به گزارش همشهری‌آنلاین، عباس عراقچی وزیر پیشنهادی وزارتخانه امور خارجه در جلسه نوبت عصر روز یکشنبه ۲۸ مرداد ۱۴۰۳ صحن مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی برنامه و صلاحیت خود در اظهاراتی با گرامیداشت یاد و خاطره حسین امیر عبداللهیان وزیر پیشین امور خارجه، برنامه‌های خود برای تحقق ماموریت‌های ترسیم شده را تشریح کرد و گفت: اول، به برکت مولفه های قدرت در عرصه های مختلف، اکنون «تراز راهبردی ایران» در منطقه و فرامنطقه ارتقاء فوق العاده ای یافته است. دستگاه دیپلماسی باید این دستاورد را پاس بدارد، بر آن بیفزاید و فرصت های حاصل از آن را در جهت تامین منافع، امنیت ملی و پیشرفت اقتصادی، کشف و به ثروت ملی تبدیل کند.
وی در تشریح دومین محور برنامه کاری خود گفت: برای تولید ثروت، سیاست خارجی باید در مدار پیشرفت اقتصادی کشور قرار گیرد و همسو با اهداف برنامه هفتم توسعه حرکت کند. بدین منظور، تمامی ظرفیت‌های دیپلماسی برای کسب سهم شایسته از بازارهای جهانی، گشایش مسیرهای جدید، مانع‌زدایی، تسهیل‌گری و امیدبخشی به فعالان اقتصادی اعم از دولتی و خصوصی به کار گرفته خواهند شد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه وضعیت مرزها را به عنوان سومین محور برنامه کاری خود عنوان و در تشریح این محور اظهار کرد: مرزهای ما ضامن امنیت و آرامش ما هستند. در امتداد سیاست همسایگی بلاواسطه، و تلاش برای به حداقل رساندن اختلافات و پیونددهی زیرساختی با همسایگان در حوزه های مختلف، «دیپلماسی مناطق مرزی» را به عنوان ابتکاری جدید با بهره گیری از ظرفیت شهرها و استان های مرزی، پیش خواهیم برد. نقش و مشارکت مقامات محلی و نمایندگان محترم استان های مرزی در این مسیر برجسته خواهد بود.
عراقچی در ادامه و تبیین راهکار چهارم برنامه خود عنوان کرد: سیاست خارجی ما باید حضور فعال و اثرگذار در برابر امواج و حوادث منطقه ای و جهانی داشته باشد. این وظیفه ای است که مقام معظم رهبری در سخنرانی روز تنفیذ بر ما تکلیف فرمودند. وزارت امور خارجه دولت چهاردهم کنشگرانه، فعالانه و اثرگذار به ایفای نقش در عرصه های منطقه ای و جهانی خواهد پرداخت و هرگز منفعل نخواهد بود.
وی حسن همسایگی را به عنوان پنجمین محور کاری خود مطرح و تاکید کرد: سیاست حسن همسایگی همچنان با قوت به پیش خواهد رفت و تلاش می شود فرصت های عظیم سیاسی و اقتصادی در حوزه همسایگان به ثمربخشی منجر شوند.
وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهار کرد: چین، روسیه و دیگر کشورهایی که در زمان سختی و تحریم همراه ما بوده‌اند، قدرت‌های نوظهور و عرصه‌های جدید در آفریقا، آمریکای لاتین و شرق آسیا در اولویت روابط خارجی دولت چهاردهم قرار دارند.
عراقچی در مورد مناسبات با اروپا هم گفت: اگر اروپا رفتارهای نادرست و خصمانه خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران اصلاح کند، در فهرست اولویت های ما قرار خواهد گرفت و بالاخره، سیاست ما در مورد آمریکا، سیاست «مدیریت تخاصم» خواهد بود و نه «رفع تخاصم».
