تهیو و کبک از پرندگان غیر مهاجری هستند که همه سال را در ایران زندگی می‌کنند و بخش عمده‌ای از شکار غیر مجاز پرندگان را در طول سال شامل می‌شوند.

همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: این دو گونه معمولاً در مناطق خشک، نیمه‌خشک، کوهستانی و دامنه‌های تپه‌ها زندگی می‌کنند و با تغییرات فصلی در آب و هوا، به جای مهاجرت به مناطق دیگر، به جستجوی منابع غذایی در نزدیکی زیستگاه خود می‌پردازند.

تیهو

پرنده‌ای با جثه متوسط و شکل گرد، متعلق به خانواده قرقاول‌هاست. عمدتاً با پرهای قهوه‌ای ماسه‌ای پوشیده شده و نوارهای مواج سفید و قهوه‌ای در امتداد پهلوهای خود دارد. نرها دارای سر خاکستری با یک نوار سیاه برجسته در امتداد چشم و لکه سفید در گونه هستند. اطراف گردن نرها با خال‌های سفید پوشیده شده است. این الگوی سر، ویژگی اصلی برای تمایز نرهای تیهو از کبک است که نزدیک‌ترین خویشاوند این پرنده است. ماده‌ها، رنگ‌بندی کمرنگ‌تری نسبت به نرها دارند و شناسایی آن‌ها به دلیل الگوی سر کمتر مشخص، دشوارتر است.

تیهو - ماده
تیهو- نر

زیستگاه

تیهو مناطق خشک، باز و معمولاً کوهستانی را به‌عنوان زیستگاه طبیعی خود ترجیح می‌دهد. این گونه پرنده بومی مناطق جنوب شرقی ترکیه، سوریه، عراق، ایران و پاکستان است.

رفتار

تیهو معمولاً به‌صورت جفت یا در دسته‌های کوچک دو تا چهار نفره مشاهده می‌شود. با این حال، گاهی به گروه‌های بزرگ‌تر از ۵۰ نفر هم دیده می‌شود. در هنگام خطر بیشتر ترجیح می‌دهد بدود تا پرواز کند، اما در صورت لزوم با بال‌های گرد خود برای مسافت‌های کوتاه به هوا برمی‌خیزد. تیهوها برای تولید مثل، یک فرورفتگی ساده در زمین به‌عنوان لانه ایجاد می‌کنند و در آن بین ۸ تا ۱۶ تخم می‌گذارند.

رژیم غذایی

رژیم غذایی تیهو بسیار متنوع است و شامل انتخاب وسیعی از دانه‌ها به همراه مقداری حشرات است.

وضعیت حفاظتی

تیهو در حال حاضر در فهرست اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) به‌عنوان گونه‌ای با کمترین نگرانی طبقه‌بندی شده است.

اندازه

طول بدن: حدود ۲۲ تا ۲۵ سانتی‌متر

طول بال: بین ۱۱ تا ۱۳ سانتی‌متر

وزن: بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم

طول بال باز: بین ۳۳ تا ۳۸ سانتی‌متر

کبک

کبک هم از خانواده قرقاول‌هاست و بسیار شبیه تیهو است ولی جثه‌ای بزرگتر دارد. پشت آن به رنگ قهوه‌ای روشن، سینه خاکستری و شکم به رنگ زرد مایل به نخودی است. صورتش سفید است و با یک حلقه سیاه مشخص شده که از پیشانی شروع می‌شود و از کنار چشم و پایین سر عبور می‌کند. بال‌های کناری با نوارهای سرخ‌رنگ مشخص شده‌اند. هر دو جنس نر و ماده شبیه به هم هستند، اما ماده کمی کوچک‌تر است. پاها و منقار به رنگ قرمز مرجانی هستند. هنگام مقایسه با گونه‌های مشابه، به پشت قهوه‌ای‌تر کبک و عدم وجود نوارهای تیره نزدیک به سینه دقت کنید.

کبک

زیستگاه

در تپه‌های سنگی باز با علف یا بوته‌های پراکنده یا کشتزارها زندگی می‌کند. محدوده بومی این پرنده از شرق نپال تا جنوب شرق اروپا است. بعدها به آمریکای شمالی و نیوزیلند معرفی شده است.

رفتار

کبک خارج از فصل تولید مثل به صورت گروه‌های کوچک دیده می‌شوند و در تابستان برای تولید مثل جفت می‌شوند. کبک هم دویدن در سربالایی را به پرواز ترجیح می‌دهد. نرها رفتار نمایشی از خود نشان می‌دهد و ممکن است ماده‌ها را در یک مراسم خواستگاری تعقیب کنند. لانه آن‌ها در خاک خراشیده می‌شود و ماده حدود ۷ تا ۱۴ تخم می‌گذارد

رژیم غذایی

کبک انواع دانه‌ها و برخی حشرات را مصرف می‌کنند و برای کمک به هضم غذا از شن‌ریزه استفاده می‌کنند.

وضعیت حفاظتی

کبک از نظر IUCN در وضعیت کمترین نگرانی (Least Concern) قرار دارد.

اندازه

طول بدن: حدود ۳۲ تا ۳۵ سانتی‌متر

طول بال: بین ۱۴ تا ۲۰ سانتی‌متر

وزن: معمولاً بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ گرم

طول بال باز: بین ۴۵ تا ۵۳ سانتی‌متر

منبع: روزنامه همشهری