همشهری آنلاین؛ پس از اینکه خبر شهادت «ابراهیم حسن یحیی السِنوار» منتشر شد، بسیاری از رسانه‌ها تیتر های جالبی در مدح این فرمانده افسانه‌ای حماس منتشر کردند. الجزیره تیتر زد «بهار مقاومت» و روزنامه الاخبار لبنان هم نوشت: «فرمانده جذاب». بنظر می‌رسد خاکستری جدیدی از رفح برخواهد خواست و میراث فرمانده سنوار برای نسل در نسل مردم و جوانان فلسطین یک موضوع الهام بخش می‌شود. اما به راستی ابوابراهیم که بود که بسیاری از مردم فلسطین او را در حد اسطوره قبول دارند و اسرائیلی‌ها سالها بدنبال او بودند؟
برخواسته از یک زخم کهنه
-خانواده یحیی سنوار که مشغول کشاورزی و دامداری در عسقلان شهر المجدل فلسطین بودند بر اثر حمله اشغالگران اسرائیلی در سال 1948 به غزه آواره شدند و به منطقه خان یونس آمدند و سالها در آنجا زندگی می کردند
-سنوار در مدرسه پسرانه در خان یونس تحصیل کرد و به گفته بسیاری از دوستانش از همان ابتدا هوش بالایی در فراگیری دروس داشت
-«یحیی ابراهیم حسن السنوار» مشهور به «ابو ابراهیم» ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲ / ۷ آبان ۱۳۴۱) در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس متولد شد، او در جوانی موفق به اخذ مدرک زبان عربی در دانشگاه اسلامی غزه شد و فعال بزرگ دانشجویی بود.
-سنوار سازماندهی دانشجویان مسلمان در دانشگاه غزه به مدت پنج سال و ریاست شورای دانشجویی دانشگاه اسلامی را برعهده داشت. او توانست در همین دانشگاه مدرک زبان ادبیات عرب را کسب کند و به فعالیت سیاسی هم روی آورد
-سنوار در همان ابتدای کودکی و نوجوانانی تحت تاثیر رنج و محنت آوارگان فلسطینی قرار گرفت. او ماموریت داشت در ایام دانشجویی غذا برای آوارگان فلسطینی منتقل کند و همین موضوع اثر زیادی بر رفتار او برای مردم فلسطین داشت
سنوار چگونه وارد حماس شد؟
-در سال 1982، سنوار که 20 سال سن نداشت، برای اولین بار توسط مقامات اسرائیلی به دلیل فعالیت های اسلامی دستگیر شد
-در سال 1985 دوباره دستگیر شد. در این دوره دوم زندان با شیخ احمد یاسین بنیانگذار حماس آشنا و به او نزدیک شد
-شهید سنوار در 25 سالگی به تأسیس سازمان امنیت داخلی حماس - المجد - کمک کرد
-المجد یک گردان امنیتی منظم و دقیق بود که فعالیت اصلی آن یافتن جاسوس های اسرائیلی در مناطق فلسطینی بود
فصل جدید زندگی سنوار در زندان
-در سال ۱۹۸۸ مشخص شد که شبکه مجد دارای سلاح است و سنوار چندین هفته توسط اسرائیل بازداشت شد
-او به اتهام قتل جاسوسان اسرائیل به 4 حبس ابد محکوم شد و در مجموع 22 سال در زندان بود
-او و برادرانش، مجموعه‌ای از اعتصاب‌های غذا را رهبری کردند که برجسته‌ترین آنها سالهای 1992،1996،2000، 2004 بود
-یحیی سنوار در زندان هم شخصیت رهبری داشت. او اعتصاب های زیادی را رقم زد و بارها بارها توانست امتیازهای زیادی از اسرائیل برای راحتی زندانیان دریافت کند
-سنوار در مجموع 4 سال را در زندان انفرادی گذراند و بارها توسط بازجوهای اسرائیلی متهم به رهبری اعتراضات در زندان شد
-سنوار در زندان به شدت نظم و انضباط را رعایت می‌کرد، یاد گرفت که زبان عبری را روان صحبت کند و به یک رهبر در میان دیگر زندانیان و به نقطه کانونی مذاکرات با کارکنان زندان تبدیل شد
-او یکبار قصد فرار از زندان رمله را داشت و در لحظه آخر ناموفق شد. سنوار در زندان های اشکلون و رمله سالها زندانی بود
-او با رهبران حماس در خارج همکاری می کرد و بارها به دلیل همین ارتباطات توسط اسرائیل به زندان انفرادی منتقل شد
-سنوار همچنین از طریق یک برنامه آنلاین به زبان عبری تسلط یافت و اخبار اسرائیل را به طور گسترده مطالعه کرد تا دشمن خود را بهتر درک کند
-او زندگی نامه عبری روسای سابق شین بت را با دقت به عربی ترجمه کرد و آنها را برای مطالعه تاکتیک های ضد تروریسم با سایر زندانیان به اشتراک گذاشت
- سنوار در زندان گفته بود: آنها می‌خواستند زندان برای ما قبر باشد، آسیابی برای خرد کردن اراده، عزم و بدن ما. اما خدا را شکر با ایمان به آرمان‌مان، زندان را به عبادتگاه و فرهنگستان تبدیل کردیم
-سنوار در 15 دوره دانشگاه های اسرائیل ثبت نام کرده بود و دوره ها را به صورت آنلاین شرکت می کرد تا بتواند اطلاعات دقیقی از اسرائیلی ها به دست آورد
کتابی که سنوار در زندان نوشت!