وی در تبیین ششمین محور کاری خود تصریح کرد که در رابطه با تحریم ها، سیاست ما بر اساس فرمایش مقام معظم رهبری در دیدار اخیر با نمایندگان محترم مجلس، متوجه خنثی سازی تحریم ها، و همزمان تلاش برای رفع آنها است. سیاست خارجی در زمینه خنثی سازی و بی اثرسازی تحریم ها در خدمت دولت خواهد بود.
عراقچی همچنین حال گفت که وزارت امور خارجه از تکلیف دیگر خود برای برطرف کردن تحریم ها نیز غفلت نخواهد کرد و با بهره گیری از تجربیات گذشته، در انجام این تکلیف نه تعجیل خواهد شد و نه به دام مذاکرات فرسایشی خواهیم افتاد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه تاکید کرد: در کمال دقت و امانت، و با استفاده از مجموعه توان سیاسی، فنی و حقوقی کشور، برای رسیدن به بهترین توافق تلاش خواهیم کرد، و بدیهی است که در هر مرحله «فصل الخطاب» مواضع قطعی نظام، قوانین مجلس و تدابیر و ارشادات مقام معظم رهبری خواهد بود.
وی در تشریح هفتمین محور کاری خود در مدیریت دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: دولت چهاردهم پیشبرد «دیپلماسی پارلمانی» و بهره‌گیریِ اثرگذار از ظرفیت کنشگری نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی را در جهت کسب و تثبیت منافع، قدرت و عزت ملی در عرصه‌ی روابط خارجی مجدانه پیگیری کرده و آن را تجلّی این بخش از فرمایشات رهبر انقلاب در آخرین دیدار با شما عزیزان می داند که فرمودند «مجلس می تواند وزن سنگینی به دولت بدهد، و دست دولت را پُر کند؛ لذا حضور شما در مسائل سیاسی و بین‌المللی و مسائل دیپلماسی مهم است».
عراقچی در توضیح محور هشتم برنامه خود، سربلندی ایران و ایرانی را«مرام دولت چهاردهم» عنوان کرد و گفت: ایرانیان خارج از کشور مورد حمایت کامل دولت چهاردهم خواهند بود. ما باید نگرانی ها و مشکلات آنها را رفع کنیم و استفاده از ظرفیت های سرشار آنها را، به خصوص در حوزه های اقتصادی و علمی، تسهیل کنیم.
راه را گم نخواهیم کرد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در تشریح محورهای برنامه کاری خود در صورت کسب رای اعتماد گفت: «دیپلماسی مقاومت» که برگرفته از «مکتب مقاومت» و محصول رشادت های شهید قهرمان حاج قاسم سلیمانی در طراحی «محور مقاومت» است، در کانون توجه سیاست خارجی دولت چهاردهم قرار خواهد داشت.
عراقچی تاکید کرد: ما راه را گم نخواهیم کرد و حمایت بی دریغ، پیوسته و همه‌جانبه از آرمان فلسطین و مقاومت لبنان، و دیگر جنبش های مقاومت که در مبارزه با سیاست های ظالمانه و جنایتکارانه ی رژیم صهیونیستی هستند، در راس برنامه های ما قرار خواهد داشت.
وی افزود: دولت چهاردهم، تمامی ظرفیت‌های سیاسی و دیپلماتیک خود را برای شناساندن اهداف محور مقاومت به افکار عمومی جهانی، جلب حمایت کشورهای منطقه، و به رسمیت شناخته شدن بازیگران محور مقاومت در صحنه بین‌المللی به عنوان جنبش‌های مردمی و آزادی‌بخش، به کار خواهد گرفت.
وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهار کرد: همه ما سخنرانی شمر زمانه و قصاب غزه را در کنگره آمریکا دیدیم. تشویق طولانی یک جنایتکار جنگی در واشنگتن و کف زدن های پی در پی باید درس‌آموز همه کسانی باشد که اندکی به آزادی خواهی و ادعاهای واهی حقوق بشری ایالات متحده امریکا خوشبین هستند.
