این بار نزدیک شدن به فصل بازگشایی مدارس موجب شده است تا زنگ گرانی کیف، کفش و نوشتافزار به صدا درآید و با رنگ باختن کالاهای تولید داخل اینگونه کالاها، اکنون اجناس بیکیفیت چینی پس از تسخیر بازار مصرف داخلی، ساز خود را برای افزایش قیمت کوک کنند.افزایش قیمت کیف، کفش و نوشت افزار در حالی صورت میگیرد که مطابق روال معمول هر ساله، امسال نیز با نزدیکشدن به ایام بازگشایی مدارس، مسئولان وزارت بازرگانی و اتحادیههای صنفی تلاشکردهاند تا با عرضه نوشتافزار بهاصطلاح ارزان قیمت از افزایش قیمت این محصولات بهدلیل رشد تقاضا جلوگیری کنند.
اما اقداماتی مانند برپایی نمایشگاههای عرضه مستقیم در برخی نقاط شهر برای عرضه کیف و کفش چینی به نام کالاهای تولید داخل یا عرضه نوشت افزار با کیفیت نهچندان مناسب در فروشگاههای زنجیرهای نیز قادر به جلوگیری از روند صعودی افزایش قیمت این محصولات در آستانه بازگشایی مدارس نبوده است.
پس از ناکامی دستاندرکاران در تنظیم بازار ماه مبارک رمضان و افزایش قیمت موادغذایی و پروتئینی، با نزدیک شدن به فصل بازگشایی مدارس و تدارک مردم برای تامین کیف، کفش و نوشتافزار مورد نیاز دانشآموزان این روزها بازار کیف و کفش و نوشت افزار به محلی برای عرضه کالاهای بیکیفیت چینی با قیمتهای مختلف تبدیل شده است. این نابسامانی در حالی است که در سالهای اخیر در سایه سیاستگذاریهای غلط، بسیاری از تولیدکنندگان داخلی کیف و کفش با تعطیلی کارگاههای کوچک و برخی کارخانههای بزرگ اکنون به صف واردکنندگان پرو پا قرص کالاهای چینی پیوستهاند. اما با وجود واردات بیرویه کیف و کفش چینی به کشور این روزها قیمت محصولات مذکور نیز افزایش یافته است.
بازار کیف و کفش در انحصار چینیها
مدارس سراسر کشور در حالی کمتر از یک ماه دیگر بازگشایی میشوند که بازار کفش کشور دستخوش نوسانات زیادی شده است. در ماههای شهریور و مهر هر سال معمولا رونقی دوچندان وارد بازار کفش کشور میشود که دلیل اصلی آن نیز بازگشایی دوباره مدارس در سراسر کشور است. این امر افزایش تقاضای خرید در بازار کیف و کفش بهویژه در حوزه کیفو کفشهای مدرسهای را به همراه دارد.
با وجود این بهنظر میرسد که امسال نیز اندک کیف و کفشهای تولید داخل موجود در بازار به راحتی قادر به رقابت با محصولات وارداتی چین و ماچین نباشند. با وجود این در آستانه بازگشایی مدارس و با وجود فراوانی کفش وارداتی و حتی داخلی مشخص نیست که چه عواملی باعث صعود قیمتها در بازار کیف و کفش شده است. طی یک سال گذشته کفشهای وارداتی بهویژه کفش زنانه و بچگانه باعث شده تا بازار تولیدات کفش داخلی زنانه و بچگانه عملا از رونق بیفتد.
با وجود این حسیننژاد، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز میزان افزایش قیمت کیف و کفش امسال نسبت به سال گذشته را بهدلیل رکود حاکم بر بازار داخلی، در حدود 10 تا 15 درصد قلمداد کرده است. این درحالی است که به گفته فعالان بازار بهطور میانگین قیمت کفش تولید داخل و وارداتی با افزایش 15 تا 20 درصدی مواجه شده است.
