همشهری آنلاین: کاراکاس، عصر یک روز پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا با خیابانها شلوغ و پر از دود و معترضانی که روبروی پلیس ایستادهاند. در تصاویر دیگری هزاران نفر در خیابانهای پایتخت ونزوئلا به سمت کاخ ریاستجمهوری مادورو حرکت کردند تا بگویند که نتایح انتخابات ریاست جمهوری را نمی پذیرند. در دست معترضان که بسیاری از آن با شلوارک و پیراهنهای بدون آستین وارد تظاهرات شده بودند، مقواها و پلاکاردهایی بود که روی آن نوشته شده بود: «همه بیایید میرافلورس»، میرافلورس همان منطقهای است که کاخ ریاستجمهوری ونزوئلا در آن واقع شده است. این منطقه چند روز گذشته شاهد سخت ترین تدابیر امنیتی بوده است.« نیکلاس مادورو»، رئیسجمهور کنونی ونزوئلا در انتخابات ریاستجمهوری روز یکشنبه مردم این کشور برای بار سوم و برای یک دوره ۶ ساله دیگر به عنوان رئیسجمهور انتخاب شده، اما نامزد شکست خورده، نتایج را نمی پذیرد و ادعای تقلب در انتخابات را مطرح کرده است. ادعایی که باعث شده رئیس جمهور ونزوئلا تحولات جاری در کشورش را الگوبرداری از «انقلابهای رنگی» عنوان کند.
انقلاب رنگی چیست؟
برای نخستین بار اصطلاح انقلاب رنگی برای اشاره به تحولات اعتراضی غربگرا در آسیای مرکزی از اوایل دهه ۲۰۰۰ به بعد مورد استفاده قرار گرفت. این اصطلاح تا به امروز به برخی دیگر از جنبشهای اعتراضی و خشونت بار متمایل به غرب در دیگر مناطق جهان نیز اطلاق شده است. در برخی مقالات علوم سیاسی، انقلاب رنگی معادل انقلاب مخملی عنوان شده است:
سال ۲۰۰۰: انقلاب بولدوزر جمهوری فدرال یوگسلاوی
سال ۲۰۰۳: انقلاب گل رز گرجستان
سال ۲۰۰۴: انقلاب نارنجی اوکراین
سال ۲۰۰۵: انقلاب گل لاله قرقیزستان
وجه مشترک انقلابهای رنگی
تمامی دگرگونی های سیاسی که از آنها با نام انقلاب های رنگی و مخملی یاد می شود، واجد ویژگی های همگون و مشابه در شکل تحولات هستند:
راهپیمایی خیابانی (نیروی اصلی پیش برنده)
تاکید بر شعارهایی مبتنی بر دموکراسی خواهی و لیبرالیسم
حمله به دولت مستقر به عنوان دولت اقتدارگرا و زیر سوال بردن انتخابات با ادعای تقلب
حمایت آمریکا و اروپای غربی از این گونه اعتراضات و جنبشها
حمایت برخی اندیشکدههای غربی و آمریکایی از این گونه اعتراضات از جمله بنیاد سوروس، بنیاد جامعه باز، بنیاد ملی دموکراسی، بنیاد کارنگی و بنیاد ویلسون
کپی برابر با اصل انقلاب رنگی در ونزوئلا
با توجه به ویژگیهای مطرح شده درباره انقلاب رنگی، می توان وقایع جاری در ونزوئلا را بسیار نزدیک و مشابه به انقلابهای رنگی دانست:
راهپیمایی خیابانی: اعتراضات و درگیری با نیروهای پلیس از سوی مخالفان مادورو
شعارهای لیبرالیسم و حمله به دولت مستقر: قاشقزنی بر قابلمهها با فریاد زدن شعارهای «آفیورا» (برو کنار) و «لیبرتاد» (آزادی)
حمایتهای غرب: اعلام نگرانی وزارت خارجه آمریکا از برخورد با معترضان و درخواست انگلیس و فرانسه برای توجه به اعتراضات/ عدم پذیرش نتایج انتخابات ونزوئلا توسط اتحادیه اروپا
حمایت نهادهای وابسته به غرب: ادعای پیروزی مخالفان مادورو توسط یک موسسه نظرسنجی وابسته به آمریکا بنام «ادیسون ریسرج»
مطرح کردن تقلب: ادعای «ادموندو گونزالس اوروتیا»، نامزد مخالف مادورو درباره کسب ۷۳ درصد آرا(بر خلاف نتایج رسمی اعلام شده)
نگاهی به انتخابات ونزوئلا
نیکولاس مادورو ۶۱ ساله اکنون چهل و ششمین رئیسجمهور ونزوئلاست. او در دو دوره متوالی از سال ۲۰۱۳ پس از مرگ «هوگو چاوز»، رئیسجمهور ونزوئلا شد. وی پیش از آن، پستهای وزارت امور خارجه و معاونت اجرایی ریاست جمهوری را بر عهده داشت. نشریهٔ والاستریت ژورنال، وی را توانمندترین مسئول و سیاستمدار در حلقهٔ اطرافیان چاوز توصیف کرد. او اکنون براساس قانون برای سومین دور متوالی و تا سال ۲۰۳۱ همچنان قدرت را در ونزوئلا در اختیار خواهد داشت.
۵۹ درصد: نرخ مشارکت در انتخابات
۵۱.۲ درصد (معادل پنج میلیون و ۱۵۰ هزار و ۹۲ رای) : میزان آرای کسب شده توسط مادورو
۴۴.۲ درصد (معادل چهار میلیون و ۴۴۵ هزار و ۹۷۸ رأی): میزان آرای «ادموندو گونزالس»، نفر دوم انتخابات
۷۳درصد: ادعای نامزد دوم درباره میزان کسب آرا با ادعای داشتن کپی آرا
نحوه برگزاری انتخابات: با نظارت بیش از ۶۳۵ ناظر بینالمللی، از جمله تیمهایی از کارشناسان و همچنین ۶۵ متخصص از کمیسیونهای انتخاباتی در سراسر جهان