به گزارش ایسنا، این بخش از صحبت‌های عراقچی مورد استقبال جمعی از نمایندگان مجلس قرار گرفت و آنها با سر دادن سوال شعار مرگ بر اسرائیل از اظهارات وزیر پیشنهادی امور خارجه استقبال کردند.
عراقچی اضافه کرد: صحنه حضور نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکا نشان داد که نبرد ما با نظام سلطه نبردی دائمی است و ذره‌ای نمی توان به غیر از خود، متکی و یا حتی امیدوار بود. باید باور داشت که با دشمنان قسم خورده‌ای سر و کار داریم که نه تنها کودکان و زنان و مردان بی‌گناه را قتل عام می کنند، بلکه انسانیت و شرافت را هم به مسلخ می برند و ابایی ندارند که در برابر دادگاه تاریخ و قضاوت جهانی بایستند و بی شرمانه برای جنایت و جنایتکار کف بزنند.
وی در ادامه به بیان توضیحاتی درباره اظهارات نمایندگان مجلس پرداخت و گفت: برجام هر چه که بود این نکته را نمی‌توان از نظر دور داشت که وقتی رئیس جمهور فعلی آمریکا آقای بایدن سر کار آمد و درخواست کرد که آمریکا به برجام بازگردد و برجام احیا شود تصمیم نظام این بود که با حفظ مواضع قطعی نظام و در چارچوب اقدام راهبردی به این درخواست پاسخ داده شود؛ لذا در فروردین ۱۴۰۰ مذاکرات احیای برجام در چارچوب مواضع قطعی نظام که خود مقام معظم رهبری مشخص فرمودند آغاز شد؛ وقتی که آمریکا اظهار تمایل کرد که به برجام بازگردد مقام معظم رهبری در سخنانی عمومی شروطی را گذاشتند و خود ایشان از آن شروط به عنوان مواضع قطعی نظام یاد کردند که معروف شد به مواضع قطعی نظام و قانون اقدام راهبردی نیز همان زمان تصویب شده بود.
وزیر پیشنهادی امور خارجه افزود: وقتی که من در فروردین ۱۴۰۰ مذاکرات احیای برجام را طراحی کردم، در چارچوب مواضع قطعی نظام و با توجه به قانون اقدام راهبردی بود. من نظر و پایبندی عملی خود را نه الان بلکه در فروردین ۱۴۰۰ به قانون اقدام راهبردی نشان دادم. مذاکرات احیای برجام که ۶ دوره از آن را من انجام دادم در چارچوب قانون اقدام راهبردی و در چارچوب مواضع قطعی نظام صورت گرفت؛ در دور دوم آن مذاکرات مقام معظم رهبری خطاب به من و تیم مذاکره کننده در یک سخنرانی عمومی فرمودند که حسبنا الله بگویید و جلو بروید.
عراقچی تاکید کرد: بنابراین سیاست ما همچنان همان خواهد بود؛ سیاست احیای برجام توسط دولت شهید رئیسی ادامه پیدا کرد و مذاکرات ناتمام من توسط برادر عزیزم دکتر علی باقری در دولت شهید رئیسی ادامه پیدا کرد و هنوز نیز به گفته وزارت امور خارجه در طول این سال‌ها همچنان ادامه داشته و دو مرتبه تا مرز توافق نهایی پیش رفته و به دلایلی که من مطلع نیستم انجام نشده است. تقریباً همین دو ماه پیش بود که وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم بیانیه مشترکی در وین با دو کشور چین و روسیه امضا کردند و آمریکا را به بازگشت به برجام دعوت کردند.
وی با اشاره به انتشار ویدئویی از یکی از گفت‌وگوهای تلویزیونی خود از مانیتورهای مجلس حین بیان اظهارات امیرحسین ثابتی نماینده مردم تهران در مخالفت با او گفت: این فیلمی که از بنده نشان داده شد برای من خیلی جای تعجب بود چرا که سند افتخار من است؛ در جمله آخری که در این فیلم به کار بردم، گفته‌ام که ترامپ توان از بین بردن برجام را ندارد و نگفتم که ترامپ از برجام خارج نمی‌شود و همین اتفاق هم افتاد؛ وقتی آمریکا از برجام خارج شد دو مرتبه تلاش کردند و به شورای امنیت قطعنامه بردند تا برجام را از بین ببرند اما در هر دو بار شکست خوردند؛ سابقه نداشته که آمریکا در شورای امنیت قطعنامه‌ای برده باشه و با ۱۳ رای مخالف و دو رای موافق شکست خورده باشد و این موضوع دو مرتبه تکرار شد. بنابراین مذاکره برای رفع تحریم‌ها در هر شکل و قالبی که باشد سیاست جمهوری اسلامی ایران بوده است و در دولت شهید رئیسی نیز ادامه پیدا کرد.
وزیر پیشنهادی امور خارجه ادامه داد: مجموعه مذاکراتی که برای رفع تحریم‌ها بود الان نیز در فرمایش رهبری در دیدار نمایندگان مجلس وجود دارد؛ ایشان به صراحت فرمودند که اولویت ما خنثی‌سازی تحریم‌ها است ولی ما می‌توانیم تحریم‌ها را با استفاده از ابزارهای شرافتمندانه رفع کنیم؛ بنابراین این تکلیف وزارت امور خارجه دولت چهاردهم خواهد بود. ماموریتی که ایشان تعریف فرمودند که مذاکرات رفع تحریم‌ها با ابزارهای شرافتمندانه و به شکل عزتمندانه و شرافتمندانه پیگیری شود و ما ان‌شاءالله این را طراحی خواهیم کرد و همانطور که در کمیسیون‌ها قول دادم این کار را با تعامل و همفکری مجلس محترم شورای اسلامی قطعاً انجام خواهیم داد و قبل از اینکه اقدامی صورت بگیرد به یک اجماع و درک مشترک خواهیم رسید.
عراقچی همچنین گفت: درباره برادر عزیزم شهید فخری زاده مسائلی ذکر شد؛ من تا مدت‌ها بعد از شهادت عزادار ایشان بودم چرا که ما در برجام از نزدیک با هم کار کردیم و هیچکس با شهید فخری‌زاده به اندازه من در مذاکرات برجام محشور نبود؛ نمی‌خواهم و نمی‌توانم وارد جزئیات آن شوم ولی همان مدال و نشانی که ما گرفتیم شهید فخری‌زاده هم گرفت اما به دلیل ماهیت و شرایط کارش در اتاق پشتی.
وی با بیان اینکه من به همه منتقدینی که سوالاتی را مطرح کردند احترام می‌گذارم و آماده هستم که با منتقدین محترم حتماً تعامل داشته باشیم، خطاب به امیرحسین ثابتی نماینده مجلس که در مخالفت با او سخن گفت، اظهار کرد: آقای ثابتی! من نمی‌گویم که مرگ بر وطنی که هم وطنم عراقچی است بلکه می‌گویم جانم فدای وطنی که به منتقد دولت اجازه می‌دهد بدون لکنت صحبت کند و حتی ولایت پذیری مجلس را زیر سوال ببرند؛ من به همه منتقدان خود احترام می‌گذارم.
به گزارش ایسنا، پیشتر ثابتی در شبکه ایکس نام عباس عراقچی را در کنار بنی‌صدر آورده بود.
عراقچی تاکید کرد: در محیط سیال و متغیر نظام بین‌الملل و با وجود بازیگران دولتی و غیر دولتی دارای منافع متمایز آینده با عنصر عدم قطعیت آشفتگی و غافلگیری دچار است؛ لذا شناخت دقیقی از روندها و پیش بینی از آینده و همچنین تلاش برای دفع تهدیدها ضرورتی اجتناب ناپذیر محسوب می‌شود.
