همشهری آنلاین - فتانه احدی: سعیده محمودی عینالدین، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری در این باره میگوید: مهریه در دین اسلام یکی از حقوق مالی زن است. در قانون مدنی در ماده ۱۰۸۲ قانونگذار مقررکرده است که به مجرد عقد، زن مالک مهر است و میتواند هر نوع تصرفی را که بخواهد در مهریه خود انجام دهد.
او میافزاید: اصل بر این است که زن میتواند در همه شرایط مهریه خود را تمام و کمال دریافت کند. حتی در صورت عدم تعیین مهریه هم، به زن مهر المثل تعلق میگیرد. اما استثنائاتی در این مورد وجود دارد که زن استحقاق دریافت مهریه را ندارد.
این وکیل پایه یک دادگستری تاکید میکند: این شرایط به صورت حصری در قانون ذکر شده است. به موجب ماده ۱۰۸۹ قانون مدنی در صورتی که عقد نکاح اعم از دائم یا موقت بنا به دلایلی باطل شود و زن باکره باشد، زن حق دریافت مهر ندارد و اگر هم مهریه را گرفته باشد شوهر میتواند مهریه را پس بگیرد. در نتیجه در این شرایط مهریه به زن تعلق نمیگیرد.
او اضافه میکند: در ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی هم قانونگذار به صراحت اعلام کرده که هرگاه نکاح میان زوجین به هر دلیلی فسخ شود و رابطه زناشویی هم میان آنها انجام نگرفته باشد زن مستحق دریافت مهرنخواهد بود، مگر اینکه دلیل جدایی آنها این بوده که مرد در انجام رابطه زناشویی ناتوان است و زن بخواهد نکاح را فسخ کند که در این صورت مستحق دریافت نصف مهریه است.
همچنین به استناد ماده ۱۰۸۸ اگر یکی از زوجین قبل از تعیین مهر و قبل از ایجاد ارتباط زناشویی بمیرد زن استحقاق هیچ گونه مهری را ندارد.
در این مورد هم مرد وظیفهای در خصوص پرداخت مهریه نخواهد داشت. ولی در صورت اینکه رابطهی زناشویی شکل گرفته باشد زن مستحق مهریه المثل است.
لازم به ذکر است که اختلاف زن و مرد، تمکین نکردن زن و ... تاثیری در مهریه زن نخواهد داشت چرا که با وقوع عقد زن مالک مهر شده است. حتی اگر قسمتی یا تمامی آن رادریافت نکرده باشد، به صورت دین بر ذمه شوهر باقی است.