-در جستجوی سلول سنوار، نگهبانان اسرائیلی یک رمان دست نویس را که او در پایان سال 2004 به پایان رساند، مصادره کردند. این کتاب، با عنوان خار و میخک(الشوک والقرنفل) زندگی او و مقاومت فلسطین را منعکس می کند. داستان حول محور احمد، پسری مؤمن از اهل غزه است که در جریان جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 تحت اشغال اسرائیل زندگی می کند
-مجموعاً 5 کتاب به صورت ترجمه و تالیفی از یحیی سنوار موجود است. ترجمه کتاب درباره شین بت(سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل). ترجمه کتاب احزاب سیاسی اسرائیلی در سال 1992میلادی. نگارش کتاب آزمون و خطا در حماس. تالیف کتاب شکوه درباره عملکرد دستگاه‌های امنیتی اسرائیل. کتاب المجد در سال 2010 که درباره عملکرد این بخش از حماس نگارش شده است. رمانی ادبی به نام «الشوک القرنفل» یا خار و میخک که از تجربه مبارزات فلسطینیان پس از سال 1967 تا انتفاضه نوشته شده است.
مصاحبه تاریخی سنوار با تلویزیون اسرائیل
ایهود باری، تحلیلگر برجسته یکی از اعضای موسسه «واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» است که 4 بار با یحیی سنوار، رهبر جدید حماس در زندان اسرائیلی‌ها مصاحبه کرده است.
او درباره سنوار روایات و افسانه‌های زیادی بازگو کرد که نشان می‌داد اسرائیل به شدت از سنوار ترس داشت.
سنوار چگونه آزاد شد؟
-آزادی یحیی سنوار به عنوان بخشی از مبادله زندانیان برجسته با «گیلاد شالیت» انجام شد
-شالیت، سرباز ارتش اسرائیل (IDF) در سال ۲۰۰۶ در حالی که در گذرگاه مرزی مستقر بود توسط حماس دستگیر شده بود
-برادر سنوار - محمد - که به نگهبانی شالیت گماشته شده بود، اصرار داشت سنوار در مبادله گنجانده شود
-روزنامه اسرائیلی «گلوبز» در سال 2011: سنوار حدود 23 سال از عمر خود را در زندان‌های بود، بقیه عمرش را وقف زندگی شخصی کند!
-سنوار نقش اساسی در مذاکرات برای آزادی گیلاد شلیت ایفا کرد
مسئولیت های سنوار در حماس چه بود؟
-مسئول گروه المجد شاخه امنیتی حماس برعهده سنوار بود
-پس از خروج از زندان در جریان انتخابات داخلی جنبش در سال 2012 به عضویت دفتر سیاسی حماس انتخاب شد
-به تشخیص شاخه سیاسی حماس، مسئول وزارت دفاع در کابینه هنیه یا همان ارتباط گروه سیاسی با نظامی را برعهده گرفت
-مسئول هماهنگی جبهه سیاسی و نظامی در جنگ 2014 غزه
-در سال 2015، جنبش حماس او را به عنوان مسئول پرونده اسرای اسرائیلی منصوب کرد
-در 13 فوریه 2017 به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش در نوار غزه و جانشین اسماعیل هنیه انتخاب شد
-امضا توافق سیاسی، اقتصادی و امنیتی با مصر در سال 2017
-مسئول دفتر سیاسی حماس به انتخاب شورای این جنبش
-مسئول هماهنگی عملیات سیف القدس که معروف به جنگ 12 روزه حماس با رژیم صهیونیستی است
-تمام اندیشکدها و مسئولان اسرائیلی سنوار را معمار عملیات طوفان الاقصی می دانند
ماجرای پیاده روی معروف سنوار در سال 2021 چه بود؟
سنوار در یک کنفرانس مطبوعاتی در 27 مه 2021 شرکت کرد. او در طول کنفرانس، اعلام کرد که از محل برگزاری به خانه خواهد رفت و از بنی گانتز ، وزیرجنگ اسرائیل دعوت کرد تا دستور قتل او را در حین پیاده روی به خانه صادر کند.
سنوار ساعاتی بعد را در خیابان های غزه گذراند و با مردم عکس گرفت که همین موضوع به یک بلبوا در اسرائیل منجر شد.
شیمریت ماتیر، روزنامه‌نگار روزنامه یدیعوت آحارونوت، درباره این پیاده روی یحیی سنوار گفته بود: «به نظر نمی‌رسد که سنوار حال و هوای تسلیم شدن به آتش‌بس را داشته باشد، این مرد با لحنی بلند، تهدیدآمیز و ترسناک صحبت می‌کند.»