در شرایطی که این روزها کفشهای بچهگانه و مدرسهای تولید داخل بهدلیل گران شدن بهای مواداولیه، افزایش قیمت دستکم 10 تا 20درصدی را نسبت بهمدت مشابه در سال گذشته تجربه میکنند، کیف و کفشهای وارداتی نیز گرچه افزایش قیمتی را نسبت به سال گذشته داشتهاند اما میزان این افزایش قیمت در مقایسه با محصولات تولید داخل بسیار کمتر است. این امر موجب شده تا برخی تولیدکنندگان داخلی کیف و کفش با مشاهده چنین وضعیتی به مونتاژ یا حتی واردات این محصولات روی آورند چرا که انجام این کار در مقایسه با تولید داخلی کیف و کفش مقرون به صرفهتر بوده و سود بیشتری را نصیب آنان میکند.
در بازار کیف و کفش مدرسهای امسال، چینیها قویتر از گذشته ظاهر شده و از سوی دیگر کفشهای کرهای نیز حضور فعالی در بازار کفشهای بچهگانه و مدرسهای ایران ایفا میکنند. با این روند سایزهای 30 تا 36 که مربوط به کفشهای پسرانه و دخترانه بچههای مدرسهای است، بیشترین رونق فروش را در بازار شهریور و مهر ماه دارند و حتی کارخانههای چینی نیز روی تولید سایزهایی مانند 36 که تا پیش از این خلأ آنها در بازار مشاهده میشد، متمرکز شدهاند. در هر صورت باید گفت که تولیدکنندگان داخلی کفش امسال رقابت سختی با رقبای خارجی خود خواهند داشت و قطعا در این بین تولیدکنندگانی موفق به فروش بیشتر و گرفتن سهم بیشتر از بازار میشوند که از پیش برای بازار شهریور و مهر برنامهریزی کردهاند. در این بین شاید برخی از تولیدکنندگان داخلی حتی تا بعد از پایان مهر ماه نیز نتوانند تولیدات خود را در بازار بفروشند.
افزایش قیمت نوشتافزار
مسئولان با اتکا به عرضه نوشت افزار در برخی مراکز برای ثبات قیمتها تلاش میکنند، این روزها نوشت افزار افزایش قیمت 10 تا 15درصدی را شاهد است. با وجود این رئیس اتحادیه صنف نوشتافزار و لوازم مهندسی تهران از افزایش 5 تا 10درصدی نرخ چند قلم اصلی لوازمالتحریر مداد، خودکار، پاککن و مدادرنگی خبر داده و میگوید: افزایش هزینههای تولید عمدهترین علت افزایش بوده است.
عباس هدایتیان شیرازی، با اشاره به اینکه اکنون 200 تا 300 قلم نوشتافزار متنوع در کشور وجود دارد، میافزاید: میانگین نرخ افزایش نوشتافزار تولید داخلی نسبت به نوع وارداتی، بیانگر افزایش 5درصدی مجموع قیمتها بوده و در برخی موارد نیز بهدلیل افزایش میزان عرضه، نوشتافزار وارداتی زیر قیمت سال گذشته عرضه میشود. وی از عرضه فراوان دفترچه مدارس همزمان در مراکز فروش از جمله نمایشگاههای عرضه مستقیم و فروشگاههای نوشتافزار پیش از شروع سال تحصیلی جدید، خبر داده و میگوید: با وجود اینکه اتحادیه صنف نوشت افزار سود 15درصدی را برای واحدهای صنفی در ایام برگزاری نمایشگاه محاسبه کرده است اما بسیاری از آنها دفترچههای مدارس را با سود 5درصد عرضه میکنند.
همچنین در نمایشگاههای عرضه مستقیم در شهر تهران 10 غرفه به توزیع دفترچه مدارس اختصاص یافته است. قیمت نوشت افزار توزیعی در نمایشگاههای عرضه مستقیم مناسب است و اتحادیه با قیمتگذاری محصولات، قیمتها را برای اطلاع مردم در تابلو نصب کردهاند.
هدایتیان شیرازی با بیان اینکه نرخ دفترچههای شرکت بازرگانی دولتی در سالجاری نسبت به سال قبل از آن اندکی اختلاف قیمت دارد، میافزاید: استفاده از کاغذ با کیفیت بالا، طراحی جدید و جلد گلاسه 250 گرمیموجب افزایش قیمت این دفترچهها نسبت به سال گذشته شده است.
از مجموع کل دفترچههای توزیعی در سراسر کشور حدود 50 تا 60 میلیون جلد بهصورت ساده و فانتزی توسط سایر تولیدکنندگان در سطح کشور توزیع میشود که از این تعداد90 درصد آن فانتزی است.