مراحل قانونی شکل‌گیری، تجهیز و جذب نیروی متخصص در مرکز پیشگیری و مدیریت بحران پایتخت ادامه داشت تا این‌که در سال82 ساختار مرکز پیشگیری و مدیریت بحران در شهرداری تهران تثبیت شد.
سرانجام این مرکز طبق اساس‌نامه شورای اسلامی شهر تهران در سال84 به سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تغییر‌یافت.سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با برخورداری از تجربه برگزاری هفت مانور قبلی در نقاط مختلف شهر این بار نیز در‌صدد برپایی هشتمین مانور بحران است که هم‌اکنون در مرحله برنامه‌ریزی و تدارکات اولیه قرار دارد. در این صفحه همشهری‌زندگی، صحبت‌های دکتر حسینی رییس این سازمان در خصوص دستاوردهای مانور قبلی و هم‌چنین برنامه های مانور هشتم رامی‌خوانید.
نیاز به فرهنگ‌سازی داریم
دکتر مازیار حسینی در خصوص انجام برنامه‌ریزی وسیع جهت اجرای هشتمین مانور مدیریت بحران شهر تهران به این موضوع اشاره دارد که از سال2005 به این طرف در ادبیات مربوط به مدیریت بحران، بحث بازسازی روانی نیز گنجانده شده و این به معنی قرار دادن انسان در کانون توجه و نجات او از شوک وقوع زلزله است.
رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، درس‌آموزی را مهم‌ترین نکته در اجرای مانور‌های زلزله دانسته و به همشهری‌زندگی می‌گوید: برنامه‌ریزی اجرای هشتمین مانور مدیریت بحران با همکاری نهاد‌ها و سازمان‌های مدیریت شهری و برگزاری جلسات متعدد از مدت‌ها پیش آغاز شده و تلاش می‌شود این تمرین بزرگ نیز به‌خوبی اجرا و با افزایش آمادگی عمومی همراه شود. البته نقش سازمان‌های مختلف در مدیریت بحران‌ها و حوزه سلامت، باید مانند پیشگیری از فراگیری آنفلوآنزای خوکی کاملا جدی و دقیق باشد. مدیریت بحران نیز دغدغه‌ای جدی است و برای سنجش آمادگی نظام سلامت چالشی به‌شمار می‌آید که باید در این زمینه اقداماتی در سطح ملی انجام شود.
در کنار این اقدامات باید به مسایل و کارهای فرهنگی نیز پرداخت، به‌ویژه آن‌که چنین موضوعاتی مردم را از نظر روانی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. دکتر حسینی با توجه به بررسی‌های ابعاد مختلف مدیریت بحران، ایران را با سه‌نوع مخاطره طبیعی و اصلی روبه‌رو دانست و زلزله را مهم‌ترین نوع آن عنوان کرد.
زلزله، اولویت اصلی ستاد بحران
بیان مکرر این نکته که 40نوع بلای طبیعی در دنیا وجود دارد که 31مورد آن در ایران رخ می‌دهد، کار بیهوده‌ای است و فقط باعث این سوءتفاهم می‌شود که باید به‌طور همزمان و بدون در‌نظر‌گرفتن اولویت‌ها به‌دنبال برنامه‌ریزی برای مقابله با تمامی این پدیده‌ها باشیم.
دکتر حسینی در ادامه این بحث توضیح می‌دهد که آمار مربوط به حوادث طبیعی از سال1970 تا سال2003 نشانگر آن است که در کشور ما از نظر تلفات، زلزله در رده نخست حوادث طبیعی و از نظر میزان جمعیت تحت‌تاثیر نیز خشکسالی در رتبه اول قرار دارد.
سیل هم به‌عنوان سومین مخاطره اصلی میزان بالای تلفات انسانی و خسارات مالی را به دنبال دارد.
بنابر‌این باید به‌جای فکر کردن در مورد تمامی بلایای طبیعی به آن مواردی بیشتر توجه کرد که بیشترین تلفات و خسارات را بر‌جای می‌گذارند و اگر کسی درباره همه این موضوعات صحبت کند، نشان می‌دهد که موضوع کار و جنس آن را نشناخته است.
