همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: استقامت مریخنورد ناسا که با مأموریت مریخ ۲۰۲۰ در ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۰ پرتاب شد، در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ فرود آمد. این هلیکوپتر نبوغ را در شکم خود حمل کرد. اگرچه مأموریت نبوغ به پایان رسیده، اما استقامت از مارس ۲۰۲۴ همچنان عملیاتی است.
قانعکنندهترین نمونه برای وجود حیات
کیتی استک مورگان، معاون دانشمند پروژه مسئول مریخنورد که در آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا در پاسادنا، کالیفرنیا کار میکند میگوید: ما نمیتوانیم بگوییم نشانههای ما حتماً نشانههای زندگی است. اما نمونههای ما قانعکنندهترین نمونههایی هستند که تاکنون پیدا کردهایم.
مریخنورد با نام مستعار پرسی، این نشانه بالقوه حیات را در اواسط ژوئیه نشان داد. این روبات روی یک سنگ مایل به قرمز در محلی به نام آبشار چیاوا را سوراخ کرده بود.
شناسایی مولکولهای آلی
کن فارلی، دانشمند پروژه، کشف پرسی را در ۲۵ ژوئیه در دهمین کنفرانس بینالمللی مریخ در پاسادنا به اشتراک گذاشت. او در مؤسسه فناوری کالیفرنیا کار میکند.
این اولین نشانه وجود مواد آلی در مریخ نیست. مریخنورد کنجکاوی در سال ۲۰۱۴ مولکول های آلی را شناسایی کرد. این مریخ نورد در حال بررسی سنگ ها در محلی به نام دهانه گیل بود. استک مورگان میگوید، اما از زمانی که پرسی سه سال پیش در دهانه جزرو فرود آمد، دانشمندان برای شناسایی مواد آلی تلاش کردند. آن محل فرود یک دریاچه باستانی و خشک شده بود.
بیشتر بخوانید:
کشف لکههای سیاه و سفید
لکههای سفید کوچک با لبههای سیاه رنگی که پرسی پیدا کرد، به هیجان جدید اضافه میشود. استک مورگان می گوید: آنها شبیه یک لکه پلنگ سه رنگ هستند.
پرسی این نقاط را با استفاده از ابزارهایی که میتوانند دستور شیمیایی مواد را شناسایی کنند، بررسی کرد. لبه لکهها حاوی فسفات آهن بود.
روی زمین هم حلقههایی با بافت و شیمی مشابه با حیات میکروبی باستانی مرتبط بودهاند. واکنشهای شیمیایی که چنین حلقههایی را ایجاد میکند میتواند منبع انرژی برای میکروبها باشد.
استک مورگان میگوید این حلقهها نیازی به زندگی ندارند. به عقیده او اما بر اساس تجربه مشترک ما از چیزهای مشابه روی زمین، این احتمال وجود دارد که حیات نیز درگیر آن بوده باشد؛ بنابراین، استک مورگان نتیجه میگیرد، اینها میتوانند منشأ بیولوژیکی داشته باشند.
ماگمای آتشفشان
به نظر میرسد دیگر ویژگیهای سنگ نمونهبرداری شده، تصویر چگونگی شکلگیری احتمالی آن را مخدوش میکند. مورگان خاطرنشان میکند با رگههای سفید سولفات کلسیم از بین میرود. آن رگها با کریستالهای بسیار ریز الیوین پر شدهاند؛ ماده معدنی که از ماگمای آتشفشان تشکیل میشود.
چگونگی شکلگرفتن سنگها
استک مورگان میگوید یافتن نقاط و همچنین این ویژگیهای آتشفشانی در همان سنگ «کمی مرموز» به نظر میرسد. او میگوید شاید آنها به ریشههای مختلفی اشاره میکنند. در ادامه، پیبردن به اینکه این سنگ چگونه شکلگرفته است میتواند به این موضوع کمک کند که چه نشانههایی دلیل وجود حیات در مریخ به شمار میرود.
به نظر پل بیرن که در دانشگاه واشنگتن در سنتلوئیس کار میکند باید در تفسیر یافتههای جدید پرسی محتاط بود.
امضا برای وجود حیات
آیا این یافتهها واقعاً میتواند امضایی برای وجود زندگی باشد؟ اگر چنین باشد، پس واقعاً نوعی کشف جامعه است که کشف حیات واقعاً فرازمینی خواهد بود. البته ممکن است این لکهها از چیزی غیر از زندگی ناشی شده باشند. او خاطرنشان میکند همه اینها نمونه جالبی از شیمی آب و سنگ است.
به گزارش سایت snexplores تنها راه برای اطمینان از این موضوع این است که سنگ را به خانه بیاورید. بخش بزرگی از مأموریت پرسی جمعآوری نمونههایی از سنگهای جالب برای فضاپیمای آینده است تا بعداً به زمین بیاورد. هنگامی که به اینجا میآیند، میتوان آنها را با ابزارهای بهتر از یک مریخنورد مطالعه کرد. در حال حاضر، استک مورگان میگوید، پرسی هر آنچه را که دارد به سمت این سنگ پرتاب کرده است.
مأموریتی باید انجام شود
اما چه زمانی ممکن است سنگ ها به زمین آورده شوند؟ هیچکس نمیداند. در حال حاضر بودجه برای برنامهای به نام Mars Sample Return یا MSR متوقف شده است. برن میگوید: بهاینترتیب منطق MSR تقویت میشود. احتمال دارد که شرایط و دمای مناسبی برای میزبانی زندگی داشته باشد. تیم مریخنورد باوجود بودجه هولناک MSR به کار خود ادامه میدهد.
استک مورگان میگوید: ما مأموریتی داریم که باید انجام دهیم و آن چیزی نیست جز بهدستآوردن نمونههای قانعکننده. فقط میتوان امیدوار بود که نمونههایی که جمعآوری میکنیم بهاندازه کافی قانعکننده باشند تا هزینه بازگشت نمونه مریخ را توجیه کنند.