وزیر پیشنهادی امور خارجه برخی «بایدها» در روابط خارجی را نیز برشمرد و گفت: اگر می خواهیم در برابر تهدیدات بایستیم و کانون های خطرآفرین را خنثی کنیم و از فرصت ها بهره ببریم؛ اگر می خواهیم مرزها، هویت، استقلال و آزادی ایران عزیز در امنیت باشند؛ اگر می خواهیم هزینه تقابل با ایران را افزایش دهیم؛ اگر می خواهیم قدرت های بزرگ با ما با احترام و از موضع برابر گفتگو کنند؛ اگر می خواهیم اقتدار بین المللی خود را افزایش دهیم و اگر می‌خواهیم قدرت‌های بزرگ با ما با احترام و از موضع برابر گفتگو کنند و اگر می‌خواهیم اقتدار بین‌المللی خود را افزایش دهیم و اگر می‌خواهیم با تعامل با دیگر کشورها قدرتمند عمل کنیم، باید عزتمندانه، حکیمانه و مصلحت اندیشانه با جهان تعامل کنیم و باید آگاهانه به استقبال از تغییرات در نظام بین الملل برویم و از تمامی فرصت ها استفاده کنیم؛ باید همگان از دوقطبی های کاذب و هزینه ساز در سیاست خارجی فاصله بگیریم و دغدغه اصلی ما تنها سربلندی ایران و اسلام باشد.
وی تاکید کرد: اعتقاد راسخ دارم که وفاق ملی بزرگترین سرمایه و پشتوانه سیاست خارجی است و اگر به فضل الهی مورد اطمینان نمایندگان مجلس قرار بگیرم به سهم خود برای تحقق و تعمیق این وفاق از طریق تعامل فعالانه و برادرانه با تمام ارکان نظام به ویژه مجلس محترم شورای اسلامی تلاش خواهم کرد؛ این فرصتی است که خداوند متعال و مردم ما برای ما فراهم کردن و من مصمم هستم که از آن برای خدمت به کشور عزیزمان استفاده کنم.
وزیر پیشنهادی امور خارجه عنوان کرد: اگر بخواهم سیاست خارجی دولت چهاردهم را در یک فراز خلاصه کنم، عبارت خواهد بود از «بسترسازی برای افزایش ثروت، قدرت و منزلت جمهوری اسلامی ایران». ما در تعامل با نظام بین‌الملل بر روی همان سکوی معرفتی خواهیم ایستاد که امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب از فراز آن ط بین‌الملل را نظاره می‌کردند و می‌کنند. ما نه دلخوش به لطف دیگران هستیم، و نه در انتظار تغییرات در سیاست دیگران می مانیم. ما نه به دست و زبان کسی چشم دوخته‌ایم و نه به تغییرات افراد در عرصه جهانی دل بسته ایم. سیاست خارجی ما عرصه خوداتّکایی، درون زایی و برونگرایی است.
عراقچی اظهار کرد: ما در تعقیب منفعت، امنیت و عزّت سرزمین و مردم خود با دنیا تعامل خواهیم کرد، به تعمیق دوستی ها، بهره مندی از رقابت ها و مدیریت تخاصم‌ها خواهیم پرداخت و در برابر زیاده خواهی ها، عناد ورزی ها، تلاطم ها و طوفان ها خواهیم ایستاد و هراسی به دل راه نخواهیم داد.
وی خطاب به نمایندگان گفت: اگر به عنوان وزیر امور خارجه به اینجانب اعتماد کردید، من، سید عباس عراقچی، سرباز ولایت، وزیر دولت، پاسخگوی مجلس و حافظ منافع ملت و نماینده شایسته آنان در خارج از کشور خواهم بود.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در پایان تاکید کرد: همان طور که در میدان دفاع مقدس از وجب به وجب خاک ایران دفاع کردیم، در میدان دیپلماسی نیز از ذره ذره منافع، امنیت و عزت این مرز و بوم دفاع خواهم کرد. عهد می‌بندم که «برای ایران» هر کجا لازم باشد جان و هر کجا لازم باشد آبروی خود را در طبق اخلاص قرار دهم.