همشهری آنلاین: محمد خزاعی بعد از ۳ سالی که در سازمان سینمایی حضور داشته، همیشه از احوال بهتر سینمای ایران سخن گفته و اینکه فیلمهای اکران شده باعث رونق گیشه است، این مدیر اما در دیداری که با عوامل سینماشهر از مافیای سینما سخن گفته، مافیایی که البته از دهه ۷۰استفاده از این واژه به سبب اختلافات در سینما باب شد و ظهور کرد و حالا با گذشت ۳۰سال بهخاطر منابع غیررسمی که در سینما رخنه کرده، قدرت زیادی پیدا کرده است.
• رئیس سازمان سینمایی در بخشی از صحبت هایش از سالنسازیها و برنامه دولت سیزدهم در سینما عنوان میکند: افزایش تعداد سالنهای سینمای ایران به هزار سالن پیشبینی شده بود که در حال حاضر در آستانه ۹۰۰سالن هستیم و اگر دولت ادامه پیدا میکرد، در سال آینده ۱۰۰۰سالن به مردم تحویل داده میشد. خزاعی همچنین دربخش دیگری نیز میگوید: پیش از این نیز گفتهام که در سینمای ایران مافیا وجود دارد؛ به این معنا که گروه خاصی همیشه در تمامی حوزههای سینمایی مانند تولید، پخش، مجوزها و... وجود دارد که انحصار همهچیز را در دست میگیرند اما مؤسسه سینما شهر با شکستن این انحصار کمک شایانی به سینمای ایران کرد.
• بهگفته رئیس سازمان سینمایی مؤسسه سینما شهر موفق شد تا تمامی انحصار قیمتها را شکست و تجهیز سالن سینما که پیش از این کمتر از ۲.۵ تا ۳میلیارد تومان هزینه نداشت با ۳۵درصد قیمت در حال انجام است و یا سرورهایی که با انحصار قیمت گزافی داشتند با ۱۰۰میلیون تومان ارائه میشوند.
• خیلی سال است که در سینمای ایران از مافیای نقش فروشی، مافیای تولید و پخش و مافیای اکران صحبت میشود، اما مافیای سینمای ایران از آن زمان رنگ و شکل دیگری بهخودش گرفت که سرمایهگذاران خصوصی وارد سینما شدند، سرمایهگذارانی که کار و پولشان از منابعی چون نفت و بانکهای مختلف بود. زمانی سرمایههای مشکوک عنوانی بود که برای تولید برخی از فیلمها به واسطه حضور برخی سرمایهگذاران مینامیدند. سرمایههای مشکوکی منجر به پولشویی در سینما میشد.
آمدن سرمایهگذاران و برهم زدن معادلات فیلمسازی
• از اوایل دهه ۹۰ سرمایهگذاریهای کلان روی فیلمهای سینمایی شکل گرفت. این سرمایهگذاریها که عمدتاً در زمان خود رقمهای کلان را داشت، از سوی سرمایهگذاران معمولی بخش خصوصی در سینما امکان پذیر نبود. شاید بتوان دهه ۹۰ در سینمای ایران را دهه حضور پررنگ پولهای مشکوک در سینمای ایران دانست، جالب اینکه بخش عمدهای از سرمایهگذارانی که بودجههای کلانی را صرف ساخت فیلمهای سینمایی در این دهه کردند، هرکدام بعد از چند سال به جرم فساد اقتصادی دستگیر و راهی زندان شدند.
بازیگران انحصاری در سینما
• بعدها حضور انحصاری بازیگران چهره مافیای بازیگری را پررنگ کرد. مافیای نقش فروشی و مافیای بازیگران انحصاری در سینمای ایران هم جریانی است که این روزها بیشتر دیده میشود. قبلتر عنوان میشد که سینما اجازه ظهور ستاره جدید را نداده و تنها همان چهرههای قبلی را در فیلمهای مختلف میبینیم که میدرخشند. بسیار پیش آمده که بازیگری جوان در یک فیلم خوش بدرخشد اما پس از آن، حضورش کمرنگ و یا حتی محو میشود و یا آنکه در بدنه سینمای تجاری جا میافتد. زیرا مافیای سینمای ایران اجازه نمیدهد هر بازیگری پولساز شود. برخی نیز عنوان میکنند که بسیاری از بازیگران درآمدزا به شکل انحصاری در اختیار برخی از سازندگان فیلم هستند و با دستمزدهای میلیاردی برای صاحبان فیلم نیز درآمدزایی دارند.
انحصار در تولید، پخش و اکران
• بسیاری از کارگردانان در گفتوگوهایشان بهوجود چنین مافیایی در نظام اکران سینمایی اشاره کرده و نسبت به آن انتقاد داشتهاند. با وجود آنکه اکران، آخرین حلقه از چرخه صنعت فیلمسازی است اما نتیجه نهایی ساخت و تولید یک فیلم را رقم میزند. بارها عنوان شده که مافیای سینمایی در دست انحصارگرایانی است که مانع هر اقدامی برای ورود رقبا میشوند. بازار پخش و اکران را در دست دارند و بخش عمده فروش برای همین افراد است.