به دنبال هشدار رئیس سازمان دامپزشکی استان تهران مبنی بر شیوع بیماری سالک به دلیل نگهداری سگ و گربه و کاهش سطح رعایت موارد بهداشتی، دکتر محمدرضا شیرزادی رئیس اداره کنترل بیماری‌های زئونوز (بیماری‌های مشترک میان حیوان و انسان) وزارت بهداشت اظهار کرد: «لیشمانیوز» یا «سالک» یک بیماری انگلی است و دو نوع از این بیماری در کشور وجود دارد.
نحوه انتقال و دوره نهفتگی بیماری سالک
شیرزادی گفت: بیماری سالک با گزش «پشه خاکی» از منابع این بیماری یعنی «موش‌های صحرایی» و «بیماران مبتلا به سالک» به انسان‌ها منتقل می‌شود. موش‌های صحرایی یکی از مخازن سالک هستند و انگل از بدن آنها با گزش پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر موش‌های صحرایی، بیماران مبتلا به سالک نیز می‌توانند بیماری را به فرد دیگر منتقل کنند. اگر پشه خاکی محل زخم فرد مبتلا به سالک را بگزد، با گزش فرد سالم، بیماری را به وی نیز منتقل می‌کند. بیماری سالک که از انسان به انسان منتقل می‌شود، می‌تواند سگ‌ها را نیز آلوده کند. در چنین شرایطی، سگ‌ها به عامل انتقال بیماری تبدیل می‌شوند و سالک با گزش سگ آلوده توسط پشه خاکی به انسان‌ها منتقل می‌شود.
این مسئول درباره مدت زمان بروز علائم بیماری سالک توضیح داد: دوره کمون سالک (پنهانی) حدود ۳۰ تا ۴۵ روز است به نحوی که علائم بیماری حدود یک ماه تا ۴۵ روز پس از گزش در بیمار پدیدار می‌شود.
تفاوت بیماری سالک و بیماری کالاآزار
رئیس اداره بیماری‌های زئونوز وزارت بهداشت گفت: اغلب مبتلایان به سالک از طریق موش‌های صحرایی به این بیماری مبتلا شده‌اند، اما بیماری «کالاآزار» یا «لیشمانیوز احشایی» که از سگ‌ها به انسان منتقل می‌شود، یک بیماری خطرناک است. کالاآزار در تمام بدن منتشر می‌شود و برخلاف سالک فقط یک زخم ایجاد نمی‌کند.
آمار ابتلا به سالک و کالاآزار در ایران
۲۵ مورد ابتلا به بیماری کالاآزار در سال جاری گزارش شده، اما تصور می‌کنم تعداد مبتلایان به این بیماری بیشتر باشد. همچنین بررسی‌ها بیانگر این است که در سال جاری تاکنون ۸ هزار نفر به بیماری سالک مبتلا شده‌اند.
کالاآزار می‌تواند این افراد را بکشد!
شیرزادی گفت: اغلب، کودکان به بیماری کالاآزار مبتلا می‌شوند. خطر این بیماری در افراد بزرگسال که ضعف سیستم ایمنی دارند یا به بیماری‌هایی مانند دیابت کنترل‌نشده و سرطان مبتلا هستند نیز وجود دارد. اگر فرد مبتلا به سالک به بیماری زمینه‌ای مبتلا نباشد طی ۳ تا ۸ ماه بهبود می‌یابد.
وی تاکید کرد: اما کالاآزار یک بیماری خطرناک است. اگر علائم بیماری یک کودک مبتلا به کالاآزار تشخیص داده نشود و روند درمان پیگیری نشود، احتمال مرگ او بیش از ۸۰ درصد است.
هشدار به صاحبان سگ‌های خانگی و مسافران روستا
وی با بیان اینکه توجه به بیماری کالاآزر بسیار ضروری است، تصریح کرد: تمام سگ‌ها ـ چه سگ‌های گله، چه سگ‌های ولگرد و خیابانی ـ می‌توانند عامل انتقال بیماری کالاآزار باشند، بنابراین توجه به آنها بسیار حائز اهمیت است.
رئیس اداره بیماری‌های زئونوز وزارت بهداشت توضیح داد: افرادی که از حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند، باید به توصیه‌های بهداشتی توجه کنند. صاحبان حیوانات خانگی باید به مسائل بهداشتی مانند داروها و تزریق واکسن توجه کنند تا از بیماری حیوان خود جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: البته رعایت نکات بهداشتی فقط مربوط به صاحبان حیوانات خانگی نمی‌شود، بلکه به عنوان مثال افرادی که به مناطق روستایی سفر می‌کنند نیز باید به نکات بهداشتی مانند استفاده از مواد دافع حشرات توجه کنند تا مورد گزش قرار نگیرند.