همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: برخورد ایرانی‌ها با لکلکها دوستانه و مسالمت آمیز است. برای اکثر ساکنان غرب ایران لکلکها حامل پیام بهار، خوش‌شانسی و برکت است. در هفته گذشته روستای «دره تِفی» مریوان در استان کردستان به دلیل سال‌ها برخورد دوستانه ساکنانش با لکلکها در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید.
گونه‌های جانوری زیادی در حیات وحش وجود ندارند که بتوانند همزیستی مسالمت‌آمیزی با انسان داشته باشند. اما رابطه لکلکها در مریوان ایران، پرندگان و ماهیگیران در ژاپن، میمون‌ها در هند، دلفین‌ها و ماهیگیران در برزیل و ... از جمله موارد دوستانه از رابطه انسان با حیات‌وحش است. ثبت ملی روستای دره‌تفی می‌تواند زمینه را برای ثبت ملی و جهانی روستاهای دیگر و توسعه گردشگری در این مناطق فراهم آورد.
لک‌لک سفید (Ciconia ciconia)
اندازه:
طول از ابتدای منقار تا انتهای دم ۱۰۰ تا ۱۱۵ سانتیمتر
طول دو سر بال ۱۵۵-۲۱۵ سانتیمتر
مسیر مهاجرت:
زمستان در آفریقا (مناطق استوایی تا آفریقای جنوبی) یا در هند، تابستان در لهستان و غرب آسیا.
ویژگی ها و رفتارشناسی:
نر و ماده شبیه هم هستند. منقارش قرمز و هنگام پرواز سیاهی انتهای بال‌ها کاملا مشخص است. هر لانه ۱ تا ۲ متر ارتفاع، ۸۰ تا ۱۵۰۰ سانتیمتر شعاع و وزنی در حدود ۶۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم دارد. پرنده‌های زیادی از طبقات پایینی لانه لک لک‌ها به عنوان خانه خود استفاده می‌کنند. لانه‌های بزرگ‌تر احتمالاً می‌توانند باعث افزایش شانس زنده ماندن و بزرگ شدن جوجه‌های بیشتری شوند.
تغذیه:
انواع حشرات و بندپایان مثل سوسک، ملخ، جیرجیرک، عقرب کرم خاکی، انواع خزندگان، دوزیستان، پستانداران کوچک مثل مارمولک، قورباغه و وول، موش کور و حشره‌خوار
وضعیت حفاظتی:
در مورد جمعیت لکلکها نگرانی خاصی در دنیا ندارد اما همچنان عوامل تهدید این پرندگان مثل تخریب زیستگاه، شکار و برق گرفتگی زیاد است. پیشنهاد می‌شود که سیم‌ها و تیرهای برق روستاهایی که مکان زادآوری پرندگان است عایق شود.
قابل توجه شکارچیان در فریدون‌کنار
با ثبت ملی زیستگاه روستایی لکلکها، گروه‌های محیط زیستی، طبیعت‌دوستی ساکنان روستاهای غرب کشور را به شکارچیان آب‌بندان‌ها و تالابهای شمال کشور مثال می‌زنند. «در ایام تعطیلات و روزهای دیگر گردشگران زیادی به روستای ما برای دیدن لکلکها می‌آیند از این رو روستای «دره تفی» به شهر لکلکها مشهور شده است. روستای دره تِفی شهرستان مریوان برای یک جفت لک‌لک مهاجر که به مناطق گرمسیر عربستان مهاجرت می‌کردند، یک لانه ساختند، بقیه لکلکها هم اعتماد کردند و این روستا را برای گذرندان فصل گرما، تخم‌گذاری و بزرگ کردن جوجه‌ها انتخاب کرده‌اند. اعتماد بین لکلکها و اهالی این روستا، منجر به سکنای ۸۰۰ لک‌لک در سال‌های اخیر شده است. اهالی روستا تیرهای بلندی ساخته و نصب کرده‌اند تا مکانی مناسب برای آشیانه آنها باشد و از خطر برق گرفتگی روی تیرهای برق در امان باشند. در مریوان بازار فروش پرندگان مهاجر در کار نیست، و فسنجان لک لک هم پخته نمی‌شود. از تفنگ‌های تک‌لول و دولول شکارچیان کشورهای کوچک و بزرگ هم خبری نیست»
آشنایی با چند روستای لک لک دوست
روستاهای حاشیه دریاچه زریبار مریوان از جمله روستای دره تفی تنها روستاهایی نیستند که آمدن لکلکها را خوش‌یمن می‌دانند. بیشتر روستاهای نیمه غربی کشور که در مسیر کوچ لکلکها قرار دارند، این گونه را نشانه برکت می‌دانند. طبق باور مردم این مناطق، لک‌لک‌های که از در مسیر کوچ از عربستان و جده به غرب کشور می‌آیند «حاجی لک‌لک» هستند. در ادامه چند روستای لک‌لک‌پذیر کشور را معرفی می‌شود.
دره تفی:
اهالی روستای دره‌تفی مریوان در کردستان سالهاست با آمدن لکلکها جشن و پایکوبی می‌کنند. حالا اهالی روستا با ثبت ملی شدن ورود لکلکها و مراسم حاشیه آن از توریست های بیشتری در شهر پذیرایی می‌کنند.
کپرجودکی
شورای روستا و دهیار روستای کپرجودکی در نزدیکی بروجرد با کمک‌های مردمی که از مردم سراسر ایران جمع‌آوری می‌کند، برای هر لک‌لک خانه‌ای می‌سازند. لکلکها در کنار تالاب بیشه‌دالان از آرامشی که اهالی روستا ایجاد کرده‌اند لذت می‌برند.
روستایی که سهم لک لک ها شد | لک لک هایی که روستاییان را مجبور به خانه سازی کردند
ابراهیم آباد
کنار تالاب نوروزلو، یکی از تالابهای اقماری دریاچه ارومیه روستایی با نام ابراهیم آباد وجود دارد که سالهاست میزبان لک‌لک‌هاست.
خوشینان علیا
روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه است که چندین سال است مردمانش برای لکلکها لانه درست می‌کنند. فعالیت عمده مردم این روستا اکثراً دامداری و کشاورزی است.
سویرو
همزیستی ۵۰ ساله اهالی روستای سویرو در ۲۵ کیلومتری شهرستان بانه با لکلکها مثال زدنی است. حداقل ۱۲۰ قطعه لک لک و سی و پنج لانه در روستا سرشماری شده است. این روستا در دل جنگل‌های بلوط زاگرس قرار دارد.
کوجووار
روزگاری حاشیه تالابی شهر تبریز روستاهایی داشت که سرشار از قورباغه و مار بود اما این روستاها و زمین‌های کشاورزی آن کم‌کم در شهر محو شدند ولی همچنان لکلکها در برخی تیرهای برق لانه می‌سازند.
شکورچی
چندین دهه است که لکلکها بر بلندترین درخت‌ها و تیرهای برق لانه می‌گذارند. اما لک‌لک‌های روستای شکورچی روی عوارض طبیعی و صخره‌ای کنار روستای شکورچی لانه می‌سازند. این روستا در نزدیکی زنجان و روستای قزل‌اوزن قرار دارد.
بیلو
در دشت زیبای بیلو، روستایی زاگرسی قرار دارد که با گرم شدن هوا پذیرای لک‌لک‌هاست. مردم بیلو هم این گونه را نماد خوش اقبالی و صلح می‌دانند.
لاوین
اهالی روستای لاوین در آذربایجان غربی از حضور لکلکها همیشه استقبال می کنند. این روستا سالهاست از بهار تا پایان تابستان میزبان لک‌لک‌های مهاجر است. لکلکها از رودخانه کنار روستا ماهی و قورباغه و از زمین های اطراف روستا موش و مار می‌گیرند.
قراجه محمد
اهالی این روستا در شهرستان مرند آنقدر این گونه را دوست دارند که وقتی اداره برق لانه این حیوان را برای نجات ترانس‌های خود خراب می‌کند، از همان چوب‌ها روی پشت بام‌های خود لانه می‌سازند.
کانی رش
کانی‌رش نام یک روستای کردنشین در آذربایجان غربی است که مردم آن برای ساختن آشیانه توسط لکلکها به آنها کمک می‌کنند. مردم در ده‌ها روستای دیگر در شهرهای پیرانشهر، مهاباد، نقده و میاندوآب آذربایجان غربی میزبان لکلکها هستند.
سالار آباد
بدنبال کم آبی و خشکسالی تعداد انگشت شماری لک‌لک راهی روستای سالارآباد ملکان در نزدیکی دریاچه ارومیه و آذربایجان شرقی می‌شوند ولی این گونه از زمانی که اهالی یادشان هست، به این روستا مهاجرت می‌کنند.