استتار یکی از شگفت‌انگیزترین و خلاقانه‌ترین تاکتیک‌های بقا در دنیای حیوانات است. از مارهای جعفری که با رنگ‌های زمینی در صخره‌های بیابانی ناپدید می‌شوند تا کاراکال‌های بیابانی که با پوشش بدنی خاکی‌رنگ در محیط خشک استتار می‌کنند؛ حیوانات از این قابلیت برای شکار طعمه و فرار از دست شکارچیان بهره می‌برند

همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: استتار نه‌تنها به‌عنوان یک ابزار دفاعی، بلکه به‌عنوان یک تکنیک حمله نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع گونه‌ای فرصت بقا پیدا می‌کند که مهارت‌های استتار و گریزش بالا باشد. هر جانوری که در این دو خلاق نباشد، ژن‌هایش به نسل بعد منتقل نمی‌شود. در ایران برخی گونه‌ها به استتار معروفند.

افعی شاخدار دم عنکبوتی

افعی دم عنکبوتی، با دم خاص خود که شبیه عنکبوت است، پرندگان را فریب داده و شکار می‌کند. فلس‌های پایانی در دم عنکبوت‌ها خلاقیت‌ بی‌نظیر تطبیق هوشمندانه با محیط‌زیست است.

زیستگاه: استان‌های کرمانشاه، ایلام، لرستان و خوزستان

وضعیت حفاظتی: نزدیک به تهدید

غذا: پرندگان کوچک

پلنگ ایرانی

این‌گونه با پوست خال‌دار خود می‌تواند به‌خوبی در محیط‌های سنگی و پر از درخت استتار کند. مشاهده پلنگ در زیستگاه عمدتا توسط دوربین‌های تله‌ای ثبت می‌شود؛ البته همه گربه‌سانان مهارت استتار بالایی دارند.

زیستگاه: نواحی کوهستانی و جنگلی کشور

وضعیت حفاظتی: در معرض خطر انقراض

غذا: انواع سمداران مثل کل‌وبز، قوچ و میش، مرال، شوکا، گراز و همچنین خرگوش، تشی و روباه

آگامای سر وزقی خاکستری

به هر یک از مارمولک‌های کوچک و دم‌دراز و حشره‌خوار آگاما می‌گویند. البته مارمولک‌ها محدود به خانواده آگاما نمی‌شوند. همه اعضای خانواده آگاماها مهارت بالایی در استتار و فرار دارند. در ایران چندین نوع آگامای استپی، سروزغی، آفتابی، صخره‌ای، خراسانی، قفقازی و... وجود دارد

زیستگاه: بسته به‌گونه در سراسر ایران

وضعیت حفاظتی: به‌دلیل تخریب زیستگاه بسیاری از اعضای خانواده آگاماها در خطر انقراض هستند

غذا: حشرات، عنکبوتیان و مهره‌داران کوچک

کاراکال

گربه‌سان کوچکی است که رنگ بدنش با محیط خشک و بیابانی ایران هماهنگی دارد و می‌تواند در میان سنگ‌ها و بوته‌ها به‌خوبی مخفی شود. مهم‌ترین ویژگی کاراکال طره موهای سیاه روی گوشش است.

زیستگاه: مناطق بیابانی و استپی ایران مثل پارک ملی توران و منطقه حفاظت‌شده بهرام گور

وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی

غذا: از موش تا جبیر و همچنین پرندگانی نظیر هوبره و کبک

مرغ حق اوراسیایی

مرغ حق یکی از انواع جغد در ایران است. ۱۴ گونه جغد در کشور وجود دارد که یکی از دیگری در استتار ماهرترند. مهم‌ترین ویژگی جغدها شاید سکوت بی‌نظیرشان در پرواز شبانه و چشم‌های تیزبین‌شان است که شکار را غافلگیر می‌کنند. رنگ‌ پر جغدهای ایرانی به‌گونه‌ای است که با رنگ تنه درختان و برگ‌ها هماهنگی دارد. خانواده جغدسانان در تنظیم جمعیت جوندگان نقش حیاتی دارند.

وضعیت حفاظتی: کمترین نگرانی

زیستگاه: مناطق نیمه‌بیابانی، نخلستان‌های غرب و مرکز آسیا

غذا: حشرات، انواع مارمولک، عنکبوت و پستانداران کوچک

گربه شنی

گربه شنی کمی از گربه خانگی کوچک‌تر است و با شبگردی در طبیعت نقش مهمی را در کنترل جمعیت جوندگان ایفا می‌کند. این‌گونه در ایران بسیار کمیاب است و به سختی می‌توان آن را مشاهده کرد. مهم‌ترین تمایزشان با گربه‌های شهری، شکل گوش‌هایشان است.

زیستگاه: در مناطق استپی و بیابانی سمنان و پارک ملی توران، کاشان، اطراف دریاچه بختگان و پناهگاه حیات‌وحش نایبندان مشاهده شده است.

وضعیت حفاظتی: با کمترین نگرانی

غذا: جوندگان کوچک، پرندگان، خزندگان و حشرات

منبع: روزنامه همشهری