همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: این سومین زادآوری هرب است. این ماده که احتمالا حوالی 9 سال سن داشته باشد، یکی از قدیمی ترین ماده‌های زنده توران است که از سال 95 دیده شده است. مشاهده هرب و توله‌هایش نشان می‌دهد زیستگاه که امن شود، یوزها تا چندین زایمان را در طول زندگی خود می‌توانند داشته باشند.
آخرین باری که انجمن یوزپلنگ ایرانی آمار سالیانه از افراد ثبت شده در دوربین‌های تله‌ای را منتشر کرد مربوط به پایان سال ۱۴۰۱ می‌شود. در آن زمان دوربین‌ها در ۲زیستگاه اصلی این گونه، یعنی در ذخیره‌گاه زیست‌کره توران و پناهگاه حیات‌وحش میاندشت ۷یوزپلنگ ماده به همراه ۸فرد از توله‌هایشان و دو نر غالب را ثبت کردند. ثبت در دوربین به معنای آمار نهایی و همه افراد موجود در زیستگاه نیست. از آنجایی که یوزها قلمرو طلب هستند و توران بیش از یک میلیون هکتار وسعت دارد، تعداد یوزها معمولا بیشتر از موارد ثبت شده در دوربین‌هاست. به گفته بهاره شهریاری، کارشناس حیات وحش «اعلام رکوردهای دوربین تله‌ای به معنای بدست آوردن تعداد دقیق افراد جمعیت در زیستگاه نیست، اما نشان دهنده حداقل حضور جمعیت در زیستگاه می باشد. در آخرین دوربین گذاری‌های سال ۱۴۰۲ فراز و فقه هر دو ثبت شده بودند ولی امسال و تا کنون، فقه در دوربین‌ها ثبت نشده است. این لزوما به آن معنا نیست که فقه از دست رفته است. از سوی دیگر در سال گذشته هیوا و هلیا را دوربین‌های تله‌ای ثبت نکرده‌اند ولی ثبت حضور آنها توسط محیط‌بان‌ها صورت گرفته است. هفته پیش چند دوربین نیز در محدوده حفاظت مشارکتی یوزکنام پل ابریشم کار گذاشته شد. این منطقه از زمستان سال قبل در قالب مشارکت با سازمان حفاظت محیط زیست توسط محیط بانان و انجمن حفاظت‌گاههای خصوصی حیات وحش مورد حفاظت و پایش قرار گرفته و در سال کنونی گروه داوطلب "پایدار" نیز تعدادی دوربین تله‌ای جهت ثبت رویدادها در اختیار همیاران آن منطقه قرار داده اند. چند باری همیاران و محیطبانان رویداد مشاهده یوزپلنگ در این منطقه را گزارش داده‌اند.»
خطر بیخ گوش یوزهاست
اخیرا گزارش مشاهده بیشتری در بیرون از پارک ملی توران به گوش می‌رسد. گزارش‌هایی از افراد محلی که یوز را در نزدیکی منطقه حفاظت شده میاندشت، شهرهای جاجرم، اسفراین، جغتای و ... دیده‌اند. مشاهده بیشتر، لزوما به معنای تعداد یوز بیشتر نیست ولی نشان می‌دهد حضور نیروهای مردمی در کنار محیطبانان امنیت زیستگاه را بالاتر برده است؛ هر چند خطر تصادف در جاده میامی به عباس‌آباد در استان سمنان همچنان بیخ گوش یوزهاست.
| یوزهای ثبت شده با دوربین تا مرداد ۱۴۰۳ |
جنسیت |
تعداد توله‌های همراه با مادر |
توضیحات |
| هیوا |
ماده |
- |
هیوا متولد سال ۱۳۹۸ است. آخرین مشاهده بهمن ۱۴۰۲ و آخرین ثبت با دوربین تله ای بهار ۱۴۰۳ رخ داد. تا این لحظه هیچگاه با توله ثبت نشده است. |
| هرب |
ماده |
۲ فرد |
هرب یکی از قدیمی‌ترین ماده‌های زنده توران است او از سال۹۵دیده شده است. هرب در اولین زایمان ثبت شده خود در سال ۱۳۹۸، سه توله یوز با نام‌های هیوا، هلیا و هانا به دنیا آورد. در دومین زایمان در سال ۱۴۰۰ مهشاد را به دنیا آورد. در سومین زایمان هم ۲ توله به همراه داشته است. |
| مهشاد |
ماده |
۴ فرد |
نخستین ثبت توله‌های متولد سال جاری در مجموعه حفاظتی پارک ملی توران مربوط به مهشاد است. |
| تلخاب (خورشید) |
ماده |
۲ فرد |
تلخاب ۸سال پیش از یک یوز ماده به نام «پریه» متولد شد و یک قل نر به نام «فراز» دارد. خورشید در زایمان نخست سه قلو، در زایمان دوم دو قلو و در سومین زایمانش در بهار سال ۱۴۰۲ چهارقلو زاییده است. |
| فراز |
نر |
--- |
به همراه فقه نرهای غالب توران هستند. فیروز نر دیگری است که برای زادآوری با ایران به اسارت درآمد |
| جمع |
۵ قلاده |
۸ قلاده |
۱۳ قلاده |
| سال |
ماده |
نر |
توله |
مجموع |
| تا تابستان ۱۴۰۳ |
۴ |
۵ |
۸ |
۱۳ فرد |
| ۱۴۰۱ |
۷ |
۲ |
۸ |
۱۷ فرد |
| ۱۴۰۰ |
۳ |
۲ |
۴ |
۹ فرد |