به گزارش همشهری آنلاین، قدمت مراسم چاقچاقو زنی در شهر سامان موجب شده است تا این آیین در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد.
روایات بسیاری درباره علت برگزاری مراسم چاقچاقو وجود دارد؛ در یکی دیگر از روایات آمده است که امام حسین (ع) و یارانشان با کوبیدن سنگها به هم مانع از رسیدن صدای پای اسبان دشمن میشدند تا یارانشان از فراوانی دشمن اطلاع پیدا نکنند و امید خود را از دست ندهند.
اجرای مراسم به این شکل است که نوحه خوانده میشود و عزاداران دو تکه سنگ یا چوب را براساس ریتم نوحه (مثلاً پنج ضرب، چهار ضرب، سه ضرب و دوضرب تند و کند) به هم میکوبند. گاهی طبل و سنج و نی هم با این نوا همراهی میکند. این مراسم در شهر سامان فقط هنگام شب عاشورا اجرا میشود، در ایام قدیمتر مراسم چاقچو زنی توسط بزرگان شهر چالشتر نیز در هیئتهای عزاداری برگزار میشد.
ابزار مورد نیاز برای این مراسم، دو قطعه چوب یا سنگ، نی و نوای دلنواز آن و مجری نواهای آیین، طبلهای بزرگ و کوچک، میکروفون و باندهای مربوط به آن، علامت عزاداری تزئین شده و پارچه و پرچم نوشتههای دست مردم از وسایل آئین چاق چاقو است. در گذشته بیشتر از سنگ استفاده میشد، در گذشته تکه سنگهای صیقلی و صاف را جمعآوری کرده و در مراسم چاق چاقو از آنها استفاده میکردند و امروزه بیشتر از تکه چوبهای صاف تراشیده شدهای که در پشت آنها جای انگشت تعبیه شده است، استفاده میشود.
نوحه ترکی نیسان سامانی که زبان حال حضرت زینب (س) را خوانده در این مراسم خوانده میشود.