همشهری آنلاین: سال ۱۳۷۵ شبکه تهران سریالی پخش می‌کرد به اسم «مدرسه مادربزرگ‌ها» که در زمان خودش پربیننده بود و محبوب. سریال داستان بسیار ساده‌ای داشت؛ تعدادی مادربزرگ که سواد نداشتند، به تشویق نوه‌ها و فرزندانشان ترغیب می‌شوند که به مدرسه بروند و سر کلاس درس بنشینند. خانم معلم جوانی هم مسئول آموزش به مادربزرگ‌ها می‌شود. برگزاری کلاس درس برای مادربزرگ‌هایی که هرکدام مشکلات خاص خودش را دارد، سخت‌تر از چیزی است که در ابتدا به نظر می‌رسد. در این سریال تعدادی از بازیگران زن مسن حضور داشتند که بعد از تقریبا سی سال کمتر خبری از آنها می‌شنویم. سرنوشت بازیگران زن اصلی این سریال را مرور کرده‌ایم.
پری امیرحمزه در نقش کافیه نمکی
متولد سال ۱۳۱۴ که کارش را در سینما و تلویزیون و تئاتر پیش از انقلاب آغاز کرده و معروف‌ترین نقش‌آفرینی‌هایش در دو سریال «آرایشگاه زیبا» در نقش مادر اسد خمارلو (با بازی رضا بابک) و «کارآگاه شمسی و دستیارش مادام» در نقش شمسی خانم در یادها مانده است. در یک دهه اخیر تقریبا کم‌کار بوده است.
پروین‌دخت یزدانیان در نقش مرضیه زند
متولد سال ۱۳۰۶ و درگذشته سال ۱۳۹۱. یزدانیان که مادر مرحوم کیومرث پوراحمد بود با نقش بی‌بی «قصه‌های مجید» به شهرت رسید و بعد از آن همیشه به عنوان بی‌بی از او یاد می‌شد. حضورش در «مدرسه مادربزرگ‌ها» اندازه نقش بی‌بی در یادها نمانده، اما در کارنامه‌اش از بابت همکاری با کارگردانی جز فرزندش تجربه‌ای متفاوت محسوب می‌شد.
مهری ودادیان در نقش نجمه کلانتری
متولد سال ۱۳۱۵ و درگذشته ۱۳۸۹. او کار هنری را پیش از انقلاب آغاز کرد و در طول بیش از ۵۰ سال فعالیت هنری، در برابر دوربین کارگردانان برجسته‌ای از جمله ناصر تقوایی، علی حاتمی، بهرام بیضایی، امیر نادری، فریدون گله و بهمن فرمان‌آرا به ایفای نقش پرداخت. آخرین مجموعه تلویزیونی که ودادیان در آن بازی کر، «بی‌گناهان» (۱۳۸۷–۱۳۸۶) به کارگردانی احمد امینی بود.
فرخ لقا هوشمند در نقش مروارید سالاری
متولد ۱۳۰۷ و درگذشته ۱۳۸۸. او کار هنری از تئاتر گیلان آغاز کرد و شروع فعالیتش در سینما با فیلم «نردبان ترقی» در سال ۱۳۳۶ بود. از عمده نمایش‌هایی که در آنها به ایفای نقش پرداخت می‌توان از «خسرو و شیرین» و «خسیس» نام برد. هوشمند با بازی در نقش مادر صمد در سری فیلم‌های «صمد» به شهرت رسید.
گیتی معینی در نقش هاجر قناتی
متولد سال ۱۳۲۳. از آنجا که یکی از بستگانش در رادیو کار می‌کرد، به رادیو رفت و در آنجا مشغول به کار شد. در سال‌های نخست انقلاب کم‌کم به عنوان نویسنده وارد کارهای تصویری شد. اولین فعالیت سینمایی خود را به عنوان بازیگر در سال ۱۳۷۳ با فیلم «حسرت» تجربه کرد. از معروف‌ترین کارهایش می‌توان به سریال «خانه‌به‌دوش» به کارگردانی رضا عطاران اشاره کرد.
