همشهری آنلاین – گروه سیاسی: حضرت آیتالله خامنهای در این پیام، که روز شنبه منتشر شد، تاکید کردند که «بر همه مسلمانان فرض است که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزبالله سرافراز بایستند و در رویارویی با رژیم غاصب و ظالم و خبیث آن را یاری کنند»؛ حکمی که از جنبههای مختلف قابل بررسی است.
در این میان اگرچه در کمک به مردم لبنان و حزبالله، بهعنوان پیشانی مقابله با جنایتهای رژیمصهیونیستی، شکی نیست و این موضوع طی سالهای اخیر بهعنوان ضرورتی انکارناپذیر پذیرفته شده و اقدامهای موثری نیز دراین زمینه انجام شده، اما نکته راهبردی، آنهم در شرایط ویژه کنونی، حکم «فرض» است که ازسوی رهبرمعظمانقلاب خطاب به «همه مسلمانان» صادر شده و درواقع جهان اسلام را مخاطب این حکم شرعی قرار داده است.
در چنین شرایطی کارشناسان مذهبی براین اعتقادند حکم رهبرمعظمانقلاب برای کمک به لبنان «واجب عینی» است و همه مسلمانانی که توان دارند، ضروری است به شیوههای مختلف و مقدور، از مردم لبنان و حزبالله در مقابل جنایات رژیمصهیونیستی حمایت و پشتیبانی کنند.
تکلیفی برای همه مسلمانان
معاون مؤسسه حفظ و نشر آثار مقاممعظمرهبری در گفتوگو با همشهری آنلاین دراین باره گفت: تاکید اخیر رهبرمعظمانقلاب خطاب به «همه مسلمانان» مبنی بر اینکه کمک به مردم لبنان و حزبالله «فرض» است، علاوهبر تاکید بر جنبههای فقهی و شرعی آن، حاوی اشارههای صریحی درباره «تکلیف مسلمانان» و حتی شیوه کمک مسلمانان و وظایف آن در چنین وضعیتی است.
علی ذوعلم با تاکید بر اینکه آنچه روز شنبه ازسوی حضرت آیتالله خامنهای مورد تاکید قرار گرفت، اصولا مطلب جدیدی نیست و نوعی یادآوری برای تصریحهای مختلف ایشان بهشمار میرود که در گذشته بارها مورد اشاره و تاکید قرار گرفتهاست، افزود: رهبرمعظمانقلاب همواره طی سالهای اخیر بر این راهبرد تاکید داشتهاند که مسلمانان باید همدلانه و بهصورت متحد، گامهای عملی در مسیر حمایت از مردم مسلمان و مظلوم غزه و لبنان در مقابل جنایتها و نسلکشیهای مستمر رژیم غاصب صهیونی بردارند.
وی تصریح کرد: بنابراین حکم «فرض» اخیر ایشان را باید تاکیدی در ادامه تاکیدهای گذشته و هشدار و بیدارباشی برای مسلمانان در سراسر جغرافیای جهان اسلام به شمار آورد.
حکمی برآمده از شریعت اسلام
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه تاکید اخیر رهبرمعظمانقلاب مبنی بر «فرض» بودن کمک مسلمانان به مردم لبنان و حزبالله حکمی برآمده از شریعت اسلام است، نه اینکه صرفا حکم حاکم شرع باشد، گفت: در دورههای مختلف شاهد بودهایم فقها براین حکم «فرض» تاکید داشتهاند و آن را هنگام طلب کمکی ازسوی مسلمانان، بهعنوان «واجب عینی» مطرح کردهاند.
ذوعلم افزود: اگر در نقطهای، مسلمانی تحت ظلم و ستم قرار گرفت و مظلوم واقع شد، فرض است که مسلمانان به کمک او شتافته و از ظلم پیشگیری کنند؛ موضوعی که در آیات قرآن کریم اشارههای صریحی درباره آن وجود دارد.
وی ادامه داد: این ضرورت، نه فقط درباره مسلمانان، بلکه درباره غیرمسلمانان نیز وجود دارد. حدیثی از پیامبراسلام(ص) دراین زمینه وجود دارد که ایشان تاکید کردهاند چنانچه مسلمانی ندای یاریخواستن کسی را بشنود و آن را اجابت نکند، مسلمان واقعی نیست.
ذوعلم تصریح کرد: ازسوی دیگر حضرت علی(ع) نیز در حدیث «کونا للظّالم خصماً و للمظلوم عوناً» بر لزوم حمایت از مظلوم و یار و مددکار او بودن، تاکید کردهاند. بنابراین تاکید اخیر رهبرمعظمانقلاب درباره «فرض» بودن کمک به مردم لبنان و حزبالله یک «اصل اسلامی» است و همه فقها نیز دراین زمینه اشتراک نظر دارند.
وی در ادامه تصریح کرد: درباره چارچوبهای فقهی حکم «فرض» اخیر نیز باید اشاره کرد که «فرض» یعنی «فریضه» و واجب است. در واقع در ادبیات فقهی، «فرض»، به معنای «واجب» آمده و در مقابل «سنت»، به معنای عمل مستحب به کار میرود. با توجه به اینها، باید تاکید کرد که تاکید حضرت آیتالله خامنهای درباره کمک به مردم لبنان و حزبالله «واجب عینی» بهشمار میرود.
مخاطبان این حکم چه کسانی هستند؟
معاون مؤسسه حفظ و نشر آثار مقاممعظمرهبری درباره مخاطبان این حکم «فرض» نیز اظهارکرد: این حکم شامل همه مسلمانان میشود. بنابراین دراین وجوب، همه مسلمانان مخاطب هستند و باید به وظیفه خود در این زمینه عمل کنند؛ آنهم در وضعیت کنونی فلسطین و لبنان، که رژیمصهیونیستی در حال رقم زدن جنایات ضدبشری علیه مردم غزه، کرانه باختری و لبنان است و از هیچ جنایتی فروگذار نمیکند.
ذوعلم افزود: تا زمانی که چنین وحشیگریهایی متوقف شود، این وجوب همچنان جریان دارد و باید به کمک مظلومان در فلسطین و لبنان شتافت.
وی درباره شیوه کمک مسلمانان نیز عنوان کرد: همانگونه که رهبرمعظمانقلاب نیز در پیامشان تاکید کردهاند؛ «بر همه مسلمانان فرض است که با «امکانات خود» در کنار مردم لبنان و حزبالله سرافراز بایستند.» این یعنی همه مسلمانان مکلفند در حدی که میتوانند و برایشان مقدور است، به مردم لبنان در مقابل جنایتکاران صهیونیست کمک کنند.
کمک به قدر ظرفیت
ذوعلم ادامه داد: این، بدان معنی نیست که بر همه افراد واجب است در صحنه نبرد نظامی با رژیمصهیونیستی حاضر شوند، بلکه ایشان تعبیر «کمک کردن» و «حمایت کردن» را بهکار بردهاند. بنابراین همه قشرهای اجتماعی، از طلبه و امام جماعت و کارگر گرفته تا کشاورز و معلم، هر کمکی که از دستشان برمیآید، از کمک مالی تا پشتیبانی رسانهای و تبلیغاتی، انجام دهند.
وی تصریح کرد: در این زمینه هنرمندان و اصحاب رسانه وظایف مهمی برعهده دارند تا با فعالیتهایشان در حد ظرفیتها، صدای مظلومان غزه و لبنان را به گوش جهانیان برسانند.
ذوعلم با بیان اینکه دولتهای اسلامی را نیز باید از جمله مخاطبان پیام اخیر رهبرمعظمانقلاب بهحساب آورد، ادامه داد: در شرایطی که طی ماههای اخیر شاهد غفلت برخی دولتهای اسلامی و بعضی نهادها و سازمانهای جهان اسلام در کمک به مردم لبنان و غزه در مقابل جنایتهای رژیمصهیونیستی بودهایم، امید میرود این پیام زمینهساز بیداری آنها شود.
وی اضافهکرد: اگر آنان براساس سنتهای اسلامی عمل میکردند، امروز شاهد چنین جنایتهایی در غزه و لبنان نمیبودیم.
کمک سیاسی و استراتژیک
علاوهبر ضرورت فقهی و شرعی موجود در حکم «فرض»، که اخیرا ازسوی رهبرمعظمانقلاب مورد تاکید قرار گرفت، کمک به مردم لبنان و حزبالله ازنظر «سیاسی» و «استراتژیک» نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است و باید ازسوی دولتهای اسلامی مورد توجه ویژه قرار گیرد.
این درحالی است که حضرت آیتالله خامنهای طی ماههای اخیر بارها خطاب به سران کشورهای اسلامی بر حمایت سیاسی و راهبردی از مردم مسلمان غزه و لبنان در مقابله با جنایات رژیمصهیونیستی تاکید کردهاند. براین اساس در سیویکمین روز از شهریورماه بود که رهبرمعظمانقلاب در دیدار مسئولان نظام، سفرای کشورهای اسلامی و مهمانان کنفرانس وحدت، راهکارهای پیشروی امت اسلامی دراین زمینه را تشریح کردند.
ایشان دلیل وضعیت فاجعهباری که رژیمصهیونیستی در غزه و لبنان بهوجود آوردهاست را «ناتوانی جامعه اسلامی در استفاده از قدرت درونی خود» عنوان و ۴ راهکار محوری را دراین زمینه برای امت اسلامی ترسیم کردند که عبارت بود از «قطع کامل ارتباطات اقتصادی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی»، «تضعیف ارتباطات سیاسی با رژیمصهیونی ازسوی کشورهای اسلامی»، «تقویت حملات سیاسی و مطبوعاتی توسط کشورهای اسلامی» و «نشان دادن عملی و صریح همراهی با ملت فلسطین».