بقعه سلطان (محمود شاه) بندر آباد رستاق یکی از مجموعه‌های تاریخی شهرستان اشکذر در استان یزد است که به عنوان نماد معماری اسلامی معرفی می‌شود. نکته جالب این بقعه این است که تا همین چند سال پیش در زیر ریگ‌های روان کویری مدفون شده بوده ولی چند سال پیش، از زیرخاک بیرون آورده شده و مرمت شد.

به گزارش همشهری ‌آنلاین فیلمی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که راوی از یک رسم قدیمی به نام «شاخ به شاخ» که ۱۰ روز قبل از محرم در یزد برگزار می‌شود، صحبت می‌کند. برای نشان دادن این رسم اهالی به یک لوکیشینی رفتند که زیبایی و قدمت آن خیلی‌ها را متعجب کرد؛ لوکیشن فیلم همان بقعه سلطان در بندر آباد است که برای بسیاری افراد ناشناخته مانده.
این مجموعه تاریخی ارزشمند در روستایی به نام بندرآباد واقع‌شده است و با وجودی که معماری منحصر به فردی دارد، این روزها چندان مورد توجه نیست.


مجموعه سلطان محمود در بندرآباد در فاصله۶ کیلومتری یزد توسط شیخ تقی الدین دادا محمد (شیخداد) یکی از عرفا و صوفیان نامدار در اواسط قرن هفتم ساخته شد. قدمت این مجموعه که به ۸۰۰سال پیش می‌رسد که به‌مرورزمان، در زیر ریگ‌های روان کویری مدفون شده بوده ولی چند سال پیش، از زیرخاک بیرون آورده شده و مرمت شد.
در مجموعه سلطان بندرآباد محرابی به چشم می‌خورد که طرفین آن دو اتاق کوچک با تزئینات کاشی فیروزه‌ای وجود دارد. آثار و قبور متعددی هم هست که محل دفن عده‌ای از مشایخ سلسله دادایی است از جمله سلطان محمود شاه فرزند شیخ تقی‌الدین دادا. سنگ‌قبرهای به کار رفته برای قبور این بنا ازلحاظ هنرهای حجاری، طراحی و خوشنویسی بسیار قابل توجه است.


این بنا از جهت نقشه ساختمانی و طرز بنا شباهت کاملی به مسجد دارد. در مسجد آن، منبری از کاشی معرق ۶ ضلعی فیروزه‌ای مزین به نقوش اسلیمی، گره و خط ثلث دیده می‌شود که ازنظر هنری، شبیه آن را در هیچ جای استان یزد نمی‌توان دید. این مجموعه، از طاق و تویزه‌هایی با خشت و گل بنا شده و شامل خانقاه، مسجد جامع، حسینیه، آب‌انبار، برج حفاظتی و مقبره می‌شود که در حصار و بارو محفوظ شده.
در جنوب صحن مجموعه، صفه‌ای با طول ۱۱ متر ساخته شده و در داخل مسجد و بین ۲ اتاق آن هم یک محراب مزین به کاشی‌های فیروزه‌ای قرار دارد؛ گنبد بنا نیز از داخل با کاشی‌های ۶ ضلعی فیروزه‌ای و حواشی معرق پوشیده شده است.
مجموعه بندر آباد به جهت واقع‌ شدن در درون بارو و حصار کهن به همراه دیگر عناصر معماری از اندام‌های اصلی و ساختارهای بافت روستا محسوب می‌شود.


بی‌توجهی به این مجموعه سبب شده تا مردم و به خصوص گردشگران ایرانی و خارجی آشنایی کاملی نسبت به این بنای فاخر نداشته باشند و در سفر خود به شهرستان اشکذر، سر سری از کنار آن عبور کنند در حالی که چنین بقعه‌ای می‌تواند در جذب گردشگران به منطقه رستاق تاثیر مثبتی داشته باشد و موجب آبادانی بیشتر این منطقه گردشگری شود.

فیلم را اینجا ببینید: