همشهری - محمد سرابی: این همه باران که در تهران می‌بارد، کجا می‌رود؟ سعید احمری، معاون فنی مهندسی شرکت خاکریز آب به این پرسش پاسخ می‌دهد.
اگر آب باران به تالاب نرسد...
اگر مانع رسیدن آب باران به تالاب‌ها و دریاچه‌های جنوب تهران شویم، سطح آنها خشک و عاملی برای ایجاد گردوغبار می‌شود. معاون فنی مهندسی شرکت خاکریز آب شهرداری تهران که مجری طرح‌های جمع‌آوری آب‌های سطحی پایتخت است، دراین‌باره بیشتر توضیح می‌دهد: آب باران در طبیعت دست نخورده یا در خاک فرو می‌رود یا هرچه که باقی بماند به شکل رودخانه درمی‌آید. رودخانه‌ها هم به دریا یا به تالاب‌ها و دریاچه‌های فصلی و محلی می‌رسند. ساخت‌وساز و خیابان‌کشی در شهرها مانع جذب آب است و باران که نمی‌تواند در زمین نفوذ کند در معابر جاری می‌شود.
راهکار رفع این مشکل چیست؟
برای حل این مشکل چند راه وجود دارد که از هرکدام نمونه‌هایی در تهران اجرا شده است. احمری دراین‌باره می‌گوید: ساختمان‌ها باید چاه جذبی داشته باشند و ناودان را به آن متصل کنند تا فاضلاب به شبکه اگو بریزد و آب باران وارد چاه جذبی و بعد خاک شود. در معابر هم باید خشکه‌چینی یا روش‌های دیگر امکان جذب آب فراهم شود و باغچه‌های کنار خیابان راه ورود آب ناشی از بارندگی‌ها به خاک باشند. شرکت خاکریز آب معاونت فنی عمرانی شهرداری تهران که کار ساخت کانال‌های جمع‌آوری آب سطحی را انجام می‌دهد هم به‌دنبال روش‌های علمی و کاربردی برای استفاده از آب باران به نفع محیط‌زیست شهر و طبیعت اطراف آن است.
بارندگی منجر به آب‌گرفتگی
چه میزان بارندگی منجر به آب‌گرفتگی در تهران می‌شود؟ معاون فنی مهندسی شرکت خاکریز آب شهرداری دراین‌باره معتقد است: معمولا بارندگی تا حدود ۶میلی‌متر در روز در تهران مشکل خاصی به‌وجود نمی‌آورد، اما بارندگی بیشتر از ۱۰میلی‌متر در یک شبانه‌روز ممکن است در برخی نقاط بیشتر از ظرفیت نهرها باشد. اما کف عمده کانال‌ها مانند دیواره‌هایشان با بتن یک تکه و نفوذناپذیر ساخته می‌شود و اخیرا در برخی نقاط تهران مانند منطقه ۲۲، قسمتی از کانال‌ها با کف نفوذپذیر ساخته شده‌اند. کف این کانال‌ها با قطعات بزرگ سنگ پر شده تا امکان نفوذ آب از بین آنها میسر باشد.
طرحی برای استفاده از آب باران
در برنامه‌های توسعه کشور الزام‌هایی برای مدیریت و استفاده از آب‌های سطحی قرار داده شده است. به‌گفته معاون فنی مهندسی شرکت خاکریز آب شهرداری تهران، بیش از یک‌دهه پیش وزارت نیرو که متولی مدیریت آب‌های سطحی رودخانه‌هاست، طرحی را با موضوع مدیریت رواناب آلوده شهر تهران ارائه کرد که کارگروه آن هم تشکیل و وظیفه هر ارگان تعریف شد. کسب نتیجه در این پروژه نیازمند همکاری وزارت نیرو، شهرداری و دیگران است. براساس این پروژه قرار است آب‌های سطحی در جنوب پایتخت تصفیه و به کشاورزی و صنعت اختصاص داده شوند.
بیشتر بخوانید: کاهش ریسک وقوع سیلاب در غرب تهران
مسیرهای خروج آب از شهر تهران کدام است؟
۴حوضه آبریز شرق، غرب، مرکز و چیتگر در شهر تهران وجود دارد، اما بیشتر جریان‌های آب سطحی به ۲مسیر اصلی هدایت می‌شوند؛ خیابان ولیعصر را می‌توان مرز ۲بخش شرقی و غربی برای جمع‌آوری و خروج آب از تهران دانست.
شرق:
از دربند، کاشانک و دارآباد تا کانال سرخه‌حصار، ابوذر و به سمت منطقه ۲۰تا محدوده باروت‌کوبی و خروج از انتهای بزرگراه امام علی به سمت ورامین.
غرب:
از درکه و فرحزاد به سمت کانال صادقیه، پارک ارم تا رودخانه کن و خروج از زیر بزرگراه آزادگان در یافت‌آباد به سمت اسلامشهر.
بیشتر بخوانید: جذب آب باران برای آبیاری درخت‌ها
بیشتر بخوانید: تصفیه فاضلاب؛ از لس‌آنجلس تا هنگ‌کنگ