حضور مکرر سنوار در بین مردن باعث شد یکی از تحلیلگران ارشد اسرائیلی بگوید: این چه شرمی است که اسرائیل تجربه می کند؟ تا جایی که سنوار به راحتی رجز میخواند؟
از تحریم تا ترور
همچنین آمریکا سال 2015 سنوار را جزو لیست تروریستی خود قرار داد و 13 فوریه 2017 به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش در نوار غزه و جانشین اسماعیل هنیه انتخاب شد.
از کارکردهای او در ریاست دفتر حماس در غزه می‌توان به ترمیم رابطه بین حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین، امضای توافق سیاسی، اقتصادی و امنیتی با مصر در سال 2017، همچنین بهبود فضای اقتصادی، امنیتی و سیاسی حماس در غزه اشاره کرد
3 بار خانه سنوار در سالهای 2012، 2014 و 2021 بمباران شد ولی هر ۳ بار وی از این سوءقصدها جان سالم به در برد.
مهم ترین سخنرانی‌های سنوار چه بود؟
سنوار در یکی از نخستین حضورهای عمومی خود، به گروهی از جوانان غزه گفت: «زمانی که حماس درباره به رسمیت شناختن اسرائیل بحث می‌کرد، گذشته است. اکنون بحث بر سر این است که چه زمانی اسرائیل را از بین خواهیم برد».
او در سال ۲۰۲۲ در یک گردهمایی به مناسبت سالگرد تأسیس حماس، از هریک از افراد خواست اگر اسرائیل برای آزادی اسیران فلسطینی به توافق نرسد «آماده قیام مانند توفان برای دفاع از الاقصی باشید. ما در سیل خروشان، با موشک‌های بی‌پایان و در سیل سربازان بی‌حد و حصر به سوی شما خواهیم آمد. ما با میلیون‌ها نفر از مردم خود (امت اسلام) یکی پس از دیگری سراغ شما خواهیم آمد».
ماجرای کلت سنوار و ترورش
در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۹۷، گروهی از کماندوهای اسرائیلی با هدف ترور برخی از فرماندهان مقاومت فلسطین با خودروی شخصی در عمق 3 کیلومتری خان یونس نفوذ کرده در منطقه مسجد شهید اسماعیل ابوشنب اقدام به انجام عملیات ترور کردند که در این عملیات ناموفق، نورالدین محمد سلامه برکه، از فرماندهان ارشد کتائب القسام، شاخه نظامی جنبش حماس و چند تن دیگر به شهادت رسیدند. بعد از لو رفتن این عملیات پیچیده و تعقیب نیروهای متجاوز توسط مقاومت فلسطین، یکی از نظامیان ارشد رژیم صهیونیستی کشته می‌شود و سایر کماندوهای اسرائیلی با پشتیبانی هواگردها مجبور به رها کردن تجهیزات نظامی و ترک منطقه می‌شوند.بعد از این ماجرا سنوار به صورت سرزده وارد یک سخنرانی می شود و کلتی کمری را نشان می دهد که این کلت مربوط به جاسوس نظامی اسرائیلی بود که قصد داشت او را ترور کند.
جانشین سنوار چگونه انتخاب خواهد شد؟
-حماس دارای یک مجلس سیاسی به صورت شورای مرکزی است که اعضای آن از سه منطقه غزه، کرانه باختری و خارج از فلسطین در آن حضور دارند
- این مجلس، طی روزهای آینده شاهد سلسله جلساتی از سوی رهبری جنبش در خارج از کشور در دوحه، پایتخت قطر، برای بحث در مورد انتخاب جانشین سنوار خواهد بود
-از گزینه های متعددی برای جانشینی سنوار سخن به میان آمده است که شامل؛ خالد مشعل، محمد درویش، خلیل الحیه، موسی ابو مرزوق، حسام بدران، محمد نصر و ظاهر جبارین است
گزینه بالقوه نزدیک به مقاومت کیست؟
خلیل الحیه با توجه به اینکه از سال 2021 سمت معاونت سنوار را در رهبری جنبش در نوار غزه بر عهده گرفت، یکی از نامزدهای قوی محسوب می شود
خلیل الحیه به سفارش سنوار، در طول جنگ، پرونده مذاکرات تبادل اسرا را بر عهده گرفت
الحیه به سفارش شورای رهبری پرونده مذاکرات با جنبش فتح در خصوص اداره نوار غزه را که در قاهره پایتخت مصر انجام شد، در اختیار گرفت
خلیل الحیه را یکی از برجسته ترین حامیان مبارزات مسلحانه می دانند
او از چندین سوءقصد توسط اسرائیل جان سالم به در برد، به ویژه در سال 2007، زمانی که هدف قرار دادن خانه اش در شمال نوار غزه منجر به کشته شدن تعداد زیادی از اعضای خانواده اش شد.