وی تصریح کرد: با توجه به خطوط زلزله در دنیا، متاسفانه ایران در محدوده خط لرزه‌خیز واقع شده که بخش قابل‌توجهی از زلزله‌های بزرگ در این کمر‌بند رخ می‌دهد. در واقع فلات ایران همزمان تحت‌تاثیر فشار صفحه آفریقایی عربی، اورآسیا و هند است. به‌همین‌دلیل اکثر مناطق کشور لرزه‌خیز بوده و باید تحت تدابیر ویژه‌ای قرار گیرد.
اولین تجربه امداد هوایی در مانور قبلی
رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با یادآوری دستاوردهای هفتمین مانور سراسری بحران به استفاده از بالگردها در تمرین عملیات امداد و نجات هوایی برای نخستین‌بار اشاره کرد و آن را بسیار سازنده و مفید عنوان کرد.
دکتر حسینی به همشهری‌زندگی می‌گوید: در هفتمین مانور تعدادی از بالگردهای هوانیروز در منطقه4 و تعدادی از بالگردهای هلال‌احمر در منطقه19 و منطقه22 در تمرین امداد‌و‌نجات شرکت کردند. با توجه به این‌که در هنگام بروز حوادث و سوانح خصوصاً در ساختمان‌های بلند، امداد هوایی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است، در مانور قبلی، عملیات امداد و نجات هوایی در ساختمان 22طبقه‌ای در منطقه4 تهران اجرا و تمرین شد.
در اجرای این مرحله پس از اعلام شرایط اضطراری یک‌فروند بالگرد هوانیروز بعد از شناسایی ساختمان با حضور در سایت عملیاتی، امدادگران را به بالای برج منتقل کرد و بالگرد دوم نیز مجروحان را از برج به سمت مراکز درمانی انتقال داد.
در این مانور بزرگ 16هزار نیروی عملیاتی و 50هزار نیروی غیرمستقیم و 60سازمان و نهاد در قالب ستاد بحران حضور داشتند که مناطق مورد‌نظر تهران به‌صورت ویدئو کنفرانس با اتاق مدیریت بحران در ارتباط بود و گزارش‌های مانور فرضی را مستقیما اعلام می‌کرد. ضمن این‌که مراحل مختلف امداد‌و‌نجات نیز به‌طور همزمان توسط مانیتورهای اتاق مدیریت بحران مورد‌رصد و بررسی قرار می‌گرفت. ضمناً 330ارزیاب آموزش‌دیده، این مانور را تحلیل و بررسی می‌کنند.
پیش‌درآمد مانور اصلی در منطقه20
دکتر حسینی در ادامه به نخستین مانور مقابله با بحران در جنوب شهر تهران اشاره می‌کند که به‌تازگی برگزار‌شد. این مانور به‌منظور بالا بردن آمادگی دستگاه‌های اجرایی و مقابله با بحران، نخستین مانور مقابله با بحران در بخش خدمات شهری در منطقه20 تهران یکشنبه 28تیرماه برگزار شد.
هدف اصلی این مانور، شناسایی نقاط قوت و ضعف سازمان‌ها و ارگان‌های عضو ستاد مدیریت بحران در مواجهه با حوادث احتمالی بود که با توجه به محل ترانزیت کامیون‌های حمل زباله شهر تهران در منطقه20، آمادگی و مقابله با حوادث احتمالی در این محدوده کاملا ضروری و حیاتی به‌نظر می‌رسید.
در این مانور طبق یک سناریوی از پیش تعیین‌شده یک دستگاه کانتینر حمل زباله در یکی از خیابان‌های ناحیه4 واژگون و دچار حریق شد و سپس با هدایت ستاد، عملیات امداد و نجات و اقدامات ضروری جهت بازگشایی مسیر و نجات مصدوم فرضی صورت گرفت.
محدوده این مانور در محله دولت‌آباد واقع در شهرری انتهای بلوار قدس و با حضور اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه20 بود که پیش از آغاز هماهنگی‌های لازم بین اعضای ستاد مدیریت بحران منطقه با حضور سرکلانتر نهم شهر تهران، رییس راهور منطقه، رییس منطقه2 عملیات آتش‌نشانی شهر تهران، مدیریت اورژانس و فوریت‌های پزشکی جنوب تهران، رییس شبکه بهداشت و درمان شهرری، جانشین حوزه خدمات شهری و شهردار ناحیه4 داشتند.