همشهری آنلاین – گروه سیاسی: اگرچه فعالیتهای تروریستی گروهکهای تجزیهطلب در منطقه اقلیم کردستان طی دهههای گذشته همواره بهعنوان یکی از مهمترین محورهای رایزنی مقامهای ایران و عراق مطرح بودهاست، اما از مهرماه ۱۴۰۱ این موضوع به اصلیترین مطالبه امنیتی ایران از عراق تبدیل شد.
بهدنبال اغتشاشات پاییز ۱۴۰۱ و نقشآفرینی مخرب و تروریستی گروهکهای تجزیهطلب در مسیر ایجاد آشوب و ناامنی در کشور و بهویژه استانهای شمالغرب کشور، پیگیریهای سیاسی – امنیتی بهمنظور مقابله موثر با فعالیتهای تروریستی این گروهکها وارد فاز تازهای شد.
از اواسط مهرماه ۱۴۰۱ بود که بهدنبال ناتوانی طرف عراقی در کنترل فعالیت تروریستها در منطقه اقلیم کردستان این کشور، رشته عملیاتهایی با نام «ربیع» علیه اهداف تروریستی در شمال منطقه اقلیم کردستان عراق ازسوی نیرویزمینی سپاهپاسداران انجام شد؛ عملیاتهایی که بیشاز هر چیز از عزم ایران برای مقابله با تهدیدهای تروریستی موجود دراین منطقه حکایت داشت.
تاکید ایران بر ادامه عملیات نظامی علیه تروریستها در منطقه اقلیم کردستان در نهایت به امضای موافقتنامه امنیتی ایران و عراق در آخرین روزهای اسفندماه سال ۱۴۰۱ انجامید؛ توافقنامهای که اگرچه اجراییسازی آن طی سالهای اخیر با فراز و فرودهای مختلفی همراه بود، اما اکنون بهنظر میرسد بستر مناسبی برای اجرای تمام و کمال این موافقتنامه ازسوی طرف عراقی مهیا شدهاست.
تاریخ امضا: ۲۸ اسفندماه ۱۴۰۱
محل انعقاد توافقنامه: بغداد، با حضور محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق
طرف ایرانی: علی شمخانی، دبیر وقت شورایعالی امنیتملی
طرف عراقی: قاسم الاعرجی، مشاور شورای امنیت ملی عراق
محورهای موافقتنامه:
- خلعسلاح کامل گروهکهای تروریستی مستقر درمنطقه اقلیم کردستان عراق
- انتقال اعضای گروهکهای تروریستی به کمپهای ویژه
- دور کردن تروریستها تجزیهطلب از مرزهای شمالغرب ایران
- تحویل دادن افراد تحت تعقیب عضو گروهکهای تروریستی به ایران
- اسقرار نیروهای نظامی حکومت مرکزی عراق در مناطق مرزی ایران و اقلیم کردستان عراق
- جلوگیری نیروهای دولت مرکزی عراق از ورود عوامل تروریستی به خاک ایران
از آشوبسازی تا خلعسلاح
۲۸ شهریورماه ۱۴۰۱
بهدنبال فوت مهسا امینی، گروهکهای تروریستی با سوءاستفاده از فضای احساسی ایجاد شده در سطح افکارعمومی ایران، با دادن بیانیههای مختلف مردم به اغتشاش و اعتراض خیابانی تشویق کردند.
۲ مهرماه ۱۴۰۱
مقر تروریستهای ضدایرانی مستقر در اقلیم شمال عراق، با حملات توپخانهای قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) نیروی زمینی سپاهپاسداران مورد هدف قرار گرفت.
۶ مهرماه ۱۴۰۱
قرارگاه حمزه سیدالشهدا نیروی زمینی سپاه پاسداران پیش با موشکهای نقطهزن و پهپادهای انتحاری، چند مقر تروریستهای تجزیهطلب را در شمال اقلیم عراق مورد هدف قرار داد.
۷ مهرماه ۱۴۰۱
نیروی زمینی سپاه پاسداران در اطلاعیهای اعلام کرد: عملیات علیه مقرهای شمال عراق تا خلعسلاح تروریستها ادامه مییابد.
۹ مهرماه ۱۴۰۱
قرارگاه حمزه سیدالشهدا نیروی زمینی سپاهپاسداران بار دیگر مواضع تروریستهای تجزیهطلب در اقلیم کردستان عراق را هدف قرار داد.
۱۴ مهرماه ۱۴۰۱
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه وقت در گفتوگوی تلفنی با همتای عراقی خود، تاکید کرد که ایران تداوم تجاوزها و اقدامهای تروریستی گروهکها را تحمل نخواهد کرد.
۲۳ آبانماه ۱۴۰۱
قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بار دیگر برخی مقرهای استقرار گروهکهای تجزیهطلب در اقلیم کردستان عراق را مورد هدف قرار داد.