شهین علیزاده در نقش عالیه راهی
متولد سال ۱۳۳۴. علیزاده در زمان بازی در این سریال ۴۱ ساله بود و با مادربزرگ بودن خیلی فاصله داشت. او هم سابقه کار در تئاتر را دارد و هم سینما و تلویزیون. احتمالا بازی در دو فیلم «مسافران» بهرام بیضایی و «پرده آخر» واروژ کریم‌مسیحی را باید نقطه اوج کارنامه وی دانست. در مجموع نزدیک به ۲۸ سال فعالیت در رادیو، ۳۰ سال سابقه بازیگری در سینما و تلویزیون و بیش از ۴۵ سال سابقه بازیگری در تئاتر دارد.
آزیتا لاچینی در نقش پروین سماواتی
متولد سال ۱۳۱۷. کار گویندگی و اجرای نمایشنامه‌های رادیویی را از سال ۱۳۳۷ آغاز کرد. در سال ۱۳۴۰ نخستین کار خود در تئاتر را تجربه کرد و در سال ۱۳۴۱ در فیلم «مسافری از بهشت» ساخته نصرت‌الله وحدت به عنوان بازیگر سینما به ایفای نقش پرداخت. «رگ خواب» ساخته حمید نعمت‌الله آخرین حضور او در یک فیلم سینمایی بود.
مژگان عظیمی در نقش پسته خانم
متولد سال ۱۳۴۱. بارزترین ویژگی شخصیت پسته‌خانم صدای بچگانه‌اش بود. عظیمی اساسا دوبلور است و پیش از این سریال بارها صدایش روی شخصیت‌های کارتونی شنیده شده بود. او از ۵ سالگی پا به عرصه گویندگی در رادیو گذاشت. در سال ۱۳۴۹ با دوبله نقش جینا در کارتون پینوکیو برای نخستین بار کار دوبله را تجربه کرد. از کارهای شناخته‌شده این گوینده می‌توان به ارباب حلقه‌ها، پزشک دهکده، پرستاران، قصه‌های جزیره، هایدی، سفیدبرفی، خرس‌های مهربان، تام و جری، بابا لنگ‌دراز و خداوند، لک‌لک‌ها را دوست دارد اشاره کرد.
مهری مهرنیا در نقش مادربزرگ
متولد ۱۳۱۰ و درگذشته ۱۳۸۷. در ۱۳۲۶ در «جامعه باربد» مشغول تحصیل شد. او فعالیت در تئاتر را از سال ۱۳۲۷ آغاز کرد و در ۱۳۳۹ با فیلم «بچه‌ننه» وارد دنیای سینما شد. مهرنیا در حدود نیم قرن فعالیت هنری در بیش از ۴۰ فیلم سینمایی نقش‌آفرینی کرد. «خشت و آینه»، «آرامش در حضور دیگران»، «شازده احتجاب»، «هیولای درون»، «تنوره دیو»، «اتوبوس»، «جهیزیه‌ای برای رباب» و «روسری آبی» از جمله فیلم‌های مطرح مهرنیا است.
مریم سعادت در نقش مدیر
متولد سال ۱۳۳۷. سعادت در تعدادی از سریال‌های محبوب دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ نقش‌آفرینی کرده. نقش اعظم جمالی در سریال «قصه‌های تابه‌تا» یا نقش ناهید در سریال کمدی «بدون شرح» از مهم‌ترین نقش‌هایی است که بازی کرده است.
مهوش وقاری در نقش ناظم
متولد سال ۱۳۳۳. مهوش وقاری فعالیت هنری خود را قبل از انقلاب آغاز کرد و از سال ۱۳۶۱ با بازی در یک مجموعه تلویزیونی کار خود را به صورت حرفه‌ای دنبال کرد. او در نقش‌های فرعی فیلم‌ها و سریال‌های متعددی حضور داشته است. وقاری همسر مرحوم محسن قاضی مرادی است که در سال ۱۴۰۰ درگذشت.
الهام پاوه‌نژاد در نقش خانم معلم
متولد سال ۱۳۵۰. او از سال ۱۳۶۹ به صورت حرفه‌ای وارد حرفه بازیگری شد و فعالیتش را با تئاتر آغاز کرد. نخستین کار صحنه‌ای وی در سال ۱۳۷۰ به کارگردانی اکبر زنجانپور با عنوان «ساحره‌سوزان» و نخستین بازی کار تصویری او در سال ۱۳۷۳ سریال «همسران» بود که خیلی مورد استقبال قرار گرفت. آخرین کار تصویری او «دفتر یادداشت» ساخته کیارش اسدی‌زاده در شبکه نمایش خانگی بود.