهای به دلایلی مانند کمبود طعمه از زیستگاه خود خارج و به مناطق مسکونی نزدیک میشود، امکان رویت آن بیشتر میشود. گاهی اوقات پلنگ پیر شده است. در این شرایط توان شکار طعمه قوی را ندارد بنابراین امکان دارد به زیستگاههای انسانی نزدیک شود. رویت و ثبت بیشتر پلنگ در مناطق حفاظت شده به منزله روند افزایشی این گونه است. جمعیت پلنگ در برخی مناطق حفاظت شده افزایش یافته است. از جمله آنها میتوان به پارکهای ملی گلستان، تندوره، تنگ صیاد و دنا اشاره کرد که نشاندهنده حفاظت فیزیکی مطلوب و جمعیت خوب طعمه در این مناطق است.
چرا پلنگ ها مهم اند
گوشتخواران شکارچی در راس هرم غذایی قرار دارند. جمعیت گوشتخواران در طبیعت نشان از سلامت یک زیستگاه دارد. هر چه درون یک زیستگاه گونههایی مثل پلنگ، گرگ، شغال، انواع پرندگان شکاری و ... بیشتر وجود داشته باشد به معنای وجود غذای کافی در آنجاست. گونههای راس هرم غذایی در طبیعت، با تعقیب و شکار طعمههای مریض، پیر و ناتوان نقش مؤثری را در جلوگیری از بروز بیماریهای واگیر و بقاء نسل حیوانات باهوشتر و قویتر ایفاء میکنند. حکایت درون زیستگاه، با حاشیه زیستگاه که روستاها در آن قرار دارند فرق میکند. پلنگ ها در اکثر مواقع در صورت کمبود غذا به زیستگاههای انسانی نزدیک میشوند.
نگران خسارت پلنگهای کشور نباشید
سجاد انجم شعاع، مدیر عامل سابق صندوق ملی محیط زیست: طرح بیمه خسارت حیات وحش برای نخستین بار در تاریخ محیط زیست کشور در دولت سیزدهم اجرایی شد. با توجه به توسعه شهر نشینی و نزدیک شدن محل سکونت انسانها با محل زیست حیوانات تعارضاتی را ایجاد کرده و حیوانات برای تهیه غذا وارد حریم انسان ها میشوند، در واقع حیوانات وارد فضای زندگی ما نمیشوند بلکه در محدوده طبیعی خود دور می زنند این ما هستیم که وارد محدوده زندگی آنها شده ایم. با هدف جبران بخشی از خسارات به کشاورزان و دامداران صندوق ملی محیط زیست پارسال بیمه حیوانات را تقبل کرد. در مرحله نخست گونههای در معرض خطر مانند پلنگ، خرس، گرگ، گراز، قوچ و میش، کل و بز و آهو که بیشترین خسارت را وارد می کنند تحت پوشش بیمه ای قرار گرفتند.
سال ۱۴۰۲
۸۵۸ مورد خسارت که به بیمه معرفی شده = ۱۱.۶ میلیارد تومان
۵۶۴ مورد خسارت که بیمه پرداخت کرده= ۸.۲ میلیارد تومان
۳۵ پرونده خسارت مربوط به پلنگ بوده است
۳۸ مورد: گاو و گوساله (به همراه خرس قهوهایی)
۱ قاطر
۲ اسب