تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۸۵ - ۱۸:۴۲

نیلوفر قدیری: جورج بوش اگر رئیس جمهوری جوان بود و در موقعیتی دیگر قرار داشت شاید هیچ‌گاه به فکر سفر به هانوی نمی‌افتاد.

اما بعد از انتخابات میان‌دوره‌ای و شکست در این انتخابات او با اشتیاق عازم سفر به آسیا و شرکت در نشست همکاریهای اقتصادی آسیا و اقیانوسیه در ویتنام شد.
ممکن است این سفر برای فرار از  پی آمد های شکست انتخاباتی اخیر باشد اما به هر حال هانوی در سیاست خارجی آینده آمریکا و در شرایطی که این منطقه رفته رفته بیشتر تحت نفوذ چین قرار می‌گیرد برای حفظ سلطه آمریکا در آسیا عامل مهمی است. منتقدان می‌گویند اپک در مواجهه با رقابت سازمانهای رقیب اکنون دیگر اهمیت خود را از دست داده است. ماه آینده فیلیپین میزبان نشست جدید سران شرق آسیاست که گروهی تازه با حمایت پکن و بدون حضور واشنگتن است.
اپک قرار است تجارت و سرمایه‌گذاری آزاد را تشویق کند و در بیانیه پایانی این سازمان قرار است از کشورهای جهان خواسته شود آخرین فرصت برای نجات مذاکرات متوقف شده دور دوحه سازمان تجارت جهانی را دریابند و اقدام لازم راصورت دهند. همچنین دورنمای ایجاد منطقه آزاد تجاری اپک هم در این بیانیه دیده شده است. 21 کشور عضو این سازمان در کنار هم تقریباً نیمی از تجارت کل جهان را به خود اختصاص می‌دهند.
اما امید بوش برای پیشبرد برنامه تجارت آزاد خود از طریق عادی‌سازی روابط تجاری با رهبران کمونیست سرمایه‌دار ویتنام را کنگره با تصمیم اخیر خود بر باد داد. اگرچه این اقدام کنگره قابل بازگشت است اما این شکست نشانه‌ای بود از وقایعی که در راه است. بسیاری از دمکراتهایی که در انتخابات اخیر وارد کنگره شده‌اند سیاست و موضع محافظه‌کارانه و حمایتی دارند و به این نگرانی رأی دهندگان درباره رقابت نابرابر خارجی بسیار حساس بوده و واکنش نشان می‌دهند. از سوی دیگر قدرت و اختیارات رئیس جمهور برای پیشگیری و تصویب مستقیم قراردادهای تجارت جهانی در ماه جولای آینده به پایان می‌رسد. بخش عمده کار غیر رسمی نشست اپک خارج از صحنه انجام می‌شود. بوش و همتای روسی او ولادیمیر پوتین هم قرار است در پایان این نشست درباره عضویت روسیه در سازمان تجارت جهانی به توافق نهایی برسند و این توافق را که مدتها به دلیل مخالفت آمریکا به تأخیر افتاده بود با دست دادن با یکدیگر در مقابل دوربین‌های خبرنگاران جشن بگیرند. این توافق می‌تواند تنش‌های دو کشور درباره سیاست‌های بخش انرژی روسیه و همچنین نبود دمکراسی در این کشور را کاهش دهد.
بوش همچنین در این فرصت از پوتین خواهد خواست از تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران حمایت کند. روسیه هفته گذشته مذاکرات درباره تحریم ایران را متوقف کرد. مقامات روسیه برای تایید رویکرد تهاجمی واشنگتن در قبال ایران هیچ عجله‌ای ندارند. یک دیپلمات بلندپایه روس در این‌باره گفته است، باید بسیار محتاط باشیم که این روند را به مسیری غیرقابل بازگشت نیاندازیم. باید از موقعیتهای پیش‌بینی نشده‌ای همچون خروج ایران از ان پی تی جلوگیری کنیم.
نشست اپک همچنین صحنه مشورتها و رایزنی‌هایی درباره کره شمالی و برنامه هسته‌ای این کشور خواهد بود. بوش در این نشست کره جنوبی را تحت فشار خواهد گذاشت تا در تصمیم خود در خودداری از کمک به تجسس کشتی‌های کره شمالی تجدید نظر کند. اما آنچه در دستور جلسه رسمی و غیر رسمی اپک دیده نمی‌شود و غایب است موضوعاتی چون حاکمیت خوب، دمکراسی و حقوق بشر است.