۱ آذرماه ۱۴۰۱
نیروی زمینی سپاهپاسداران دور جدید حملات خود علیه گروهکهای تروریستی مستقر در اقلیم کردستان عراق را آغاز کرد.
۱۴ آذرماه ۱۴۰۱
دو تیپ از نیروهای مرزبانی کشور عراق با همه تجهیزات نظامی به مرزهای عراق با ترکیه و ایران اعزام شدند.
۲۸ اسفندماه ۱۴۰۱
توافقنامه امنیتی ایران و عراق بهمنظور خلعسلاح گروهکهای تروریستی حاضر در منطقه اقلیم کردستان عراق در حضور نخستوزیر عراق امضاء شد.
۸ خردادماه ۱۴۰۲
قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق هشتم در سفر به تهران با علیاکبر احمدیان، دبیر شورایعالی امنیت ملی گفتوگو کرد؛ دیداری که نحوه اجرای توافقنامه امنیتی دو کشور از مهمترین محورهای آن بود.
۲۳ شهریورماه ۱۴۰۲
با نزدیک شده به ضربالاجل تعیین شدە در توافق امنیتی ایران و عراق(۲۸ شهریورماه) گروهکهای تروریستی از مرزهای مشترک ایران و اقلیم کردستان عقبنشینی کردند.
۸ مهرماه ۱۴۰۲
یک عضو پارلمان عراق اعلام کرد که براساس توافق دوجانبه امنیتی تهران و بغداد، روند خلع سلاح و پاکسازی مقر تروریستهای تجزیهطلب در نزدیک مرز ایران به ۲۰ مقر رسیدهاست.
۹ مهرماه ۱۴۰۲
قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق برای دومینبار طی سال ۱۴۰۲ و چند روز پس از ۲۸ شهریورماه، بهعنوان پایان مهلت اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق، در راس هیاتی وارد تهران شد. رایزنی درباره تکمیل روند اجراییسازی این توافقنامه، دستورکار اصلی این سفر بود.
۲۰ مهرماه ۱۴۰۲
قاسم الاعرجی، مشاور امنیتملی عراق در دیدار با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه وقت ایران در بغداد، تاکید کرد دولت عراق در عالیترین سطح اجرای توافقنامه امنیتی تهران – بغداد را دنبال میکند.
۱۱ اسفندماه ۱۴۰۲
منابع خبری عراق گزارش دادند وزارت کشور عراق دستور ابطال گذرنامه مصطفی هجری، مدیر اجرایی حزب دمکرات کردستان ایران را صادر کرده است.
۲۶ اسفندماه ۱۴۰۲
عبدالامیر الشمری، وزیر کشور عراق اعلام کرد که نیروهای عراقی کنترل پایگاههای گروهکهای تروریستی نزدیک به مرزهای ایران را بهدست گرفتند.
۱۲ فروردینماه ۱۴۰۳
دولت عراق تابعیت و گذرنامه ۶ نفر دیگر از سرکردگان گروهکهای تروریستی مستقر در اقلیم کردستان عراق را ابطال کرد.
۴ اردیبهشتماه ۱۴۰۳
در جریان دیدار علیاکبر احمدیان، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران و قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق در حاشیه اجلاس امنیتی سنپترزبورگ، دو طرف ضمن مرور روند اجرای توافق امنیتی ایران و عراق، توافق کردند کمیتههای فرعی و عالی هرچه زودتر تشکیل جلسه دهد.
۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳
نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق در دیدار با رهبر معظم انقلاب در تهران، بر آمادگی و تمایل عراق و اقلیم کردستان جهت پیشبرد روابط همه جانبه با جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد.
۲۵ خردادماه ۱۴۰۳
مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کردستان عراق در دیدار با علی باقری، سرپرست وزارت خارجه ایران در اربیل بر سودمند بودن برقراری امنیت و آرامش در منطقه برای همگان تاکید کرد.
۴ تیرماه ۱۴۰۳
محمد عبدالوهاب سکر، فرمانده مرزبانی عراق اعلام کرد نیروهای مرزبانی این کشور بسیاری از مناطقی در اربیل که از سال ۱۹۹۱ نیروهای عراقی در آن حضور نداشتند را در دست گرفتند تا بسیاری از مشکلات امنیتی میان عراق و ایران رفع شود.
۹ مردادماه ۱۴۰۳
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق در دیدار با رئیسجمهور ایران ضمن دعوت از مسعود پزشکیان برای سفر به عراق، بر تسریع همکاریهای دوجانبه بهمنظور اجرای توافقهای موجود تاکید کرد.
۱۰ مردادماه ۱۴۰۳
نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق در جریان دیدار با رئیسجمهور و دیگر مقامهای ارشد ایرانی در تهران، بر تقویت همکاریها میان بغداد و اربیل با تهران تاکید کرد.
۱۵ شهریورماه ۱۴۰۳
گروهک تروریستی کومله ازسوی دولت عراق خلع سلاح کامل و به کمپهای درنظر گرفته شده منتقل شدند.