به گزارش همشهری آنلاین به نقل از کیهان، روزنامه هممیهن در تیتر نخست خود با عنوان «سهم اصـلاحطلبان در پیروزی پزشکیان» نوشت: «با معرفی کابینه چهاردهم، بحث در باب نقش اصلاحطلبان در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات به محافل مختلف اصلاحطلبی بازگشته است. برخی مصرانه بر این عقیده پافشاری میکنند که اصلاحطلبان و در رأس آن سیدمحمد خاتمی نقش کمرنگی در پیروزی پزشکیان داشتهاند و برای آن، به برخی مطالعات کمّی، ارجاع میدهند. مهم است که چه تصویری از آنچه رخ داده داشته باشیم. اهمیت این بحث نه برای امروز که برای آینده است تا نقش نیروهای سیاسی در شکلگیری تحولات مهم اجتماعی- سیاسی ارزیابی شود. بر همین اساس، پرسش این است که سهم اصلاحطلبان در پیروزی پزشکیان در انتخابات چقدر بود؟ بر اساس نظریات موجود، بهخوبی میتوان نقش اصلاحطلبان در افزایش مشارکت و پیروزی پزشکیان را توضیح داد. مجموعه اصلاحطلبان، و در رأس آن سیدمحمد خاتمی، با حمایت زودهنگام از مسعود پزشکیان و تشکیل ستادهای انتخاباتی برای او در سراسر کشور، پیامی به همگان ارسال کردند که با سازماندهی اصلاحطلبان، پزشکیان شانس پیروزی دارد.
آنها بهدلیل سازمان و تشکیلاتی که در سرتاسر کشور دارند، در مدتزمان کوتاهی توانستند به شکلگیری ستادهای پزشکیان در سرتاسر کشور کمک کنند. علاوهبر این، حضور فعال اصلاحطلبان در انتخابات، در کنار حمایت چهرههایی نظیر محمدجواد ظریف، از همان روزهای اول، باعث شد آستانه بسیاری از افراد برای میزان مشارکت پر شود و این انتظار در بسیاری از افراد ایجاد شد که مردم در انتخابات مشارکت خواهند کرد؛ آنچنان که تا قبل از مرحله اول برخی تصور میکردند مشارکت بیش از ۵۰ درصد خواهد شد.
حمایت زودهنگام جبهه اصلاحات و سیدمحمد خاتمی از مسعود پزشکیان یک «وضعیت سیاسی» ایجاد کرد که منجر به ۳ اتفاق مهم شد: اول پر شدن آستانه افراد؛ دوم افزایش انتظارات نسبت به مشارکت بالای مردم؛ و سوم نمایش سازمانیافتگی؛ امری که بر اساس نظریات شیلینگ، تیلی و گرانووتر، منجر به کنش جمعی و افزایش مشارکت انتخاباتی شد. اما در کنار نظریات کنش جمعی، اعداد نظرسنجیها نیز نقش اصلاحطلبان در انتخابات را آشکار میکنند. بر اساس نظرسنجی ایسپا یک روز پیش از اعلام صلاحیتها، فقط ۲/۷ درصد از کسانی که قصد شرکت در انتخابات داشتند به مسعود پزشکیان رأی میدادند و مجموع آرای نامزدهای میانهرو و اصلاحطلب ۵/۶ درصد بود. با اعلام نتایج تأییدصلاحیتها و در نظرسنجیای که سه روز پس از آن توسط ایسپا انجام شد، محبوبیت پزشکیان از ۲/۷درصد به ۱۳/۷درصد رسیده بود! اما در فاصله ۳روزه چه اتفاقی افتاد که رأی پزشکیان ۱۱درصد افزایش پیدا کرد؟ اتفاق اول آن بود که پزشکیان تنها نامزد تأییدصلاحیت شده بود؛ در نتیجه کسانی که قصد داشتند در انتخابات به چهرههایی نظیر جهانگیری، لاریجانی یا همتی رأی دهند حالا تصمیم گرفته بودند به او رأی دهند؛ امری که احتمالاً منجر به رشد محبوبیت او به ۶/۵درصد شده بود. اما این فاصله تا ۱۳/۷درصد چگونه پر شد؟ تنها اتفاق دیگری که در این مقطع سهروزه رخ داده بود، حمایت جبهه اصلاحات و سیدمحمد خاتمی از مسعود پزشکیان در این مقطع زمانی بود. این نقطه شروعی که به جهش پزشکیان در ادامه رقابتهای انتخاباتی کمک شایانی کرد.
آنچه تأثیر قطعی و نهائی بر پیروزی مسعود پزشکیان گذاشت، مشارکت ۱۰ تا ۱۵درصدی مردمی است که در دور اول در انتخابات شرکت نکرده بودند اما در دور دوم در انتخابات شرکت کردند و عمدتاً به پزشکیان رأی دادند؛ بخش قابلتوجهی از این رأیدهندگان، در دور اول نه پزشکیان را انتخاب کردند و نه دعوت اصلاحطلبان برای شرکت در انتخابات را پذیرفتند. بسیاری از این افراد، با واسطه یا بیواسطه به نیروهای پیشروی اصلاحات مرتبط هستند و طبیعتاً اگر اصلاحطلبان در انتخابات نبودند، آنها نیز به طریق اولی در انتخابات شرکت نمیکردند و این رشد ۱۰ تا ۱۵درصدی در انتخابات رقم نمیخورد.
در تحلیل نتایج انتخابات، نقش این ۱۰ تا ۱۵درصد و نسبتشان با جریان اصلاحات را باید مدنظر قرار داد. لذا حضور آنها را در امتداد حضور اصلاحطلبان و در رأس آن سیدمحمد خاتمی باید تحلیل کرد. آنچه تاکنون ذکر شد، درخصوص نقش مؤثر اصلاحطلبان در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات بود؛ اما در این میان نباید از نقش خود پزشکیان غافل شد. او فردی است با باورها و تفکر اصلاحطلبی که صادقانه و شجاعانه با مردم حرف میزند و سخنش به دل مینشیند. حمایت جبهه اصلاحات از او، بیانگر مشی اصلاحطلبی اوست. اما ویژگیهای شخصیتی او نیز بهنحوی که به پیروزی او در انتخابات کمک کرد. او خاکی و مردمی است و همهفهم سخن میگوید؛ زمانی که سخن میگوید صداقت، که این روزها در میان بسیاری از سیاسیون کمتر دیده میشود، در کلامش موج میزند. مجموع ویژگیهای او بیتردید بر پیروزیاش مؤثر بود. اگر اصلاحطلبان از کسی حمایت میکردند که فاقد این ویژگیها بود، احتمال توفیقشان خیلی کم میشد.