همشهری آنلاین - مجید جباری: سایه تغییر اقلیمی همچنان روی سر شهرهای ایران سنگینی می‌کند. آنطور که کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند، پاییز گرم و خشک در راه است. طبق پیش‌بینی سامانه‌های جهانی هواشناسی، گستره ایران به‌احتمال ۵۰ تا ۷۰ درصد در پاییز سال۱۴۰۳ خشکسالی و کاهش چشمگیر بارندگی را تجربه می‌کند. صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با همشهری آنلاین کاهش بارندگی‌های پاییزی در مقایسه با میانگین بلندمدت ۳۰ساله را پیش‌بینی می‌کند و می‌گوید: این شرایط بیشترین تأثیر را بر استان‌های واقع در زاگرس مرکزی دارد.
هوش مصنوعی چه می‌گوید؟
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با بیان اینکه پیش بینی‌های فصلی قطعیت ندارد، گفت: با توجه به متغیرها، پیش‌بینی خشکی پاییز و شدت و ماهیت آن از الان قابل پیش‌بینی نیست و اثرات آن را هم با دقت نمی‌توان بیان کرد. با همه این تفاسیر و با توجه به تکنولوژی‌ها و مدل‌های هواشناسی و استفاده از هوش مصنوعی تا حدودی می‌توان شرایط را پیش‌بینی کرد.»
احد وظیفه در گفت‌وگو با همشهری آنلاین افزود:«مهم‌ترین شاخصی که برای پیش‌بینی فصلی در مراکز مهم هواشناسی دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، آب اقیانوس آرام و مناطق حاره‌ای اقیانوس‌هاست. به‌دلیل کم بودن تغییرات در این مناطق، «ال‌نینو» و «لانینا» (فاز گرم و سرد اقیانوس آرام) رخ می‌دهد؛ در نتیجه شاخص‌های مرتبط با آب اقیانوس‌ها به‌خصوص در مناطق حاره‌ای یکی از شاخص‌های مهم برای پیش‌بینی فصلی است. امسال انتظار می‌رود آب اقیانوس آرام، کمی سرد شود. غالب مدل‌های عددی نشان می‌دهد که بارندگی پاییز امسال کمتر از نرمال و گرما به‌طور تقریبی یک تا ۲درجه بالاتر از میانگین بلندمدت است.»
تنش آبی در این استان‌ها
او با اشاره به شرایط آب و هوایی پاییز بر منابع آبی گفت:«کم‌بارشی و افزایش دمای پاییز بر منابع آبی مثل رودخانه‌ها، سدها، یخ‌های ارتفاعات، آب‌های زیرزمینی تأثیرگذار است. برداشت و مصرف منابع آبی طی ۴دهه گذشته به‌شدت بالاتر از حدی بوده است که پایداری سرزمین را حفظ کند. پیش‌بینی کم‌بارشی پاییز امسال خیلی از مناطق کشور به‌خصوص مناطقی که پیش زمینه کمبود منابع آب دارند را دچار چالش می‌کند. این چالش در استان‌های تهران، قزوین، خراسان رضوی و سمنان که با پیش‌بینی کم‌بارشی پاییز امسال، پنجمین بارندگی کمتر از نرمال را تجربه می‌کنند، بیشتر است.»
ثبت رکورد تاریخی گرما
«وظیفه» افزود:«برخی از مناطق این استان‌ها با تانکر آبرسانی می‌شوند که کمبود بارش، این وضعیت را تشدید می‌کند و تعداد روستاهایی که دچار تنش آبی هستند را افزایش می‌دهد. حتی مناطق شهری با کمبود آب مواجه خواهند شد. مناطق جنوبی استان تهران در تأمین آب دچار مضیقه هستند و کمبود بارش در این مناطق تنش را به بحران تأمین آب تبدیل می‌کند.»
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با اشاره به پیش بینی شرایط آب و هوای تابستان ۱۴۰۴ به همشهری آنلاین گفت: «تأثیرکم‌بارشی پاییز بر تابستان سال آینده بسیار دشوار است و قطعیت زیادی ندارد؛ اما به‌احتمال زیاد، تابستان۱۴۰۴ با توجه به فروکش کردن «ال‌نینو» و حرکت به‌سمت فاز لانینا (سردی آب اقیانوس‌ها) به گرمی تابستان امسال که گرم‌ترین دوره تاریخ کره زمین و ایران را تجربه کرد، نخواهد بود.»