همشهری آنلاین- الناز عباسیان: چند سالی است که پدیده عجیب پذیرایی‌های سلف‌سرویس و دادن هدیه گران به استادان در روز جلسه دفاع پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد و دکتری و حتی فیلمبرداری و عکاسی از این روز مرسوم شده است؛ میزهایی با انواع و اقسام فینگرفودها، آبمیوه‌های دست‌ساز و قهوه، کیک و شیرینی‌های خاص تا هدیه‌های چند میلیونی برای استادان راهنما و مشاور و داور که هر روز هم بیشتر و گران‌تر می‌شود؛ پدیده‌ای که آنقدر زیادشده که بازار کار هم پیدا کرده و عده‌ای کارشان تهیه و چیدمان پذیرایی میز دفاع و هدیه استادان شده است.
حداقل ۱۵ میلیون برای یک دفاع ساده
اسمش جلسه دفاع پایان‌نامه است، اما اگر فضای دانشگاه و میز و نیمکت‌های کلاس را از آن حذف کنی، به جشن تولد و نامزدی بیشتر می‌خورد. انواع خوراکی‌های خوشمزه، از فینگرفودها گرفته تا آجیل و شیرینی و آبمیوه روی میز چیده می‌شوند. کنار آن هم هدیه‌های کادوپیچ شده که برای استادان و حتی مهمانان آماده شده است. کافی است در اینترنت کلمه «بسته پذیرایی برای جلسه دفاع» و مشابه آن را جست‌وجو کنید تا تعداد زیادی فروشگاه‌های اینترنتی برای فروش این بسته‌ها به شما پیشنهاد شود. در صفحه یکی از فروشگاه‌ها نوشته شده است: «شما دانشجویان گرامی می‌توانید با استفاده از این بسته‌ها از استرس و نگرانی‌های بیهوده خلاص شوید و با خیال راحت روی جلسه دفاع خود تمرکز کنید. بسته‌ها در زمان و مکان تعیین شده از سوی شما، تحویل داده می‌شود.» در تماس با یکی از این فروشگاه از چند و چون بسته‌های پذیرایی سؤال می‌کنیم. پشت خط تلفن فروشنده اعلام می‌کند که حداقل مهمان‌ها باید ۱۵ نفر باشند و سفارش هدیه ویژه استادان و یادگاری را هم در بسته پیشنهادی‌شان دارند. تنها هزینه پذیرایی بدون هدایا شامل کیک، آجیل، آبمیوه، میوه و ساندویچ کوچک برای ۱۵ مهمان حدود ۵ میلیون تومان می‌شود، اگر هدیه خاص‌تر بخواهید بدهید هزینه‌تان افزایش پیدا می‌کند.
ابلاغ مصوبه دفاع از پایان نامه بدون تشریفات
آش شور کار را به بخشنامه کشاند
مریم محسنی یکی از دانشجویان دانشگاه دولتی می‌گوید: «در دانشگاه ما چند سالی است که پذیرایی ممنوع شده و هر کسی جلسه دفاع دارد به بوفه دانشگاه اطلاع می‌دهد و مسئول تدارکات چای و بیسکوئیت ساده برای مهمان‌ها می‌آورد. این قانون را واحد آموزش تعیین کرده تا به دانشجویانی که شرایط اقتصادی مساعدی ندارند فشار وارد نشود.» مژگان غلامی، دانشجوی کارشناس‌ارشد که آمادگی دفاع از پایان‌نامه خود را دارد معتقد است برخی استادان به برگزاری تشریفات دفاع دامن می‌زنند: «استاد راهنمای یکی از دوستانم قبل از جلسه دفاع سفارش داده بود برای روز دفاعیه شیرینی گران‌قیمت قرابیه تبریز از یک مغازه خاص تهیه کند. حتی گفته بود یک جعبه هم جداگانه برای استاد بخرد. نباید اجازه داد این کار را مثل جشن عروسی و تولد و خرید جهیزیه و سیسمونی با چشم‌وهم‌چشمی برای عامه مردم سخت کنیم.»
ناگفته نماند چند سال پیش برخی از مسئولان دانشگاه آزاد بخشنامه ویژه ای برای برخورد با این پدیده در دانشگاه ها ابلاغ کردند. در این بخشنامه اجباری بودن پذیرایی و تهیه هدیه برای استاد را ممنوع کرده بود و باعث خوشحالی خیلی از دانشجوها شد. اما این بخشنامه چندان هم مورد توجه قرار نگرفته است. دکتر عباس منتهایی، استاد دانشکده حقوق تهران مرکز با اشاره به این مصوبه می گوید: «من شخصا استادی را سراغ ندارم که بخواهد دانشجو را پذیرایی و تهیه کادو در جلسه دفاع مجبور کند. این کارها سلیقه ای و به تناسب شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد برگزار می شود. دانشگاه آزاد در این زمینه بخشنامه ای را ابلاغ کرده اما باز هم گاها شاهد چنین پذیرایی ها هستیم. من معتقدم از حالت جلسات معمول نباید خارج شود.»
اعتراض یک استاد به جلسه دفاع لاکچری
البته هستند استادانی که خود مانع این جریان انحرافی شکل گرفته در جلسه دفاع هستند. چندماه پیش یک استاد دانشگاه بعد از جلسه دفاع پایان‌نامه دانشجوی خود در اعتراض به پذیرایی در این جلسات یک ویدئو از خود در فضای مجازی منتشر کرد و گفت: «دانشجویان عزیز از شما خواهش می‌کنم این رسم پذیرایی در روز دفاعیه را حذف کنید. خصوصا کادو دادن به استادان که اصلا نیازی نیست به استاد راهنما بعد از جلسه دفاع حتما کادو بدهید. خواهش می‌کنم این رسم پذیرایی با کلی میوه، شیرینی و گل و کادو برای استادان را کلا بردارید.» او در ادامه به نکته خوبی اشاره کرد و گفت: «دانشجوی روز دفاع باید کلا تمرکزش در ارایه پایان نامه و دفاع باشد. »این روزهای آخر شهریور، زمان دفاع پایان‌نامه بسیاری از دانشجویان است و با این تفاسیر هنوز پذیرایی‌های آنچنانی و هدیه‌های آنچنانی‌تر در روز دفاع دیده می‌شود.