همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: اخیرا، فرهاد حسینی طایفه، عضو هیات علمی پژوهشکده محیط‌زیست و توسعه پایدار مطالعه‌ای در مورد جوجه‌اوری در این جزایر ایرانی انجام داده که داده‌های آن نشان می‌دهد برای حفاظت از پرندگان این جزایر را کماکان باید خالی از سکنه نگه داریم چرا که پرندگان روی امنیت این جزایر حساب باز کرده‌اند. جزایر غیر مسکونی خلیج‌فارس به واسطه قرار گرفتن در آب‌های کم‌عمق و سرشار از مواد غذایی ارزش فزاینده‌ای یافته‌اند ولی در عین حال این زیستگاه‌ها از لحاظ بوم‌شناختی بسیار آسیب‌پذیرند و به شدت در معرض مداخلات انسانی، فشار توسعه و خطرات ناشی از آلودگی نفتی قرار دارند. آشیانه‌سازی و تخم‌گذاری گونه‌های مختلف پرندگان آبزی از فروردین‌ها آغاز می‌شود و جوجه‌ها پس از رشد و پروازی شدن تا پایان تابستان جزایر را ترک کرده و به سوی زیستگاه‌های زمستان‌گذران مهاجرت می‌کنند.
طبقه دوم جهان برای پرندگان مهاجر کجاست؟
جزایر ایرانی خلیج فارس به‌دلیل نقش کلیدی در روند تکامل تولید مثلی برخی از پرندگان آبزی مهاجر علاوه بر قرار گرفتن در زمره مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، در فهرست ۱۰۵ گانه مناطق مهم پرندگان (IBA) با دارا بودن معیارهای مندرج در طبقه دوم قرار دارند. طبقه ۲ مناطقی هستند که به هنگام تولید مثل، مهاجرت و زمستان گذرانی محل تجمع شمار قابل ملاحظه‌ای از پرندگان هستند. با توجه به قرار گرفتن این جزایر در معرض تهدیدات محیط‌زیستی، تعیین وضعیت موجود و پیش بینی شرایط آینده به منظور پایش زیست محیطی این جزایر ضروری است.
جمعیت پرندگان جوجه‌آور
۲۰۰ هزار جفت پرنده آبزی در ۱۱ گونه
گونه‌های شاخص و تعداد آشیانه‌ها:
پرستوی دریایی پشت تیره
۱۱۱.۶ هزار آشیانه (۵۵درصد از کل پرندگان جزایر ایرانی خلیج فارس)
پرستوی دریایی کاکلی کوچک
۶۲ هزار آشیانه (۳۰ درصد از کل پرندگان جوجه‌آور)
سلیم خرچنگ‌خوار
بیش از ۲۰ هزار آشیانه (۵۰ درصد از جمعیت جهانی این گونه در خلیج فارس جوجه‌آوری می‌کنند)
مهمترین جزایر غیر مسکونی برای جوجه‌آوری
بنی فارور (هرمزگان) : ۶۸.۷ هزار آشیانه (۴ گونه)
نخیلو (بوشهر) : ۴۹.۸ هزار آشیانه (۶ گونه)
قبر ناخدا و دارا (خوزستان)
ام‌الگرم و خان (بوشهر)
شیدور (هرمزگان)
مخاطرات پرندگان مهاجر در جزایر غیرمسکونی
تخریب زیستگاه‌ها
گردشگری ناپایدار
تغییر کاربری اراضی
ورود گونه‌های غیر بومی
آلودگی‌های نفتی
اقدامات پیشنهادی:
پایش زیست‌محیطی
مدیریت بومی جزایر
گردشگری پایدار
حفاظت مشارکتی