همشهری آنلاین: برخی از مشکلاتی که همین حالا مطبوعات ایرانی با آنها دست به گریبان هستند، قدمتی بیش از یک قرن دارند. مشکلات اقتصادی که یکی از مهمترین مسائل و کمبودهای فعلی مطبوعات است، همیشه مسئلهای بغرنج بوده که با گذر ایام بر دامنه و عمق آن افزوده و به مشکلی مزمن و لاینحل بدل شده است. به مناسبت روز خبرنگار، ۱۷ مرداد، به خبری درباره یکی از مسائل اصلی مطبوعات در ۵۰ سال پیش نگاهی انداختهایم.
روزنامه آیندگان در شماره سهشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۵۳ خود در مطلبی با عنوان «مطبوعات، در آستانه بحران» و با روتیتر «با صدها میلیون ریال بدهی، سختترین زمان را میگذرانند» از بحرانی خبر داده که به دلیل گرانی کاغذ و هزینههای چاپ دامنگیر مطبوعات کشور شده بود.
در این گزاش آمده که بحران از یک سال پیش یعنی از سال ۱۳۵۲ آغاز شده که قیمت کاغذ و ملزومات چاپ ناگهان ۱۰ تا ۲۰ درصد بالا رفت، اما این گرانی ظرف یک سال به ۱۰۰ درصد و بعد به ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد رسید. به عقیده این گزارش، نتیجه این افزایش قیمت ناگهانی به شکل محسوسی در کار روزنامهها و مجلات نمایانگر شده بود؛ از یک طرف فاصله نشریات با مردم زیاد شده بود و از طرف دیگر سنگینی وامها و تعهدات مالی باعث شده بود که صفحات روزنامهها یا مجلات کم شود و از تحلیل درست وقایع روز جا بمانند.
در این وضعیت، بعضی نشریات ناچار شده بودند که دست به دامن نزولخواران شودند تا بقای روزنامهشان را تضمین کنند.
در این گزارش آمده: «امروز نزدیک به ۱۸ روزنامه صبح و ۴ روزنامه عصر در تهران روزانه منتشر میشود و قریب ۷۳ روزنامه و مجله در سایر شهرها. ولی در این روزها و ماههای بحرانی یک نفر نیست که روزنامه انتشار دهد و فریادش از این بحران و این گرانی و کمتوجهی بلند نباشد.»
یک روز بعد روزنامه آیندگان در شماره ۴ اردیبهشت ۱۳۵۳ خبر داده که نویسندگان و مدیران مطبوعات در نشست مشترکی که به دعوت سندیکای نویسندگان و خبرنگاران داشتهاند، راهحلهایی برای حل مشکلات مقرر کردهاند و تصمیم بر این شده که این راهحلها به نخستوزیر ارائه شود تا مطبوعات بتوانند از بحران درآیند.
راهحل چه بوده؟ مثل همیشه دریافت کمک از دولت. مطبوعاتیها تا پیش از گرفتار شدن در گرداب مشکلات همواره طرفدار استقلال و باز بودن دستوبالشان در انتقاد از دولت بودهاند، اما به محض افزایش مشکلاتشان تنها راهحل عملی که با استمداد از آن بتوانند از خطر تعطیلی و از هم پاشیدن بگریزند، کمک گرفتن از دولت بوده است.